Ka jingbym ïa tylli haba ïa dei bad ki sienjam ka jingsngewlem

Ka long ruh kawei na ki ri kaba pdiang ïa ki nongphetwir na kiwei pat ki ri ban long ki nongshong shnong ba pura jong ka.

Bertina Lyngdoh

Ka Ri India ka long ka ri ka jingïatylli, wat hapdeng shibun ki jingïapher kiba don ha ka kum : ha ka ktien ka thylliej, ka riam ka beit, ka riti ka dustur, ki jingngeit blei bad kiwei kiwei. ïa ka Ri India la ju tip kum ka ri kaba kyllum lang ïa baroh. Ka long ruh kawei na ki ri kaba pdiang ïa ki nongphetwir na kiwei pat ki ri ban long ki nongshong shnong ba pura jong ka. Ka India ka long ka ri kaba burom ïa la ka ktien tynrai, ki rukom leh niam, ka synshar ka khadar, ka riti ka dustur, ka riam ka beit bad kumta terter. Ka India ka long ka ri ha kaba ka khring kyrpang ïa ki nongjngoh kai ïa ka. Kumta, lah ban ong ba ka India ka dei ka ri kaba riewspah ha ki kam jngohkai pyrthei.

Namar ka jingbha palat ka Ri, phewse ki nongshun ki ïaleh ban kput naba la jur than ka bishni ka pihuiñ na ki ‘riew bymman ka pyrthei. Ka India ka la ju mad ïa kum kine ki jingshah thombor na kawei ka sngi sha kawei pat. ïa kum kine ki jingeh, la ju kham mad bha khamtam da kito kiba sah ha ki khappud khapshnong, lane ki border area. Namar kane, dangshen, ha ki khyndiat sngi ba la dep kata ha ka 22 tarik u ïaïong 2025, ka ri India bad khamtam ki nongwan jongohkai ki la shah thombor ha ki ‘riew bymman kata ha Pahalgam kaba don ha Jammu and Kashmir. Kiba bun kiba la duh ïa ki mynsiem ki dei ki nongwan jngohkai bad bun ruh ki la mynsaw na kane ka jingjia. Namar kane ka jingjia ba sngewsih, ki nongshong shnong kylleng ka ri ki la shim ïa la ki sienjam ban shah shitom lang na ka bynta ka mynsiem jong kito kiba la duh noh ha kane ka jingshah thombor. Don kiba la shim ïa ki sienjam kiba kum ka jingthang ïa ki mombati kum shibynta ban pynsaphriang bad pynbna lem ïa ka jingkyrshan jong ki ïa kane ka jingjia ba sngewsih. Don pat kiba la shim ïa ka sienjam da kaba khang ïa ki ïew ki hat ki dukan kum ka dak ka jingsngewlem ïa ki lanot jong ka jingshah thombor. Sngewbynñiaw pat ban ong ba ngi barabor ïa ka jingïatylli ka ri, hynrei ha kum kane pat ka apot, dang don ki nongshong shnong ka ri, ki bym pat ïatylli ban shim bynta lem ha ka ban ïa snohkti lang ïa kaba na shibynta jong ka ri ki don ha ka khim mynsiem. Lada ki ïew ki hat, ki dukan ki kloi ban shim ïa kane ka sienjam sngewlem, balei pat kiwei kim lah ban shim bynta lem kum ha ki jaka pule, ki ophis sorkar, ophis shimet?

Namarkata, to ai ba ka ri India jong ngi, kan long shisha ka ri ka jingïatylli lang. To ai ruh ba kan long ka ri ka jingïatiplem, bad ka jingïashim bynta lem ïa ki sienjam ha baroh ki liang. Ka kamram ka dei na man u nongshong shnong ban ïada la ki briew jong ka, la ka khyndew ka shyiap, bad ki jingriewspah ka mariang kiba ker sawdong ïa ka. Lada don ka jingïatylli lang, ka jingsuk, jingshngaiñ, bad jingbha ruh ka don. Namarkata, to ngin long kawei, namar ka ri ba shisha.