
Guwahati, Nailar:
Ka tnad ba dei khmih ïa ki khlaw ka Assam ka la ai bai lutksan sha ki 29 ngut ki nongrep na ka thaiñ Mayong jong ka Morigaon distrik kiba la shah pynjulor ki jingthung jingtep ha ki mrad khlaw kiba la jah rngai na ka Pobitora Wildlife Sanctuary kaba don marjan.
Man uwei pa uwei u nongrep uba shah ktah u la ïoh T.7,500, kaba long baroh T.2,17,500 na ka bynta ki jingdawa halor ki jingjulor jong ki jingthung ha u snem 2024-25, ong u Pranjal Baruah Ranger jong ka Pobitora Wildlife Sanctuary.
Kane ka jingsiew bai lutksan ka long hadien ba ki nongrep ki la ai aplikeshon ha ophis jong ka Range Forest ha kaba sdang jong une u snem.
Ka jingjulor, kaba la mih nyngkong eh na ki jingthombor jong ki kyndad, ki muid bad ki ‘niang khlaw, ka la ktah ïa ki jingthung ba kongsan jong ka aïom kum u riewhadem, kba bad u tyrso.
Ki jaka ba la shah ktah jur ki kynthup ïa ka Satibheti bad Rajamayong, ha kaba ka jingwan buhai shnong man ka por jong ki mrad khlaw ha ka por ba jur slap ka la ktah jur ïa ka kam rep kam riang.
U Baruah u la pynpaw ïa ka jingpyrshang ba dang ïaid shakhmat jong ka tnad ban pynïaid ïa kum kine ki jingïakynad, da kaba ong, “Ka kynhun ba aiti lut ha ka jaka ri mrad ka Pobitora ka la trei shitom ban pynduna ïa ka jingktah jong ki mrad ba la jah rngai, da kaba jop ban pynphai biang ïa ki sha ka jaka shong jaka sah jong ki da ka jingïarap jong ki kynhun ba dei khmih halor ki hati bad 13 tylli ki kynhun ba la dep thaw thymmai ki Anti-Depredation Squads ha ki shnong ba marjan.”
Kine ki kynhun, kiba la pynkhreh da ki tiar kiba donkam, ki la don ka bynta kaba kongsan ym tang ha kaba pynneh pynsah ïa ki mrad khlaw hynrei ha kaba pynsngewthuh ïa ki nongshong shnong shaphang ka jingïalong ryngkat bad ki mrad khlaw.
“Kane ka rukom treikam kaba shimkhia kam ïada tang ïa ki mrad hynrei ka ai ruh ïa ka jingïarap kaba donkam bha ïa ki nongrep, kiba shaniah ha ka rep ka riang na ka bynta ka jingim jong ki baroh shisnem,” la bynrap u Baruah.
Ka Pobitora Wildlife Sanctuary kaba la seng ha u snem 1998 ka don kumba 35 km shaphang mihngi na Guwahati bad ka heh ka don haduh 38.81 square kilometers. Ka pawnam namar ba ka don ïa ka jingbun tam jong ki kyndad jong ka ri India, ha kaba la ïoh jingtip ba ki don 107 tylli ki jingïohpdiang khusnam ha u snem 2022.
Ka jaka ri jingri ka don ruh ïa ki jingthaw ba riewspah, kynthup ïa 22 jait ki mrad ba bam dohkha, 27 jait ki mrad ba im ha um bad ryngkew, 9 jait ki mrad ba im ha um, 41 jait ki dohkha, bad 375 jait ki sim – katto katne na kine ki hap hapoh ki kyrdan kiba la jan duhjait, kiba lah ban shah ktah.
Da ka jingkiew jong ka jingïadei hapdeng ki briew bad ki mrad khlaw namar ka jingeh ha ka jaka shong jaka sah, ki jingpyrshang jong ka tnad khlaw ki pynpaw ïa ka jingïahap kaba jem hapdeng ka jingsumar bad ka jingïada ïa ki jingim ha ki jaka ba don ki jingthaw bapher bapher jong ka Assam.