Rakhe ka Balang Unitarian ïa ka lyngkhuh 137 snem

U pule skul nongkong ha Sohra, hadien u la leit sha Shillong ban pyndep ïa ki jingpule kiba kham shajrong.

Jowai, Nailur 18

Ka Balang Unitarian, Jowai ka la rakhe ïa ka lyngkhuh 137 snem ka jingwan ka niam Unitarian ha Rilum Khasi-Jaiñtia halor ka phang “Lynti ka niam U Blei ba pynhun Mynsiem”.

Ïa kane ka sngi kyrpang la rakhe ha ïingmane jong ka Balang Unitarian Jowai ha ka jingwan sakhi shitrhem da hajar ngut ki ‘riew ngeit jong ka niam Unitarian ha ka Sngi Balang mynta ka taïew.

La sdang ïa ka jingrakhe lyngkhuh snem naduh ka por 8.30 baje mynstep da kaba pyndeng syntiew ïa u mot jong u Nongseng Rangbah ïa ka niam Unitarian u Babu Hajom Kissor Singh da ka Moderator Neinihiwot Passah bad pynher ruh ïa ka lama.

Ha ka nohphai sngi ka la don ka jingïaseng paidbah ba la pynïaid da u Moderator Kiki Pakma uba la thang ruh ïa ka sharak katba ïa ka khubor Anniversary la sam da u Rangbah Homeland Lamar.

U Rangbah Homeland Lamar haba sam ïa ka khubor lyngkhuh snem u la puson khyndiat shaphang u Babu Hajom Kissor Singh, la kha ïa u ha ka 15 tarik Jylliew 1865 ha Saitsohpen, Cherrapunji.

U pule skul nongkong ha Sohra, hadien u la leit sha Shillong ban pyndep ïa ki jingpule kiba kham shajrong. Ha u snem 1880 la pynkylla niam ïa u sha ka niam Calvinist Methodist Christianity bad neh ha kane ka niam tang kumba saw snem.

U Babu Hajom Kissor Singh hadien ba u la ïoh ban pule ïa ka Bible u la lap ba ka kyntien Lai ha Uwei kam shym la don ha ka Bible. Kumta u la sdang ban wad bniah ban lap ïa ka jingshisha hynrei da ka jingïarap bad jingai mynsiem ki Missionary Unitarian u la ïoh bor ban seng ïa ka niam Unitarian ha Rilum Khasi Jaiñtia bad Karbi Anglong ryngkat ka jingsynrang iwei i longkmie Hirbon Lakadong, Kat Shylla bad Mar Sutnga ki la seng ïa kane ka niam mane Wei Blei ha ka 18 tarik Nailur 1887 ha Jowai.

U la ong ha kane ka lyngkhuh snem kaba 137, ka jingngeit ka hikai ban ieid ïa u briew bad ban ieid ïa U Blei. U Blei u long tang uwei, U long ka kmie u kpa ba shisha bad ki bynriew baroh ki long shi para.

Halor ka phang “Lynti ka niam U Blei ba pynhun Mynsiem”, u Rangbah Homeland Lamar u la ong kadei ka jingtynjuh lang ïa baroh, kano ka lynti ba ngi dei ban jied ha ka jingïaid lynti ka jong ngi. Ka lynti ka mon pyrthei ne ka lynti ka mon u Blei?.

U la ong, bunsien la ïohi ba ka mon pyrthei ka long thik kum u maknet uba khlaiñ bor ba lah ban tan bad pynngop shaka jingbakla bad jingthala hynrei ynda la kyndit bynriew ka ktik pat ban phai bad ïasyllok bad U Blei.

U Rangbah Lamar u la khot ïa ki ‘riewngeit ban long kiba sngewthuh ïa la ka longbriew nambriew khnang ban lait na kino kino ki jingiakynad, jingïaumsnam, jingïashun ïabishni, jingïawohnia bym larkam bad ki kam thombor kam lehbor kiba long kum u mawjynthut ha ka jingïaid lynti ha kane ka skul pyrthei kaba ïar, da kaba bynrap ba lada ngi long kiba sngewthuh ia kane ka bynta dang lah ban ïaid shaphrang h aka lynti jong ka jingshai kaba lam pat sha khet jong u Trai.

Ha ka por janmiet ka la don ka jingïaid proseshon ha kylleng ki dong ka sor Jowai da kaba rah ïa ki dongmusa kum ka dak ban pyni sha ka pyrthei ïa ka jingshai mynsiem ba ka Balang ka la ïoh pateng na ka jinghikai Niam Unitarian.

Ha shwa ka jingiaid proseshon la pynhiar ïa ka lama da u Emmuhot Niangti pynbud sa ka jingiaseng miet ba la pynïaid da u Moderator Kermideilang Shylla bad lam jingïaseng da u Kamwamut Khyriem.