
Chandigarh, Nailur:
Ki skul sorkar ha Punjab ki la ïoh ïa ka jinghiar kaba sngewkhia ha ka jingpynrung kyrteng, ha kaba palat 1.5 lak ngut ki khynnah skul ki la duna ha ka thup kyrteng mynta u snem haba ïanujor bad ka Session ba la dep, katkum ka kaiphod wad bniah jong ka tnad pule puthi jong ka sorkar pdeng na ka bynta u snem 2024-25.
Ka kaiphod ka pynpaw ba ka jingpynrung kyrteng baroh ha kylleng ki skul ba la pynïaid da ka sorkar ka la hiar na ka 28.23 lak ha u snem 2023-24 sha ka 26.69 lak ha ka por pule 2024-25, kaba la buh jingkylli halor ki jingeh ba ka pule puthi paidbah ka ïakynduh wat hapdeng ki jingpynkylla kiba dang ïaid shakhmat.
Ka jinghiar kaba jur bha ka long ha ki kyrdan pule rit, ha kaba tang ki klas rit (1 haduh 8) ki la ïohi ïa ka jinghiar kaba 1,06,742 ngut ki khynnah skul.
Ki klas Secondary (9 bad 10) ki la hiar bha da kaba duna 6,725 ngut ki khynnah haba ïanujor bad u snem ba la dep.
Nalor ka jingpynrung kyrteng, ka kaiphod jong ka UDISE ka la pynshai halor ki jingduna ha ki jingtei ruh kumjuh. Ka Punjab ka don haduh 19,081 tylli ki skul sorkar na ka bynta ki khynnah kynthei bad ka jingpule lang, hynrei 300 tylli na kine ki dang don ki paiñkhana kiba treikam na ka bynta ki khynnah kynthei.
Na ki 19,243 tylli ki skul sorkar baroh, 14 tylli ki dang duna ka bording, katba tang 19,235 tylli ki don ïa ka umdih kaba treikam.
Kawei pat ka bynta kaba ngi sngewkhia ka long ka jingdon jong ki skul kiba don tang uwei u nonghikai. Na ki 27,281 tylli ki skul ha ka jylla, 2,431 tylli la pynïaid tang da uwei u nonghikai, kaba pynïaid ïa ka jingpynrung kyrteng ïa ki khynnah skul kiba don 76,942 ngut.
Ki nonghikai ki la pynpaw ïa ka jingsngewkhia bunsien bad ki la maham ba kum kine ki jinglong ki ktah beit ïa ka jinglong jingman jong ka jingpule bad ka jingïadei hapdeng ki nonghikai bad ki khynnah skul, ryngkat bad ka jingpynkhia palat ia u nonghikai, uba pynïaid marwei ïa ki kam pule bad ki kam bym ïadei bad ka jingpule.
Hynrei, ki don katto katne ki jaka kiba shai. Ka Punjab ka dang bteng ban buh jingthoh ïa kawei na ki jaka ba duna tam ki khynnah kiba pep skul ha ka ri, da kaba don tang 2.5% ha ka kyrdan ba nyngkong bad 2.7% ha ka kyrdan ba shalor. Ka jingwad bniah ka la lap ruh ba 95.6% na ki skul sorkar ki don ïa ki kor ki bor kiba treikam, kaba long ka sienjam kaba shakhmat ban pyndap ïa ka jingbym ïahap ha ka Digital.
Haba kynthoh halor katei ka kaiphod, ka Secretary jong ka tnad pule puthi ha ki skul ka Anindita Mitra ka la ong ba ki jingtip ki pyni ïa ka jinglong jingman jong u snem ba la dep.
“Naduh u bnai Kyllalyngkot, 2025, ngi la dep ban pynjur ïa ka jingpynrung kyrteng bad buddien ïa uwei pa uwei u khynnah skul uba mih na ki skul sorkar ban sngewthuh ïa ki daw. Ki lah ban dang don katto katne kiba sahkut, hynrei ngi dang pynbeit ïa kine ki jingduna bad ki jingmih kin pynpaw bha ha ka jingwad bniah kaba hadien,” ka la pynthikna.