Imphal, Naiwieng:
Kumba la shim jingkheiñ bad sakhi, la ong ba ka jingleit ki nongjngohkai pyrthei sha Manipur ka la hiar bha sha ka 17,000 ngut ha u snem 2024-25 na ka 1.79 lak ha u snem 2019-20, namar ba ka jingjia jong ka jingïakynad hapdeng ki jaidbynriew Meitei bad Kuki-Zo kaba dang ïai bteng la palat ar snem, ong ka kyrwoh na ki heh sorkar.
Ka kyrwoh ka la bynrap ruh ba nalor ka jingkulmar kaba dang ïaid shakhmat, ka jingkiew stet jong ka bai liengsuiñ ka la pynlong ruh ïa ka jinghiar stet jong ka jingleit jong ki nongjngohkai pyrthei sha ka jylla.
Ki heh sorkar jylla ki la rah ïa kane ka jingeh jong ka bai liengsuiñ kaba heh ha ka jingïakynduh bad u Myntri khynnah ka tnat ki kam pohïing jong ka sorkar pdeng u Bandi Sanjay Kumar, uba la poi ha Imphal ha ka lah sngi U Blei.
Ka Manipur ka dap ka biang, la ka long ha ka liang ka jingitynnad jong ka mariang, ka kolshor, bad ki briew ki long ka bor.
La leit jngoh ïa ka jylla bad bishar bniah ïa ki bynta ba kongsan: ka pule puthi, ka koit ka khiah, ka leit ka wan, ka kam jngohkai pyrthei, ka bording, bad ka rep ka riang.
Mar ïa poi, u Myntri ka sorkar pdeng u la bishar bniah ïa ki skhim bapher bapher jong ka pdeng bad 10 percent ka Gross Budgetary Support (GBS) ha ka jingïalang ha Conference Hall jong ka Old Secretariat ha Imphal.
U Additional Chief Secretary jong ka Manipur, u Anurag Bajpai, u la kyntu ïa u Myntri ka sorkar pdeng, ba un rah ïa ka mat jong ka bai liengsuiñ kaba kiew sha ka tnad Civil Aviation, da kaba kdew ba ka sorkar jylla, ka la dep thoh sha ka tnad halor kane ka bynta.
La pyntip ruh sha u Myntri ka sorkar pdeng u Kumar ïa ka pisa ba la pyllait da ka tnad ki kam pohïing na ka bynta ki kam ai jingïarap bad ban pynkynriah bad pynbha ïa ki briew kiba la shah pynkynriah jaka.
U Kumar u la bishar bniah ïa ka jingïaid jong ki prokram bapher bapher ba la pyntreikam da ki tnad sorkar jylla ha kylleng ki bynta ba kongsan kum ka koit ka khiah, ka pule puthi, ka leit ka wan bad ka jingpynïasoh, ka bording, ka kam jngohkai pyrthei, ka roi ka par ha ki nongkyndong, ka ïing ka sem, ka rep ka riang bad ka jingpynkhreh ïa ki marbam, kumjuh ruh ka jingthaiñ jaiñ, ki kam shna jingshna da ki kti, bad ki jaiñ, nalor kiwei pat.
Ha kane ka jingïalang la bishar bniah ruh ïa ki skhim bapher bapher jong ka sorkar pdeng ryngkat bad ki jingthmu jong ka sorkar jylla, ha ka jingdon lang ki Secretary jong ka tnad synshar, ki heh ka tnat, bad kiwei kiwei ki ophisar.
U Kumar u la pynthikna ruh ban ai ka jingkyrshan kaba donkam na ka sorkar pdeng ne ban pynthikna ïa ka jingroi bad jingkiew jong ka jylla.
U la ong, “La kyrpad ïa ka sorkar jylla ban aiti ïa ka plan treikam kaba bniah hapoh shi taïew, kaba batai ïa ki thong ba lyngkot, ba pdeng, bad ba jrong na ka bynta ka roi ka par. La ai jingmut ban pynlong ïa ki “Manipur Melas” ha kylleng ka ri ban kyntiew ïa ki jingthaiñ jaiñ bad ki jingshna kti jong ka thain, bad ban pyntreikam ïa ki hospital ba heh ban wanrah ïa ka jingsumar ba kyrpang jong ka jylla.”



