
Shillong, Jymmang 18
U Myntri Rangbah ka Jylla, Conrad K. Sangma ha ka Sngi Saitjaiñ u la leit jngoh ïa ka shnong Tangmang kaba hap hapoh Pynursla Sub-Division, East Khasi Hills, kaba long ruh ka sien banyngkong ba u Myntri Rangbah un leit ban ïuh kjat ha kane ka shnong.
Ka Tangmang, kaba la bna nam na bynta ka jinglong tynrai kaba palat arspah snem jong ka, la seng da ki nongshong shnong kiba wan wad jaka rieh hadien ka jingkhynñiuh jumai kaba jur. Ka kyrteng jong ka, “Tangmang,” kaba mut “kaba dei tikna” ne “kaba biang bha,” – ka pynpaw ïa ka jingmut ba jylliew jong ka ha ka liang ka kolshor.
Ka Tangmang kaba pawnam na bynta ka jingitynnad mariang kaba phylla jong ka, ha ryngkat ki kshaid ba noh rymphum bad ki wah kiba tuid sha ki jaka thor jong ka Bangladesh, ka Tangmang ka dei ruh ka jaka pdeng haba ïadei bad ki jingshna tynrai da u siej bad ki kam thaiñ jingthaiñ. Ha kane ka jingleit jngoh jong u, la pdiang sngewbha ïa u Myntri Rangbah da ki nongshong shnong, kiba la pyni ïa ki mar ki mata ba la shna na u siej bad ka kti ha ka rukom kaba bniah, khamtam eh ïa ki jaiñ siang madan ba la thaiñ da ka kti.
Hadien ba la shoh biej ïa ka jingtbit ba kyrpang jong ki nongshong shnong, u Myntri Rangbah u la bthah ïa ki heh ophisar jong u ban thied bun tylli ïa ki mar jong kane ka shnong ban ai sngewbha sha ki’riew pawkhmat bad ki heh ophisar kiba wan jngoh ïa ka Jylla.
“Kane ka dei ka jingwan jngoh ka ban sah jingkynmaw”, u la ong. “Kum ka Sorkar, ngi ngeit ba ka roi ka par ka dei ban kynthup lang ïa baroh-katba ngi dang bei tyngka ha ki jingtei kiba heh, ngi dei ruh ban pyntreikam ïa ki jingthmu kiba kyntiew beit ïa ka jingim jong ki briew,” u la ong.
Haba kdew ba ka Sorkar ka angnud ban kyntiew ïa ka ïoh ka kot ha ki nongkyndong lyngba ki kam bapher-bapher, u la ong, “Ka jingkyrshan ïa ki nongtrei kti bad ki nongthaiñ jaiñ jong ngi ka dei ka jingthmu ba kongsan jong ka Sorkar MDA. Lyngba ki skhim jingïarap bapher-bapher, kynthup ïa ka jingkyrshan sha ki Self Help Group (SHG) bad ki kynhun seng hapoh shnong, ngi thmu ban pynkhlaiñ ïa ki nongshong shnong bad ban kyntiew ïa ka kamai-kajih jong ki.”
U Sangma u la pynbna ruh ban pynïeng ïa ka ‘Handicraft Training Centre’ ha ka shnong Tangmang. Kane ka jaka kan kynthup ïa ki jingtei kiba mynta, ki kor treikam, bad ki jaka sah na bynta ki nongshah hikai ban ïoh jinghikai na ki nongtrei kti kiba tbit ha ka shnong.
U la pynshlur ruh ïa ka imlang-sahlang ban pynbha ïa ka jingpynmih jong ki, ban kyntiew ïa ka jingpynmih mar, ban wad ïa ki ïew ki hat shabar ka Jylla bad ban pyndonkam hok ïa ka jinglah jong ki.
Shuh shuh ha kane ka jingleit jngoh, u Myntri Rangbah u la pynlong ïa ka jingïalang ‘CM-Connect’, da kaba ïakren bad ki nongshong shnong bad sngap ïa ki jingeh jong ki.
Haba jubab ïa ka jingkyrpad jong uwei u khynnah pule napoh kane ka thaiñ, u la kular ba yn sa mang na bynta ka ïingskul bathymmai jong ka Tangmang Secondary School hapoh jong ka Chief Minister’s Special Development Fund.