Kat kum la ka jingsngewthuh

La katta U Blei u da ai pat de ha u briew ïa ka mon kaba laitluid ba (u briew) un jied bad ba un rai laitluid, napdeng kita ki ar kiei kiei.

D H Kharkongor

Ynda haba puson sani bha ki don beit thik tang ar kiei kiei. U briew um donkam ban lyngkhum jingmut jingpyrkhat lane um dei ban kulmar jingmut wei ba u donkam ban jied beit thik tang ïa kawei napdeng kita ki ar kiei kiei. Kumba ki ju ong, ba don tang ar ki lynti ïa ka jingim ka jong u briew. U briew un lyngkhum jingmut jingpyrkhat ruh lei wei ba kita ki ar ki da ïapher ruh bak-ly-bak kawei na kawei kumba ïapher ka mihngi na ka sep-ngi ne kumba ïapher ka jingshai na ka jingdum. Kaba katno tam wei ba U Blei u lah dep ban bsut lypa ha u briew ïa ka jinglah ban pynïapher bak-ly-bak (discern) hapdeng kita ki ar kiei kiei. La katta U Blei u da ai pat de ha u briew ïa ka mon kaba laitluid ba (u briew) un jied bad ba un rai laitluid, napdeng kita ki ar kiei kiei. Ka bainong (reward) pat ruh, kaba U Blei un ai ïa u briew, kan long kat kum kata ka jingjied laitluid ka jong u briew. ïa kane ruh U Blei u lah pynsngewthuh shai bha kdar, ïa u briew.

Kumta don beit tang ar kiei kiei. Kaba dei (right) bad kaba lait ne bakla (wrong); kaba bha (good) bad kaba sniew (evil). Kam don kaei kaei pat de, kaba hapdeng jong kitei ki ar. Kumta ka shong ha ka mon kaba laitluid (free will) ka jong u briew ba un jied, ha ka jingim ka jong u kaba man la ka sngi, ïa kawei napdeng kita ki ar. Ka nong pat de ruh ka don beit thik tang ar, kaba long ruh thik kat kum kata kaei kaei kaba u briew u jied, da la ka jong ka mon sngewbha ka jong u hi. Te kumta U briew u tip shaikdar ruh de ïa ka nong kaba un sa ïoh. Ka nong kaba kat kum kaba u hi u la jied. Kum ban shu ong noh kaei kaba un ïoh ban kheit kan long thik kat kum kata kaei kaei kaba u hi dalade u la bet.

Shah ngan pynkynmaw biang, sa shisien, ba kaba dei (right) kan ïaisah kaba dei wat lada ngi baroh ngim treh ban kubur lane ban pdiang lane ban leh ïa ka. Kaba bakla (wrong) pat de ruh kan dang ïai dei hi kaba bakla wat lada ngi baroh ngim treh ban kubur, ba ka dei kaba bakla, kat ba ngin ïaleh ruh de ïa ka. Kumjuh ka jingshisha (Truth) kan ïaisah hi ka jingshisha, wat lada ngi baroh ngim treh ban kubur lane pdiang ïa ka ba ka dei ka jingshisha. Ka jinglamler (Lie) ruh kan ïaisah hi ka jinglamler wat lada ngi baroh ngim treh ban kubur, ba ka dei ka jinglamler, kat ban ïa pdiang pynban ïa ka.

Ka long kaba bakla ban ong ba lah kum bakla. Kam lah long ban bakla arsienlaisien ïa ka juh. Kam dei hi ruh ka jingkum bakla (mistake) wei haba ka dang im ka jingïatiplem kaba bha (conscience). Kam dei ka jingba-kla hynrei ka dei ka jingleh khnang ïa kata kaba bakla, wei ba ha shwa ban shim ïa kata ka rai, kaba bakla, ka jingïatiplem ka lah pynsngewthuh shai ba ka dei kaba bakla. Ka kamram jong ka jingïatiplem ka dei ka jingpynsngewthuh shaikdar lane ka jingïarap ban pynïapher (discern) bak-ly-bak hapdeng kaba dei bad kaba lait lane ka jingïarap pynsngewthuh shaikdar hapdeng kaba bha bad kaba sniew.

Ka jingïatiplem kam pynsuk mynsiem wei haba thmu ban leh ïa kano kano kaba bakla. Ka jingïatiplem ka pynrem (convict) ynda haba ngi don jingthmu ban leh ïa kano kano ka bym dei. Kam ai ïa ka jinghun mynsiem lada ngi la leh ïa kata kaei kaei kaba bakla. ñiuma, lada la ïap lehnohnei ka jingïatiplem. Ka jingïatiplem ka ïap, weihaba ngi pynïap ïa ka. Nga ngeit kam long kaba bakla ne kaba khor ban ong ba u briew u dang im hynrei ka jingïatiplem ka jong u te ka la ïap. Nga ngeit kam long ruh kaba bakla ban ong ba dei tang U Blei uba lah ban ai biang sa shisien (ha u) ïa ka.               

Ngi im namar kata ha ka pateng kaba kat shaba phai ka jingbymhok, kaba har rukom, ka la nang man roi. Ka pateng kaba la nang ïasyriem ïa kata ka pateng ka jong uta u Noah. Ka pateng kaba tang ïa ka ‘malade’, kaba kliaw tang ïa ka spah bad namar kata ka jingïabuaid ïa ka bor. Ka pateng kaba thombor ïa uba tlotbor, wei ba la nang-ïap noh ka jingïaieid bad ka jingïaburom markylliang parabriew. Ka pateng kaba nud ban pynksan ïa uba rem. Namar kata ka pateng kaba kloi ban pjiar wat ïa ka snam, kat ban shim noh syndon hi ruh ïa ka mynsiem, jong uba lui-lui. Ka pateng kaba sarong ïa la ka jong ka jingleh meng leh sarong, tang namar ka jingïabeh thala than eh ïa ka rongphong pyrthei. Kumta kat shaba phai tang ka jingïapyrshang bud tyrneng. Kum ban shu ong noh ka pateng jong ka jingmanroi jong ka jingthala bad ka jingbym hok. Ka pateng kaba imat kumba ym don Blei bad ym don ka jingbishar.

Te kumta ngin nang ïai ïohsngew ïa ki khubor shaphang ki thma, wei ba kaei ka jaitbynriew ka la nang ïeng ïaleh ïa kawei pat, kawei ka hima ïa kawei pat. Ngin sa nang ïohsngew ruh shaphang ki ‘nemsniew, ki jingkyrduh bam, ki khlam, u jumai bah, ki dak khyllah ha ka sahit bneng, ka jingshukor jong ka niam bad kumta ter ter. Ngim dei ban sngewphylla, ïa kitei kiei kiei, naba kane ka pateng bynriew ka la nangïasyriem shisha ïa kata ka pateng bynriew jong u Noah. La katta, ka shong pat de ha ka jingsngewthuh kaba shimet shimet.