
Kat nang mih ki sngi bad ki por, ka jingnang mih bun jong ki kali naduh ki kali saw shaka haduh ki arshaka ruh ka la long kaba kiew bha ha Meghalaya, ynnai pat ïakren ïa ki kali kiba wan nabar jylla. Kat shaba leit bad kat shaba phai la shu sakhi beit ka jingkhapngiah jong ki kali ha ki surok khamtam lei ha nongbah Shillong haduh ba ka la pynsohsat shikatdei eh ïa ka leit ka wan jong ki paidbah. Hooid ha kum kane ka por ba la ban ka jingsuk, kiba bun ki briew ki la kiar na ka leit jingleit da kaba ïaid kjat, ynnai ïakren kiba leit kham jngai ne kawei ka shnong sha kawei pat, hynrei ngi ïohi wat kito kiba mih na ïing ban leit thied jingthied na ki dukan shnong ruh ki la pyndonkam beit ban leit da ki kali ne ki arshaka.
Hooid ki kali kim dei shuh kita ki mar kiba ngi ju tip ha ki snem shwa ban wan u snem 2000, ki dei kiba don tang ha ki briew kiba don ba em. Hynrei mynta ki kali ki la dei ka jingdonkam ïa baroh naduh uba duna ha ka ïoh ka kot ruh u la don namar ka la dei ka jingdonkam ym shuh ka jingkwah pyni khyllew. Ka jingbun jong ki kali naduh ki saw shaka haduh ki arshaka, ka dei ruh namar ka jingwan shakhmat jong ki bank ban pynsuk ïa ki nongthied, da kaba siew toit-toit kumba la pynbeit na ka bynta ki snem katkum ka jinglah jong ki nongthied kali ne kata kaba ngi ju tip mynta kum ka ‘Easy Monthly Installment’ (EMI) kaba lah ban siew manla u bnai. Kane ka la pynshlur ïa baroh ki nongshong shnong ban ïa thied la ka long ïa ki kali saw shaka ne ki arshaka.
Pynban kane ka jingmih bun jong ki kali naduh ki saw shaka haduh ki arshaka, ka la wanrah pat ïa ka jingpynsyrtok kaba shyrkhei ïa ka leit ka wan jong ki paidbah. Ym dei eh tang na ki daw jong ka jingmih bun jong ki kali, hynrei haba ngi peit bad bishar bniah, ka daw ka dei ruh na ka jinglong-jingman jong ki surok ïaid kali. Kiba bun ki surok hapoh ka nongbah Shillong ki dei ki barit bad kiba neh kumjuh naduh ki por mynshwa haduh mynta. Nalor kata, ka jingbymbiang ne don bun jong ki jaka pynïeng kali ne ki parking lot. Katno eh kita kiba don ruh kin lah ban pyndap, haba ka jingmih ki kali ka long kaba ishyrkhei bha na kawei ka sngi sha kawei pat. Ka jingbym shym la biang ka plan naduh ki por kiba mynshwa ruh ka la dei ka daw bah jong ka jingkhapngiah. Kiba bun ki dukan heh kiba don ha shilynter jong ka surok, kim don satia ïa ki jaka pynïeng kali kiba biang bad dang mynta katto-katne snem eiei, ba ngi ïohi ba haba ki mih ki jingtei ïa ki dukan kiba heh, la ïaleh ruh ban pynbiang lypa ka jaka ïeng kali ha ki bynta sha khrum. Kane ka long kaba donkam bha, namar ngi sakhi ba ka jingpynïeng ïa ki kali ne ki arshaka ka la shu long pathar bad ïa kane lah ban sakhi kat shaba phai.
Lada ngi phai tang ha ki bynta jong ka Khyndai Lad ruh ngi lah ban sakhi ïa kane. Wat la ka la don ka jingpynheh ïa ka surok hynrei kam shym la ïarap satia pynban ka la nang pynsyrtok shuh-shuh, khamtam lei ka jingïeng laiñ jong ki bos kamai, kiba ïeng bun tylli. Ka jingbym lah khanglad ïa ka rukom pynïeng kali bad ka rukom bym leh tyngeh ïa ka rukom ïeng jong ki taksi kamai ka long ruh kawei na ki daw jong ka jingkhapngiah palat jong ki surok syngkieñ.
Haba ngi phai ruh sha ki surok kiba wan na kiwei pat ki district ban rung sha nongbah Shillong, ngi ïohi tang la poi ha ki bynta ban rung sha nongbah Shillong, ki la sahkut beit sbak, la phi phai ïa ki kali ba wan na ka thaiñ West Khasi Hills, thaiñ Sohra, Pynursla na ki thaiñ Jaiñtia Hills bad na ki thaiñ Bhoi bad mar ïa rung sha nongbah Shillong la sbak beit hajuh. Balei haduh katne, imat dei ba ïaksaid beit hajuh ha nongbah Shillong namar ngi don tang kawei ka ïew kata ka Ïewduh kaba ki briew na kylleng ka jylla ki wan ban pyndep ïa ki kam ki jam ban siew ban tda bad kumta ter ter. Ngi hap ban puson bha ha lade ïa kane ka jingeh bad ngi hap ban shim ruh ka jingkitkhlieh na lade ym ban peit ne khmih lynti tang na ka tnat pynïaid kali ban pynbeit. Ngin hap ban sdang shwa na lade ban ïalam kumno ban ïaleh ban lah bad ban lait na kum kane ka jingeh, kaba dei ka jingeh kaba manla ka sngi ha ka jingim jong manla ki nongshong shnong.