Hato!, Yn pynkylla biang ïa ka por ïaleh Exam Matrik (SSLC Exam) mynta u snem-2025?

Khlem ka jingmynjur (approval) biang ka Cabinet, ka MBOSE kam lah satia ban shu leh katba mon.

Babu Kular Khongjirem

Ki khubor hamsaïa (unconfirmed report) ne ka khubor ba shu nam ka khlieng ka tyngab ka her bad saphriang narieh narieh ba ka Sorkar MDA-II ha Meghalaya hapoh ka jingïalam jong ka NPP ka lah ban shah pynngeit ne shah pynkohnguh (convinced) ha ki katto-katne ki heh nongtrei Sorkar (bureaucrats) khamtam na ki nongpynïaid ba halor jong ka MBOSE kaba ki mut ne thmu biang ban pynkylla tdong-tdong, khlieh-khlieh ïa ka por ban pynlong ïa ka Exam Matrik ne kata ka SSLC Exam, kumba ngi khot mynta.                                          

Ha ka jingshisha, ka Sorkar MDA-II lyngba ka Cabinet Meeting kaba la long mynshem snem, kata, ha ka 09-08-2024 ka la dep rai bad pynskhem ba ka Exam SSLC kan long ar (2) sien mynta u snem (2025). Ka Exam paidbah (main exam) kan long ha ka taïew ba nyngkong u bnai Rymphang 2025 bad ka Supplementary Exam pat ïa kito ki khynnah kiba phiel (failed) ha ki ar (2) subjects shaneng, yn pynlong la kumno-kumno ha ki taïew ba nyngkong jong u bnai Jymmang 2025. Ki klas X kiba pule mynta u snem 2025, ki hap ban ïaleh (appear) ïa ka SSLC main Exam mynta hi u snem, 2025, ha ka taïew ba nyngkong u Nohprah 2025 bad kan kut la kumno-kumno hapoh ka 19 tarik Nohprah, 2025. Katba ka Exam Supplementary pat kan long pat ha ki bnai Lber, 2026 eiei. Nalorkata, naduh ka samoi (Session) 2026-27 ter ter, ki khynnah SSLC ki dei ban pass lut noh baroh ki subjects, bad yn ym shah shuh ban shu pyn pass tang san (five) subjects kumba long mynta. Kumba ka long mynta, katei ka rai la dep leh bad pyntreikam pura (fully implemented) da ka Sorkar lyngba ka MBOSE, Tura bad ka la ïaid beit ïaid ryntih khlem don satia kano-kano ka jingpynwit pynthut.

Kaba phylla pat ka long, ba ka hamsaïa (unconfirmed report) mynta ka la sdang ban pur rieh ba ka MBOSE ka kwah ban pynkylla biang ïa ka aiom SSLC Exam sha ki bnai Kyllalyngkot – Rymphang 2026. Hynrei, ka MBOSE kam lah satia ban shu pynkylla hi da lade namar ba ïa katei ka kam la dep rai da ka jingïalang ka kynhun Myntri mynshem snem (2024). Lada ka MBOSE ka kwah ban pynkylla biang, kata, donkam biang ïa ka Cabinet ba kyrkieh (emergent cabinet meeting) ba kan pynkylla (amend) ne rai biang (modify) da kumwei pat. Khlem ka jingmynjur (approval) biang ka Cabinet, ka MBOSE kam lah satia ban shu leh katba mon.

Ka jingkylli na ki nonghikai, ki khynnah skul bad ki kmie ki kpa jong ki khynnah skul (kiba la dep tip lypa ïa kane ka jingpynbna naduh mynshem snem -2024) ka long ba, hato! ka Sorkar MDA-II kan pynkylla biang tdong-tdong, khlieh-khlieh ïa ka Exam SSLC mynta u snem 2025 sha u snem 2026? Hato! kam paw biej hakhmat ka pyrthei ba tang hapoh shisnem la pynkylla ar sien lai sien ïa kajuh ka rukom pynïaid Exam.?.Hato! kine ki nongsynshar jong ngi kin shah pynbiej ban pynkylla biang bunsien kumba leh shiteng khlieh u Muhammad Bin Tughlaq ha ki por mynshwa? Hato! kin shah pynshad shrieh bad shah pynngop (lobby) ha ki ktien jali-jaum bad ka jingangnud jong ki heh nongpynïaid ophis Sorkar (bureaucrats)? Lada ka Sorkar ka la kylla ñiangkohnguh ban pynkylla shiphang da kumne, shiphang da kumtai, kaba kum kata ka Sorkar ka dei ka Sorkar bym don budlum (spineless govt.) bad ka Sorkar bym don nongrim (govt. without principles).

Hooid, ki skul bapher-bapher ki la long kiba la kloi ban pynkhreh lypa (ready to prepare) lada ki pynlong Exam ha kano-kano ka samoi namar ba la dep pynbna lypa naduh mynshem snem. Hynrei, kaba kham shah ktah eh dei ki khynnah skul bapli. Haba ïaleh ki hati, ïap u phlang. Ka Sorkar kam lah ban shu ïapeiñ ïa ka lawei ki khynnah skul bad ka thoh -ka pule-puthi jong ki. Wat pynlong ‘langkñia (scape goats) ïa ki khynnah lui-lui (innocent students) bapli. Katba nanghiar ka pule-puthi ha ka jylla jong ngi, katta nang jur pynban ka rukom leh kulmar ha ka thoh ka pule. Lada kan long ha kane ka rukom, imat, ka lawei (future) jong ka thoh ka pule kan long kaba kham dum shuh shuh ha ka jylla ka jong ngi nangne shakhmat.