
Shillong, Jymmang 15
U Myntri Rangbah ka Jylla, Conrad K Sangma ha ka sngi Palei u la leit ban buh ïa u mawnongrim na ka bynta ban tei ïa ka Indigenous Cultural Centre (ICC) jong ka Seng Khasi, Sengkmie, kaba don ha Mawkhar, Shillong ha ka jingsakhi lang jong u Symbud Myntri Rangbah, Bah Prestone Tynsong, u Myntri ka tnat Art and Culture, Bah Paul Lyngdoh.
Na ka bynta kane ka jingtei ïa ka ICC la mang ha ka jinglut ka ban kot sha ka T.15 klur bad yn tei ïa ka ban pynlong kum ka khyrdop kaba im jong ka jinghiar pateng ki Khasi. Kan dei ka jaka kaba ki jingleh tynrai kin long ym tang ban shu buhnam hynrei ban ïai bteng ban leh ïa ki, ai pateng bad ban lehkmen.
U Conrad haba kren halor ka jingkongsan ban kyntiew bad ban pynneh-pynsah ïa ki jingleh tynrai ki riewlum trai muluk, u la ong, “Haba ngi kren halor ka jingpynneh ïa ka kolshor, ka rukom im, bad ka histori jong ngi, ngi ïakren shaphang ki jingïada ïa ka jinglong tynrai jong ngi kum ka jaidbynriew. Ki riti dustur jong ngi, ki jinglehniam, ka ktien thylliej bad ki jingngeit- kim dei tang ki jingbuh kynmaw jong ka mynnor hynrei ki dei ki jingpynpaw ba im jong ka snap kyrpang jong ngi”.
U la ong ba kane kan ym long tang ka jingtei hynrei ka nongrim jong ka jingïaleh ban pynim ïa ka kolshor ka jaka kaba ka jingithuh kyrpang, ka jinglehniam, ka jingngeit bad ka rukom im la tyngkai na ka bynta ki pateng ban wan.
Shuh shuh u Conrad u la ong, “La palat spah snem, kiba bun ki jinglehniam kiba kongsan la ju leh ha ki jaka madan khlem ki jingtei kiba biang. Ngi la pynbeit mynta ïa kane da ka jingkut jingmut kaba phalang ïa ka jinglong kongsan ka kolshor ha ki briew jong ngi.”
Haba pynpaw ba ki jaidbynriew riewlum ka thaiñ shatei lam-mihngi ki long kiba kyrpang bad kiba ïapher ha kiba bun ki bynta, u Myntri Rangbah u la ong, “Ngim pat shym la lah ban buh jingthoh ïa ka histori jong ngi, ïa ka jingngeit jong ngi bad ïa ka kolshor jong ngi. Lyngba ka Chief Ministry Research Fellowship (CMRF), ka Sorkar ka la pynshlur ïa ki kam wad bniah, khnang ba ïa ka riti dustur bad ka histori jong ngi yn lah ban ïada bad pynneh pynsah”.
Haba pynpaw ïa ka jingkyrmen ba ka Centre kan dei ka jaka ban ai jinghikai bad ban ïasam ïa ki jingtip, u la ong, “Ka Centre ka dei ban pyni ïa ka kolshor ba riewspah jong ngi sha ka pyrthei bad kumjuh ban pynlah ïa ki samla jong ngi ba kin ïoh jinghikai na ki rangbah, ki khraw pyrkhat kiba lah ban ïasam ïa ka jingstad bad jingtip jong ki bad ka pateng ba bud”.