Shillong, Naitung 13
Ka Myntri kaba khmih ïa ka tnat aiñ, Dr. Ampareen Lyngdoh, ha ka kyrwoh kaba kit jingmut ka la ïeng skhem ba ka Sorkar Jylla ka kut jingmut ban pyn-khlaiñ ïa ka jingai jingïada ïa ki longkmie bad ïa ki khynnah kynthei, ha kaba ïadei bad ka aiñ ka kanun bad kumjuh ruh ban kyntiew ïa ka jinglong-jingman ha ka imlang-sah-lang.
Haba kren ha kaba ïadei bad ki jingjia kiba dang shen halor ki kam thombor, ka Dr. Ampareen ka la pynbna ba ka jylla ka la shimkhia ha ka ban khmih bniah ïa ki jingpynkylla kiba ïadei bad ka Criminal Procedure Code bad wad ïa ki lad ki lynti ban pynïar ïa ka rukom treikam jong ki Women Police Station ha kylleng jong ka Meghalaya.
Ka la ban jur ba wat la ka jingkhmih bniah ka long kaba kongsan, hynrei ka jingkylla kaba shisha ka wan lyngba ki ïing ki sem bad ki shnong ki thaw.
“Ngi hap ban leit sha ki shnong ki thaw bad sha ki Balang.
Ka jingkitkhlieh ka dei ban sdang ha ki kyrdan jong ki longïing-longsem bad ban roi shaduh u pud ban long ka jingsngewkhia ha ki shnong ki thaw. Ki nongïalam ha ki Balang ki dei ban ïadonbynta lang,” la ong ka Myntri.
Ka Myntri kaba la leit ban ïashimbynta ha ka jingon tep ïa kawei ka longkmie kaba la shah pynïap dang shen ha Mairang, ka la ong, ba katei ka jingjia ka dei ka jingpynkynmaw ba kumno ki longkmie ki dang ïai mad ïa ka jingshah thombor wat la ki don ha ki jaka kaba ki dei ban sngew shngaiñ.
“Haba u Panah u leh be-ijot ïa la ka Khunruit, kam dei tang ka mat kaba ïadei bad ka aiñ ka kanun hynrei ka jingïapait ïapara hapoh ka ïing ka sem,” ka la ong bad ka ban jur ba ka donkam ban shimkhia ha kaba ïadei bad ka jingsngew, ka rukom pyrkhat bad ki jingshimkhia ha ka imlang sahlang kaba ïaid ryngkat bad ki sienjam kiban shim da ka aiñ.
Ka Dr. Ampareen ka la kubur ba wat la ki kam sniew ki la pynkyndit ïa ki paidbah, hynrei ki pyni ruh ïa ka jingkiew jong ka jingsngewthuh ki paidbah bad ka jingkloi ban ai ïa ki jingujor ïa kum kitei ki jingjia.
“Kitei ki kam sniew ki lah ban jia ha ki por kiba la dep, hynrei la shu tap noh ïa ki hapoh ka nep, mynta, ka jingwan ujor ka la nang kham biang bad ka jingkhublei ka leit sha ka jingai jinghikai pynsngewthuh, hynrei ka mut ruh ba ngi dei pat ban nang pynkhlaiñ shuh shuh ïa ka rukom treikam ka jong ngi,” ka la bynrap.
Ka la ïaroh ruh ïa ka jingshimkhia mardor jong ki bor ka aiñ bad ka la pynpaw ïa ka jingkyrmen ba hapoh ka jingïalam jong ka longkmie kum ka Director General of Police (DGP) kan kyntiew ïa ka jingshimkhia mardor.
“Ki pulit ki la shimkhia mardor tangba ngim lah pat ban shu shaniah beit tang ha ki. Ka jingïashimbynta lang ka shnong ka thaw ka long kaba kongsan,” ka la ban jur.
Ha kaba ïadei pat bad ka jingbym mih shakhmat ki longkmie bad ki longïing longsem ban ujor haba ki ngat ha ki kam thombor ne jingshah thombor ha ka longrynnïeng, ka Dr. Ampareen ka la ong, ba ka jingshah ñiew beiñ, ka jingshah pynbor ha ka imlang sahlang bad ka jingbym shaniah ïa ka rukom treikam ki dei kiei-kiei kiba long kum ki dieng pyngkiang.
“Ki longkmie hi, kiba kynrandien ban ujor ïa ki ejahar. Ki don ka jingsngew ban shah ñiew beiñ, ka jingïathuhkhana lorni bad ka jingmutdur ba ki pulit kin ym leh eiei. Kane ka dei ban kylla noh,” kala ong bad ka wer ba dei ban don ïa ka jingshaniah ha ki bor treikam.
Ka Myntri ka la pynpaw ruh ïa ka jingdonkam ban don ïa ka jingsyllok bad ka bor pyrkhat pyrdaiñ kaba khlaiñ. “Haba jia ki kam sniew hapoh ka ïing, ngi donkam ban kylli ïa ka daw tynrai halor jong katei ka jingjia. Hato ka dei namar ka jingbym lah ban tehlakam ïa ka jingbitar? Hato ngi don lypa ïa kano-kano ka rukom treikam ka ban shimkhia ïa kane ka mat? Ïa mynta ngim don,” ka la ong.
Ka la ong ba ka Sorkar ka dang trei bad wanrah ïa ki sienjam kiba kynthup ban ïadonbynta bad ki shnong ki thaw ha kaba ka jingïasyllok kan long kaba kongsan bha bad katto-katne ki lad jingpynshitom ïa ki katto-katne ki nongpynkheiñ.
