New Delhi, ïaïong:
Ki la don kumba 472 ngut ki briew kiba la shah rai pynrem ba kin ïap ha ki kti jong ka aiñ kumba ka long ha u snem 2021 katba ka rai pynrem ïa ki 290 ngut ki koidi ka la shah pynkylla ba kin shah set shirta jingim ha patok ha ki san snem ba la leit, la ïathuh ka sorkar ha Parliament.
U Myntri khynnah jong ka sorkar kmie uba dei khmih halor ka tnat ki kam pohïing u Ajay Kumar Mishra u la ong ban ka ka jingïohlum jingkheiñ na ka kaiphot ba la phah da ka “Prison Statistics India” la ong ba kiba bun tam ki koidi kata da 67 ngut ki dei kiba la shah rai pynrem ba kin shah pynïap ha ki kti jong ka aiñ ha u snem 2021 ha Uttar Pradesh ha kaba la bud da ka Bihar da 46 ngut bad ka Maharashtra da 44 ngut.
Ka rai pynrem ban shah pynïap ha ki kti jong ka aiñ ka long ïa ki 46 ngut kiba la shah pynkylla noh ba kin shu shah set shirta jingim ha patok ha Madhya Pradesh ha kaba la bud da 35 ngut ha Maharashtra bad 32 ngut ha Uttar Pradesh, la ong u Mishra ha ka por ba u la ai jubab halor ka jingkylli ba la buh da u MLA jong ka seng Bharat Rashtra Samithi u Niranjan Reddy.
U Reddy u la pan ka jingbatai bniah ha kaba ïadei bad ka jingshah pynap jong kiba la shah rai pynrem ha ka ban shah pynïap ha ki kti jong ka aiñ bad kito kiba don ki jingshitom ha ki bor jingmut jingpyrkhat. Katkum ka kaiphot kaba dang shen jong ka “Prison Statistics India” la ong ba ki la don kumba 9,180 ngut ki koidi ïa kiba la ïoh jingtip ba ki la don ki jingduna ha ki bor jingmut jingpyrkhat, ha kaba ka la long da 1.7% na ka jingdon jong baroh kata da 554000 ngut ki koidi ha ki patok ha u snem 2021.
Ka kaiphot ka la ïathuh ba na ki 9,180 ngut ki koidi kiba la don jingshitom khlieh, 41.3% (3,787) ki dei kiba la shah rai pynrem, 58.4% (5,365) ngut ki dei kiba dang shah bishar bniah bad 0.3% (23) ki dei kiba dang shah khmih bniah ha kaba ïadei bad ka jingshahkem ban pyntikna la ki la donkti shisha ne em ha ki kam beaiñ.
Ka sorkar kmie ha u snem 2018 ka la ïathuh ha ka Supreme Court ba ïa ka rai pynrem ban pynïap ha ki kti jong ka aiñ la rai tang sha kito ki runar kiba la pynïap beiñ ïa ki briew ha ka rukom kaba ishyrkhei bad kiba leh ïa ki kam sniew kiba long pyrshah ïa ka longbriew manbriew. Ki la don kumba saw ngut ki briew kiba la shah rai pynrem halor ka jingleh beijot bad pynïap ha ka rukom kaba ishyrkhei ïa kawei ka briew ha ka bos ha New Delhi ha u snem 2012 ha kaba kine ki la shah phasi noh ha u Lber jong u snem 2020.
Ka Supreme Court ha u bnai ba la lah ka la bthah ïa ka sorkar kmie ba ka la dei ban wanrah ïa ka jingïakren bad ki jingïaphylliew jingmut ha kaba ïadei bad ka bynta jong ka jinglum jingtip ha kaba ïadei bad ki jingpynshitom ïa kiba la shah rai pynrem kiba la long ha ki saw phew snem ba la leit.
Ka la ong ba ka jingphasi ïa ki briew na u ryngdang ka lah ban shah ñiew ba ka dei ka jingpynïap kaba long beaiñ la dei ban wad bniah ba ïoh lehse don da kiwei pat ki lad katkum ka jingstad saïan ka ban kham pynduna ki jingshitom haba ngat kum ha kine ki rai bad kiba kham biang na ka bynta ki briew.
