
Raphael Warjri
Ka ju dei ka rukom jinglong briew kaba kyllum ba ym ju kham don koit ki ban ïaroh, pynkiew skong bad put turoi ïa lade ne ïa la ka kynhun ne ïa kaei kaei kaba dei ka lajong. Bunsien kum ki bynriew ka la wan hi na la dohnud ban pyrto ïa ki longshwa manshwa bad dei kata ka mynsiem kaba ñiewkor bad ïathuh pateng ba hyndai ka pyrthei ka dang hok, ka mut ba ki thew ïa ka pyrthei jong kiba la leit noh hashwa naduh ki tymmen ki san haduh ki longshwa manshwa. Phewse, ha ka jingshisha ha ka juk mynta ruh byllai ki riewblei ki riewhok, tangba ym dei ka akor ban pynksan da lade ïa ka lajong. Kumjuh ruh byllai ki riewsniew ki don naduh hyndai kumba long ha ka juk mynta ruh, tangba hyndai ka mynsiem basngur ka jyllei ha ki parabynriew, lehse ka la nang kham jngut ha ka juk mynta. Ym tang ba la jngut ka mynsiem sngur, ka la khleh lang bad ka arsap ha kaba pynpaw bha nalor bad hapoh dohnud pat la pun da ka mynsiem bymman. Kane ka long kaba shyrkhei tam namar ba ka imlang sahlang ruh ka khluh ban rah skong kum ïa kita kiba arsap. Hynrei hyndai pat, bunsien lada ka jinglong hok shida ne jinglong sniew smeh ki bynriew ki pynpaw pyrshah khlem da buhrieh arsap. Ki riewhyndai ki leh ki kam runar kam dakaid pyrshah haba shit ba shai, bad bunsien ka lah ban dei na ka daw jong ka jingshem shimet ha lade. Kata ka dei ba ka jinglong riewblei ka dang shong skhem ha ka dohnud briew mynhyndai, katba mynta pat da kaba thmu khnang ki bynriew ki leh kam sniew buhrieh bad da kaba arsap pat ki pynpaw ha khmat ka pyrthei kum kiba riewblei. Na kata ka daw ka la long kyllum bad ka mynsiem tiplem ban pyrto bad ñiewkor ïa ki longshwa manshwa bad kdew kti ïa ka juk mynta katkum ka jinglong jingman ha ka imlang sahlang.
Kumba la kdew hashwa kaei kaba ki bynriew hyndai ki sngew ba ym lah ban long wat lada ïathuh lypa ne kren ki riewstad ïa ka phangma ka ba ki la khmih jngai, kumjuh ruh ki bynriew mynta kim lah pdiang ban ngeit ïa ki khanatang ki puriskam, ki parom paju na mynhyndai. Kumta u don u pud ïa kano ka bynta ban ngeit katkum ki ñia bad ka don ka bynta kaba dei ban da bishar sani, namar ba ki longshwa man-shwa ki ju kren ruh da ka pharshi kaba ym dei ban shim ba ka dei kaba shisha. Kum ka nuksa, lehse ym dei ban ngeit ba kita ki khathynriew trep khathynriew skum ki ïa leit ïa wan na bneng sha pyrthei lyngba kata ka jingkieng ksiar ha kliar lum Sohpetbneng. Hynrei dei ban puson da ka jabieng ba shemphang bad ka janor ba tipbriew ba kata ka khanatang ka phalang ïa ka pharshi ba ki longshwa manshwa ki thmu ban kren ïa ka longbynriew manbynriew bad ka longblei manblei. Ka don ka saiñpyrkhat kaba jylliew ha ka rikynti Khasi ba dei ban pynshongñia khlem da ñiewbeiñ ïa la ka tynrai lajong.
Kaba sngew bynñiaw ka long ba ki briew kiba ngeit ha la ka tynrai ki shim ïa ki khanatang ki puriskam kumba ki long shisha bad kim suhthied la ka mut ka pyrkhat ba ka dei ka jingstad jong ki longshwa manshwa ban kren lyngba ka pharshi bad ka maïa. Ha kawei pat ka liang kito kiba la lyndet ïa la ka tynrai, ki shu ngeit matlah ïa ka jingngeit thymmai ba ki la kdup, khamtam ka jingngeit Khristan kaba jyllei palat liam ha Ri Khasi. Ha kane ka rukom ka mihpli ka mynsiem atnud bad ïakhing parabynriew. Kito kiba ngeit ha la ka tynrai ki shim beit kum ka jingshisha ïa ki khana parom ha ki khanatang bad puriskam, bad ha kawei pat ka liang ki riewngeit Khristan ki shim beit kum ka jingshisha ïa ki khana parom ha ka kotbah Bible, khlem da puson jylliew ba ki dei ki pharshi bad maïa. Ha kata ka rukom ka kylla long arsap noh lada ki riewngeit Khristan ki ngeit sngur mynsiem ba u Moses u phiah ïa ka du-riaw lane ba ka tnga u Lot ka kylla maw, hynrei kyntait mardor ban ngeit ïa kaba don u thlen, lane ki ryngkew basa ha ka dur ki khla. Ha ka pyrkhat jong ka juk mynta ym lah ban long ba da u diengduh lah ban phiah ïa ka duriaw, lymne ym lah ban long ba ka briew kan kylla maw im im peit peit. Kita ki khanatang Bible ki dei ki maïa ba ksanbor ïa ka borblei ka ba phalang lyngba ka pharshi shaphang kaba phiah u Moses ïa ka duriaw ban phet rieh bad la ki paidbynriew na ki nongshun kiba kthong ïa ki. Kumjuh ruh ka maïa jong ka jinglong riewblei kaba phalang lyngba ka pharshi haba phaidien sha ka kam bymman, yn ioh la ka nong ban kylla maw. Kum kita kiei kiei ki khana lada dei ha ka tynrai rikynti Khasi lane ha ki balang Khristan lane niam Hindu ne Muslim, ki don la ki snap maïa ïa ka longblei kiba phalang lyngba ki pharshi.Ha kata ka rukom ka long ba ym dei ban ïa ñiewbeiñ ne leh bym suitñiew markynti kawei ka kynhun bynriew ïa kawei pat, hynrei dei ban shahshkor ïa ka sneng ka kraw ba phalang lyngba ki khanatang ki puriskam. Kum ki bynriew dei ban sngewthuh ïa la ka kynïan jong ka pyrkhat briew ba ym dei ban tba ruma sha kata ka maïa jong ka longblei manblei ne ka longksuid longkhrei, kumta dei ban hun ba baroh kaba bha dei na ka longblei bad baroh kaba sniew dei na ka longksuid.