
Wat lada ngi sngew ba ngi laitluid, hynrei ngi dang long ki mraw ha kiba bun rukom. Ngi long mraw ha ka atnud, pihuiñ, shun thlong mluh thlong sying, bitar, khwan myntoi, bishni, lalot spah bym hok, tieng ïoh shah kynthoh ha kiwei, lehbeiñ lehkhoh ïa ki batlot, ñiewbeiñ ïa kiba duna, leh donbor pyrshah ïa ki bym donbor, jingïatan ban pynhap sha madan iwei-ïa-iwei pat, ka arsap arphong bad kumta ter-ter. Ngi shah teh mraw ruh ha ki jingdih pynbuaid, ha ka alhia ka alput, kyrngah ban trei shitom, kwah ban ïoh kamai suk, kjit ïa ka umsyep jong kiwei katba ïalade thiah thai ha ri bakynjai, jingknieh jyndat ïa ka hok jong kiwei tang namarba ïalade ki dei kiba donbor, jingailad da kiba donbor ban ïaid laitlan ki kam be-aiñ khlem salia, ñion ïa ki bym don sur ban kren pyrshah, bad kiwei-kiwei. Tangba haba kut, ka jingkynnoh na ka bynta kine baroh kan leit sha kaei kaba ngi smat ban ong: ka jinglongbriew ka bym lah biang.
Kine ki kynjri kiba teh ba khum ki don ha man la iwei-pa-iwei briew. Ha ka jinglongbriew, ngi pyrshang ban lehbha ïa kiwei, ngi pyrshang ban lait na kino-kino ki kynjri kiba teh ïa ngi kum ki mraw ha ka por ba dang synshar ki Syiem bad ki Patsha donbor. Wat la ka pyrthei ka la sakhi ïa ka jinglait na ka jingsynshar donbor ki Syiem ki Patsha, hynrei ki la mih bujli da kiwei pat kiba kup da ka rongphong – nabar i kumba ki dei ki nongsynshar ba la jied da ki paidbah, shapoh pat ka mynsiem kaba kwah ban synshar donbor. Ynda la ïalang kiba donbor bad kiba heh spah, tang katta ka kam kan nang sniew. Mynta ngi ïohi ba ki heh spah ki kwah ban bat hi ïa ka bor synshar. Hangta lei-lei, ngin nang poi sha ka jingjot kaba ym lah ban ïa batai. Ka jingrhah ka don tang ka jingsdang, ka jingkut kam don. Ka kut tang ynda ka met kam don shuh na kane ka sla pyrthei.
Kiba don ha ka bor bad ki heh spah, kim ju kham kwah ban ïohi ba ki nongshong shnong kin ïoh than ïa ka jinglaitluid. Ka khana pateng (history) jong ka pyrthei ka pyni shai kdar kumno la ïuhroit ïa ki rit paid bad ki nongïakhun ha ki bynta bapher-bapher tang ban ïoh knieh ïa ka jingdon-jingem ha ka mariang da ki heh spah kiba ïatreilang bad ki nongsynshar. Ka jingïakhun thma ki ri ba khlaiñ bor ban ïoh kurup ïa kiwei pat ki ri kiba kham rit, kam dei kaei-kaei hynrei ka jinglalot, jingkhwan bad ka jingbymkheiñ snep ïa kiwei. Ka khana pateng ka pyni ba ki nongsynshar kiba khlaiñ ryngkat bad ki heh spah ki don la ki shipai ki swar ba shyrkhei ban thom da ka bor ïa kito kiba ïaleh pyrshah ïa ki. Kine ki thrang ban pynlong mraw ïalade khnang ba kin ïoh long kynrad ïa la jong wat lada dei ban hap ban ïaumsnam bad kiba kham tlot ha ka bor. Kim salia tang ban ïoh ïa kaei kaba ki kwah.
Don pat kiba pyndonkam bakla bad shim kabu ïa kata ka ‘ieid ri’ tang ban pynthame ïa kiwei. Kita ki nongpynthame ki sngew ba dei tang ma ki kiba la ïoh ïa ka laisen ban ‘ieid ri’ bad kiwei ki dei ki nongshet kylla suda. Kane ka long kaba bakla. Mano ki bym ieid ïa la ka khyndew ka shyiap ba u sohpet ruh u la hap hangta? Kiba bun hi na ki nongshong shnong ki dei kiba ‘ieid ri’. Ki ‘ieid’ ha ki rukom bapher-bapher. Ka jingieid ri jong uwei ka pher na ka jingieid jong uwei. Hynrei tang ba ka ïapher kam mut pat ba ngin hap ban ïathew pyrla man la ka por ba ka khia ka jingieid ri jong u A lane ka jingieid ri jong u B. Ki ieid katkum ka bor bad ka jingsngewthuh kaba ki don. Lait noh tang ki khwan myntoi, ki rhah bor, bad ki rhah spah rhah phew, ym don kiba kwah ban ïohi ïa ka jingjot jong ka ri ha kano kano ka liang. Ka jingangnud ka long ban ïohi ba ka ri kan kiew irat hapdeng ka jingsuk.
Ha ka jinglong briew, ngi dei ban ïakhun tyngeh man la ka sngi ban lait na kitei ki kynjri kiba teh mraw ïa ngi wat lada ngi kam ba ngi long kiba laitluid. Kam dei kaba suk, namar ka dei ka jinglong briew kaba bun ki jingtlot bad jingduna, hynrei kam dei pat ban pynrandien ïa ngi ban lehbha lehmiat katba ngi dang don hangne ha sla pyrthei.