Guwahati, ïaïong:
Ka Union Ministry of Home Affairs (MHA) ka la ai T.217 klur kum ka jingkyrshan pisa ha u snem mang tyngka ba la dep (2024-25) na ka bynta ban ai jingïarap bad pynbha ïa kito ki briew kiba la shah pynkynriah jaka namar ka jingshah thombor jong ki jaitbynriew ha Manipur naduh ka 3 tarik, Jymmang, 2023, la ïathuh ki heh sorkar hangne ha ka Sngi U Blei.
Palat 50 hajar ngut ki shynrang, kynthei bad ki khynnah ki la sahkut ha kumba 250 tylli ki jaka ai jingïarap ha kiba bun ki distrik hadien ba ki la shah pynkynriah na la ki jong ki ïing ki sem bad ki shnong ki thaw tang hadien ba la jia ka jingïakynad hapdeng ki jaitbynriew 23 bnai ba la leit.
Katto katne hajar tylli ki ïing ba la shna lypa la shna ha kylleng ki distrik bapher bapher jong ka Manipur na ka bynta ki longïing kiba shah ktah ha ki jingshah thombor kiba sah mynta ha ki jaka ai jingïarap.U heh jong ka tnad pla tyngka jong ka Manipur u la ong ba ha u snem mang tyngka ba dang shu kut (2024-25) ka jingkyrshan kaba khraw na ka sorkar pdeng bapher bapher ha u snem ka long.
U la ong ba ha u bnai Lber (2025), la ïoh jingïarap na ka sorkar pdeng T.1,926 klur ha ka dur jong ki skhim ba la kyrshan da ka sorkar pdeng (CSS), ka skhim ai jingïarap kyrpang ïa ki jylla na ka bynta ka jingbei tyngka (SASCI) bad kiwei kiwei ki skhim ka sorkar pdeng.Kane ka dei ka jingïoh jingïarap kaba heh tam ha ka shibnai.
Ka myntri pla tyngka jong ka sorkar pdeng ka Nirmala Sitharaman dang shen ka la pynthikna ban ai jingkyrshan ïa ka jylla Manipur hapoh ka SASCI. Baroh la ïoh pdiang haduh T.1,437 klur hapoh ka SASCI ha u snem mang tyngka ba la dep, kaba dei ka jingïoh kaba heh tam ha ka snem mang tyngka. Shiphew percent na ka jingkyrshan, kaba kot sha ka T.869 klur, la ïoh tang ha u bnai Lber. Ka jingai pisa jong ka SASCI ka kynthup ruh ïa ka jingai pisa ba kyrpang kaba T.320 klur na ka bynta ban pynkhuid ïa ki jingkitkhlieh jong ki kam kiba dang ïaid bad kiba dang shu dep jong ka PWD.
Une u heh sorkar u la ïathuh ba ha u snem mang tyngka 2024-25, la ïoh T.169 klur tyngka kum ka jingbei tyngka na ka bynta ki Rural Housing hapoh ka PMAY-Grameen. La ïoh kumba 520 klur tyngka na ka bynta ka pule puthi ha ki skul, 305 klur tyngka na ka bynta ka koit ka khiah bad 458 klur tyngka na ka tnad pynroi kynthei bad khynnah.
Ha ka sien kaba nyngkong, la ïoh ïa ka bhah ba la bynrap (kaba phra) hapoh ka National Health Mission, palat ïa ki saw tylli ki installment ba ju ïoh.
Namar ba ka jylla Manipur ka la don hapoh ka jingsynshar jong u President naduh ka 13 tarik u Rymphang, u Myntri pla pisa jong ka sorkar pdeng ha ka 10 tarik u Lber u la wanrah ha ka ïingdorbar thawaiñ ïa ka mang tyngka jong ka jylla na ka bynta u snem 2025-26, da kaba tyrwa ïa ka jingpynlut kaba T.35,104 klur, kaba kiew na ka jingkheiñ ba la pynkylla kaba long T.32,657 klur ha u snem 2025).
