Pynrem jur ki kynhun seng Garo ba kynnoh kyntur pud ha Mangsang-Morongga

"Ki jaidbynriew Garo kim pat ju kam wat tang shi inshi ka jaka na ka Ri-lum Khasi bad kumjuh ruh ngin ym ai wat tang shi inshi ïa ka jaka ki kpa tymmen jong ngi.

Mangsang, Ïaïong 15 

Ka jingïatylli lang jong ki kynhun seng (CSO) ha ryngkat ki ‘riew rangbah bad ki nongïalam ka thaiñ ki la mih ban pynrem jur halor ka jingkynnoh kyntur pud (jaka) da ki ‘riew shimet na West Khasi Hills (WKH) ïa kaei kaba la shim ba ka dei ka bynta jong ka Ri-lum Garo kaba hap hapoh ka GHADC.

“Ngi sngewsih jur ïa ka jingshah knieh jubor jong ka jaka kaba heh kumba 15 kilomitar – kaba sdang na Langdonglai Ronga Deck haduh ka jingkieng Impai bad ka Ildek ‘Subway’ – kaba dei jong ka jaidbynriew Garo katkum ka riti dustur bad ka histori. Ka Nonglang Sirdarship hapoh West Khasi Hills ka la pynkheiñ ïa ka mynsiem jong ka jingïa-im lang bad jingïa burom da kaba pynïar ïa ka jingsynshar jong ka sha ka khyndew ka shyiap jong ngi khlem da kynjoh ktien ne jingmynjur lang. Ngi shim ïa kane ka kam kum ka jingtynjuh ïa ka jinglong kyrpang, ka burom, bad ka hok long trai jaka jong ki briew Garo,” ong ka kyrwoh na ka kynhun.

Kine ki kynhun lem bad ki nongshong shnong ki la pynpaw ba katei ka kam ka long kum ka jingknieh jaka, kaei-kaei ka bym pat ju leh da mano-mano ha kano-kano ka bynta jong ka Ri-lum Khasi.

“Ki jaidbynriew Garo kim pat ju kam wat tang shi inshi ka jaka na ka Ri-lum Khasi bad kumjuh ruh ngin ym ai wat tang shi inshi ïa ka jaka ki kpa tymmen jong ngi. Kane ka jingwan kyntur pud ym tang ba ka long ka bym lah ban pdiang hynrei ka long ruh kaba pynshit ne pynsngewsih, bad ngim lah ban shu sngap jar”, la pynpaw ka kyrwoh ïasoh lang na baroh.

Ki nongujor mynta ki la dawa ban weng noh mardor ïa u khliehduh (ba mynta) jong ka jait Morongga na ka Garo Hills Autonomous District Council (GHADC) namar ka jingbym lah ban ïada ïa ki hok ba ïadei bad ka jaka jong ka jaidbynriew.

“Ka jingtohkit halor u pud u sam kaba kyrkieh bad kaba ïatreilang ha ka kyrdan jong ka GHADC bad ka KHADC ban bishar bad pynbeit ïa kane ka jingkyntur pud ha ka rukom kaba shai ka long kaba donkam eh ha kane ka por. Ka jingtuklar ba mardor da u Myntri Rangbah ka Jylla bad ka Sorkar India ban pyntikna ba ki hok jong ki trai-ri ka Ri-lum Garo ki ïoh jingïada bad jingburom ka long kaba donkam ban ïaid shakhmat,” ki la pynsngew.

Ki nongujor ki la kyntu ïa ka Sorkar Jylla ban shimkhia ïa kane ka kam shuwa ba ka jinglong-jingman kan nang heh – da kaba bynrap ba kin ym ïapeiñ ïa ka jinglong-jingman jong ka jaka na bynta ka jingbha jong ki paidbah ka thaiñ.