New Delhi, Jylliew:
Kumba la sakhi na ka jingbuh jingkheiñ, la ong ba ka India ka la hiar bha na ka jingdon bun jong ki briew ki baduk kiba im hapoh ka jingim kaba ban ka jingduk ne ka Below Poverty Line katkum ka jingkhmih jong ka World Bank kaba long ha ka kamai kaba $3.00 shisngi (ka 2021 Purchasing Power Parity, PPP) ka la hiar na ka 27.1% ha u snem 2011 sha ka 5.3% ha u snem 2022.
Ka jingkhmih bniah kaba hadien jong ka jingkheiñ jong ka jingjur ka jingduk kaba kiew hashwa da $2.15 ka dor katkum ka jingkhmih bad ka jingpynshong nongrim ha ka PPP jong u snem 2017, ka thmu ban pynpaw kham bha ïa ki dor jong ka pyrthei mynta bad ka jinglong jingman jong ka rukom im.
Kane ka jingpynkylla ka ailad ïa ka jingkhmih bniah kaba kham shai, shaphang ka jingduna bad ka jingroi ha kylleng ki ri.
Na ka bynta ka India, ka jingkhmih bniah biang halor kane, ka pynpaw ïa ka jingkiew kaba la bun phew snem ha kaba la ïakhun pyrshah ïa ka jingduk, khamtam naduh basdang ki snem 2000.
Haba phai sha u snem 1977, la ong ba lajan don kumba 78% na ki nongshong shnong jong ka ri India ki im hapoh ka dor $3 shisngi.
Ha u snem 1993, ka jingkheiñ ka la hiar sha ka 68% eiei, bad sha ka 65% ha u snem 2004. Hynrei ka jinghiar kaba stet tam ka la jia ha kine ki arphew snem ba la leit noh. Hapdeng u snem 2004 bad 2022, ka jingduk ka la hiar haduh 60 percent-ka jinglong kaba la nang stet khamtam hadien u snem 2011.
Ha kaba ïadei bad ki jingdon ba pura, ka jingkylla ka long kaba phylla kumjuh. Ha u snem 2004, palat 531 million ngut ki nong India ki la shah kheiñ kum ki baduk hapoh ka jingkheiñ kaba $3 ka bainong.
Katei ka jingkheiñ ka la hiar sha kumba 344 million ha u snem 2011, bad nangta sa tang 75 million ha u snem 2022.
Katto katne ki daw ki batai ïa kane ka jinghiar kaba jur. Ka jingkiew stet jong ka ïoh ka kot jong ka India ha kine ki arphew snem ba la leit noh ka la pynkiew ïa ka ïoh ka kot bad pynroi ïa ki lad kamai, khamtam ha ki sor bad ki kam shakri.
Ki jingthmu jong ka sorkar-kum ki skhim ai kam ai jam ha nongkyndong, ki prokram ai jingbam ba la ai jingïarap, bad ka jingpynheh ïa ka jinglah ban ïoh ïa ka bording, ka jingkhuid jingsuba, bad ki jingshakri lyngba ka Digital-ki la don ruh ka bynta kaba kongsan ban pyllait ïa ki million ngut ki briew na ka jingduk.
Ha kaba ïadei bad kane, ki jingtip ki kdew ruh ïa ka jingdonkam ban pynthymmai beit ïa ki jingdon jong ki baduk ban kheiñ ïa ka jingkiew dor bad ki rukom pyndonkam ba shisha.
Katba ka jingkheiñ ka barim kaba long $2.15 shisngi ka pynpaw ïa ka jingkiew jong ka jingduk jong ka India, ka jingsiew kaba $3 shisngi ka ai ïa ka jingïohi kaba kham jylliew, ka shim ïa kito kiba lah ban lait na ka jingduk kaba jur hynrei ki dang sah ha ka jingma.
Halor kane baroh, ka jinghiar stet jong ka jingduk hapoh ka jingkheiñ ba la pynkylla ka pynpaw ïa baroh ar ki jingmyntoi kiba khraw bad ka jinglong ba nang kiew jong ki jingeh ha ka roi ka par ha India.
