
Babu Kular Khongjirem
Ka Sorkar MDA-I (2018-2023) bad sa ka Sorkar MDA-II(2023–) ba la lamkhmat da ka NPP hapoh ka jingïalam u Conrad K Sangma ka la synshar kumba 7 snem shiteng tam eiei ha kane ka jylla Meghalaya jong ngi. Hapoh kine ki 7 snem shiteng tam eiei, ka Sorkar MDA I &II ka la phiel (failed) ha kiba bun bah ki liang(failed in all fronts). Ngin shu ai nuksa tang 5 tylli eiei ki mat ba kongsan (5 important issues) ba kane ka Sorkar MDA I &II ka la phiel ban pynurlong ha ka Jylla.
Kaba nyngkong eh ka dei ka jingphiel jong ka NPP ban bat bad pyntreikam ïa ki kyntien kit jingmut ne ka motto jong ka kaba la thoh shai kum”Ka Sur jong ka North East India” ne “The voice of the North East”. Hadien ba la kulmar bad shah leh beiñ ha ka synshar khadar da ka Sorkar NDA na Delhi ba la ïalam da ka BJP kaba dei ruh ka paralok ba ïajan eh ka NPP ha ka Jylla Manipur, ka kyntien kit jingmut jong ka NPP ba ka dei kum ka “Voice of the North East” ka la kylla kamkai bad shah rkhie beiñ ha ki para Jylla jong ka North East jong ka ri India. Tang ban saham ruh kam nud satia ïoh duh paralok ei bad ka BJP bad ïoh ym don ba ai pisa shuh ïa ki puk puk na Delhi.
Kaba ar pat ka dei ka kam ne ka mat Them Metor kaba la pynlong ïa ki paidbah ba bun ban ngiah bad kdang hi shoin ban sngap ne wat ban ïalap hi ruh. Wei la mih ka khubor Them Metor, ka Sorkar MDA naduh ka snem 2018 ba la sdang ïakhih ka Sur u Paidbah ka la kular shi kular lai phew jait ban pynkynriah shi pynkynriah man ka por. Hynrei haduh mynta, kane ka kam ka la shu sahkut bad sdien ldui khlem poi sha bneng ne sha khyndew ruh.
Kaba lai bad ba saw pat ka dei ka kam (issue) jong ka ILP ha Meghalaya bad ka jingpynrung ïa ka ktien Khasi ha ka Khyrnit kaba Phra (8th Schedule) ha ka riti synshar ka Ri India. La dep mynjur ne pass na ka Meghalaya Legislative Assembly mynta la bun snem hynrei katei ka kam ruh ka la kylla kam kai pynban bad kalong ruh ka jingshah rkhie beiñ hakhmat ka pyrthei India ba ïar.
Kaba khatduh bad kaba donkam bha ka dei ka kam khappud (border issue). Ki nongïalam ka NPP ki la ïakop sarong khyllew bha ba, hana,dei tang kane ka seng bad ka Sorkar MDA kaba nud bad shlur ban pynbeit ïa ka kam khappud bad ka Assam. Hynrei,katba ka nang kop katba ka nang jot bad nang sniew dur pynban. Shu buh teng shi buhteng katba ka Assam pat ka nangleh da ki kam napoh napoh. Imat,kine ki nongsynshar jong ngi ki long tang kum i khnai hakhmat u Hati Himanta Biswa Sarma. Wat haduh ban da ïap briew ruh, imat katei ka kam kan nym poi satia shano shano ruh.
Kine ki long tang khyndiat eh ki kam bah (burning issues) kiba kane ka Sorkar MDA ha Meghalaya ka la phiel (failed) kum ka Sorkar Jylla. Yn nai ïakren ïa kiwei kiwei ki kam kum ka thoh ka pule puthi (education), ki kam pynbha surok (roads), ka scheme umbam umdih ha manla ki thliew ïing briew, ka smart city ha Shillong, ka koit ka khiah (health) nalor bun bah kiba ki paidbah ki dei ban ïa bishar lang nangne shakhmat.