Shillong, Naitung 29
Hadien kumba katto-katne sngi ba ka Hima Sohra ka la pynmih ïa ka hukum ban ym shah shuh ïa kiba wan jngohkai sha Sohra ban wan bam khana ne ban wan shet sha Sohra bad lada don kiba kwah wan bam khana sha ki dei ban ïoh jingbit shwa na ka hima.
Kane ka hukum ba la pynmih ka dei namar ka jingsatah palat ka jingbret pathar ïa ki jaboh jabaiñ khamtam ïa ki plastik ka ban sa ktah pat ïa ka mariang bad ka khuid ka suba jong ki sawdong-sawkun.
Na ka liang u nongthoh khubor jong U Nongsaiñ Hima ha ka Sngi Ba-ar ka 29 tarik u Naitung 2025, u la leit ban hiar sha Sohra ban ïakren bad katto-katne ngut kiba shong die jingdie ha shilynter ka surok Sohra.
Haba ïoh ban ïakren pat bad ki nongshong die jingdie ha jingkieng Mawkdok ter-ter bad kiba ap ‘parking’ ha katei ka jaka ki la ong, mynta ka jingbret pathar ïa ki jaboh ka la kham duna namar ki la bret ha ki jaka bret ñiut ba la buh.
Ki la ong ba lada lah ban pynbiang ïa ki jaka bret ñiut ki briew kin ym bret pathar.
“Wat lada la khang ban wan bam khana sha Sohra, hynrei ki nongwan kai ki dang bun, kumta ki la ong ba kane ka hukum jong ka hima kam don ka jingthut.”
Shuh-shuh ki la ong, ba ki don ki briew kiba bret pathar ïa ki jaboh-jabaiñ ha ki lynti bad surok, pynban na ka liang jong ki lada ki lap, ki shu tam ïa ki jaboh ban thep hapoh ka jaka thep ñiut, ban pyni ba kim dei ban shu bret pathar kat sha ba lap ba shem bad ki don ruh kiba la panmab haba ki la bret pathar ïa ki jaboh.
Haba ïoh ban ïakren pat bad kawei ka longkmie kaba trei ha ka Meghalaya Forest Department (MFD) kaba la trei mynta la kumba 18 snem ban lum ïa ki ñiut na katei ka jaka, ka la ong ba kam ju shah ïa ki briew ba wankai ba kin bret pathar ïa ki jaboh bad lada ka ïohi ba ki bret pathar ïa ki jakhlia ha lynti bad surok ka phah tam kylla.
“Ka jingpynmih hukum ka Hima Sohra ka ïarap shibun, da kaba ong, ba ka tnat forest ka la buh ïa ki jaka bret ñiut ha man ki jaka. Kumta ka khuid ka suba ka long kaba donkam bha naduh na ïing lajong ba ym dei ban bret pathar,” ka la ong.
Ka la ong ba ki dang don ki briew kiba bret pathar ïa ki jaboh jabaiñ, hynrei lada nga lap ïa kum kita ki briew la ka long ki Khasi ne ki bym dei Khasi ruh nga phah tam beit bad ngam ju shah ba kin shu bret pathar namar ka dusbin ki la dep pynbiang lut.
Shuh shuh ka la ong ba na ka jingbret pathar ïa ki jaboh ka lah ban ktah nyngkong eh ïa ki khynnah bad ka jingpang kaba bun rukom kaba mih na kine ki jaboh jabaiñ.
Kumta kiba shong die jingdie ha jingkieng Mawkdok baroh ryngkat bad kiba ju peit ïa ka jaka ïeng kali ki la kyrpad ïa ki paidbah nongwan jngohkai (na ka jylla ne nabar jylla) ba kin sngewbha ban da kylli ha shwa ban bret ïa ki jaboh namar ka dusbin ki la pynbiang. Ki dei ruh ban rah ki tiar ban bret ïa ki ñiut khnang kan ym pynjaboh ïa ka mariang bad ïa ka shnong ka thaw hi baroh kawei.
