Seoul, Nohprah:
Palat 1,20,000 tylli ki camera ‘CCTV’ kiba la pyndait hapoh ki ïing- ki sem bad ha ki jaka treikam, ki la shah bud-dien tuh ha South Korea. La ong ba kitei ki nongpeit-tuh ki la pyndonkam ia ki dur lane ki video jong kino- kino ki shijur ban shna bad die pyniaid iew ia ki ha ki rynsan online.
Haba iadei bad kane, la ong ba ki bor pyniaid ki la ioh kem ia 4 ngut ki briew kiba don kti ha kane ka kam bad la pynngat hapoh ki kyndon pynkheiñ aiñ kiba jur bha. Ki suba donkti ki la shim kabu ia ki jaka ba tlot ha ki IP camera, kum ki password kiba suk ban tharai ne ki password ba la buh lypa. Ki la thmu ia ki IP camera kiba rem dor, kiba long ki lad kiba rem dor ban ia ki CCTV tynrai.
U Park Woo-hyun, uba dei u heh jong ka jingtohkit halor ka cyber ha ka National Police Agency, u la ong, “Ka jingpynjot ia ki IP camera bad ka jingshon dur beaiñ ka wanrah ia ka jingjynjar kaba khraw ia kito kiba ngat ha katei ka kam bad kane ka long ka kam runar kaba shyrkhei haduh katta. Ngin pynduh jait ia ki lyngba ki jingtohkit kiba jur.”
Ia kine ki camera ba la shah pyndonkam-tuh ‘hack’ la buh ha ki kamra shimet, ha ki kamra karaoke, ha ka jaka lehkai Pilates bad wat ha ka jaka sumar jong ki doktor kynthei.
Uwei uba la shah kynnoh ba u la tuh 63,000 tylli ki camera bad shna 545 tylli ki video kiba khlem-akor, ia kiba u la die ha ka dor 35 million won (kumba 21 lak tyngka). Uwei pat uba la shah kynnoh ba u la tuh 70,000 tylli ki camera bad die 648 tylli ki video ha ka dor kaba 18 million won (kumba 10.8 lak tyngka).
Lada kheiñlang, kine ki arngut ki don ka jingkitkhlieh ia kumba 62% na baroh ki video ba la pyllait ha u snem ba la dep ha kawei ka website.
Ka National Police Agency (NPA) ka la maham ruh ïa ki briew kiba don ïa ki IP Camera ha ïing lane ha ki kam- ki jam ba ki dei ban long kiba husiar bad pynkylla ïa ki password mardor bad na ka por- sha ka por.
