I. R. Dkhar
Ka la don ka jingïakren la katto katne por ba ka Sorkar ka la thmu ban pynlong ïa ka Tura kum ka ‘Winter Capital’. Yn sngewphylla lei shuh ïa kane ka phang namar ha u ïaïong 2 tarik, 2023 ka la don ka jingdawa khamtam da ki Seng Bhalang jong ki jaitbynriew Garo ban pynlong ïa ka Tura, ka nongbah jong ka West Garo Hills ban pynlong kam ïa kane ka jingdawa. Nangta la tip ruh ba ka Garo Students Union (GSU) ha u bnai Lber 24 tarik ba ka la kyntu ia ka Sorkar ban pynstet ïa kane ka kam.
Ha kaba ïadei bad kane ka phang, pleng ngi la sngewthuh ba ka la don ka jingïamynjur ha ka por ba ai Jylla ïa ka Meghalaya ba yn pynlong official capital ïa ka Tura. Te mynta haei shuh phin ïaleh ban weng noh ïa kane ka jingthmu. U Chief Minister ka Meghalaya u la dep pynbna ban pynlong ïa ka Committee ha u Lber 6 tarik, 2025 ban peit ïa ka jingdawa ban pynlong ïa ka Tura kum ka ‘Winter Capital’ ha ka por ba u nongïalam ka Liang Pyrshah u Dr. Mukul Sangma u la wanrah ha ka por jingïakren ha Assembly. Na ki record, la tip ba ha ka 14 tarik u Naitung, 2023 ba ka ACHIK ka la pynkynmaw ïa ka jingïateh kaba la ïamynjur ha ka por ba la lai Jylla ïa ka Meghalaya ba ka Tura kan long ka official capital jong ka Jylla.
Haba ngi peit ïa kane, ka pynpyrkhat ïa ngi, ba ka la don ka jingbakla jong ki Nongïalam/Nongmihkhmat paidbah ha kato ka por ba la ioh Jylla Meghalaya. Ki la hun beit tang ba la ioh Jylla ha u snem 1972 khlem pyrkhat ïa u pud u sam, ka trei ka ktah, ka kam ka jam bad kiwei kiwei ki jingdonkam. Shu shah synshar beit ha kiwei ka biang beit katba da lade ym lah, Hato ki MLA Khasi-Jaiñtia kim lah ban pyndam noh ïa kane ? Lada ka Sorkar ka ai ban pynlong ïa ka Additional Capital jong ka Jylla Meghalaya ha Tura, kan jia aiu lada kiwei ki District Capital ruh ki dawa ïa ka Summer Capital ne ka Spring Capital bad kumta ter ter. Hato ki Nongïalam, ki Nongmihkhmat paidbah kim pyrkhat jngai ïa kane ? U Jaiñtia u la dep buh ïa ka jingdawa na ka Sorkar Jylla ban pynlong ïa ka ‘Summer Capital’ ha Jowai. Kan jia aiu, lada sa u Bhoi ruh un dawa ïa ka Spring Capital, ka Nongstoiñ jong ka West Khasi Hills District kan dawa sa ka Autumn Capital ? Ka jingdawa ka bym kut shuh lada ki Nongmihkhmat Sorkar kim peit bad pyrkhat jngai ïa kane. I Jylla iba rit katba ka jingdawa ka bun, hato kam dei ka jinglehraiñ bad ka jingpait jingpra jong ine i Jylla barit? Hato ki Nongmihkhmat jong ka Khasi-Jaiñtia kaba don 36 ngut kim lah ban ïaleh ïa u 24 ngut ? Hato la don ka jingpyrkhat shaphang ka jinglut jingsep bad kiwei kiwei ki jingdonkam ha kaba ïadei bad kane ka jingthaw Additional Capital ïa ka Tura? Shano ka Jylla barit jong ngi kan poi?
To ïapyrkhat lem halor kane bad ai jingmut khnang ba kan poi sha ka shkor jong ka Sorkar ïa ka jingsngew jong u paidbah Khasi-Jaiñtia.
