Shillong, Naitung 22
Ki pulit jong ka East Khasi Hills haba pyntreikam pura ïa ka Cigarettes and Other Tobacco Products Act (COPTA), 2003, ki la ïoh ban ai haduh 1178 tylli ki challan bad ïoh ruh ban daiñ kuna haduh T.99,280 na ki nongpynkheiñ aiñ.
Katei ka jingïoh daiñ kuna ka dei kaba la lum ha kine ki lai bnai ba la leit noh, ha kaba ki pulit ki la ai haduh 1178 tylli ki challan na ki nongpynkheiñ aiñ.
Ki nongdih sikret bad duma ha Meghalaya, khamtam ha East Khasi Hills, da husiar ban thang sikret ha jaka paidbah namar ki lah ban ngat ha ka kuna, hadien ba ki pulit ki la pyntreikam pura ïa ka COPTA, 2003.
Ha ka jingkhynra ïa kiba pynkheiñ aiñ, ki pulit na Cantonment Beat House bad na thanat Lumdiengjri ki la bat ïa bun ngut ki nongpynkheiñ aiñ namar ka jingdih sikret ha ki jaka paidbah bad ruh ka jingdie ïa ki sikret/duma hajan ki jaka pule.
Ka jingpyntreikam ïa kane ka aiñ COPTA ka la ïaid mynta ha man ki Thanat, Outpost bad Beat House hapoh jong ka district.
Kane ka jingkhynra ka long shibynta jong ka National Tobacco Control Programme (NTPC), kaba la ïalam da ka tnat ka Koit ka Khiah bad ka National Health Mission (NHM) ka Jylla.
Ki bor Sorkar ki la ban jur ba kane ka jingkhynra kam dei tang ka jingpynshitom ïa ki nongpynkheiñ aiñ, ka thmu ban pynkylla ïa ka jinglong ki briew bad ban ïada ïa ki khunlung khynnah, ki ‘riew rangbah ba la noh rta, bad ki briew ki bym dih sikret na ki jingma haba ïoh ring ïa ka tdem sikret.
Ki ophisar ka tnat ka Koit ka Khiah ki la pynpaw ba ka jingdih sikret ka dei ka jingma kaba khraw bha ïa ka koit ka khiah ki paidbah, kaba pynïoh haduh 40% ki jingpang bampong (cancer) ba laiphew jait bad 90% ka jingpang bampong ha ka shyntur.
Kane ka sienjam kala ïoh ïa ka jingkyrshan kaba khlaiñ na ki paidbah bad la ïaroh ruh kum ka sienjam ha ka por kaba biang eh ban ïada ïa ka koit ka khiah ha ka imlang sahlang.
