Na ka kamra kaba rit ha Jaïaw, poi u Bah Namshrang shaduh Delhi ban pyninam ïa ki mar “Nongrep”

U la ong ba kum u briew uba trei kam lajong um don por tang ban shongthait wat tang shiteng kynta ruh ha kaba u la ong ba haba pynleit jingmut ha kano-kano ka kam,...

Shillong, Naitung 20

Ha ka jingim jong ki briew, ki jingeh bad ki jingïaleh ki kylla long ym tang ki jingseng-jingkraw hynrei ki kylla long ruh kum ki ‘tien ai mynsiem ïa u ne ka briew ba kin tur shaphrang bad thom ïa ki jingeh bad jingïaleh ba kin lah ban kheit ïa u soh ba ki angnud.

U Bah Namshrang Ruddie Diengdoh uba dei u trai jong ka kompani kaba shna bad pynmih ïa ki musli-musla ba la tip kum “Nongrep”, u la ïathuh ba u la sdang ïa ka kam jong u nyngkong eh ha ka kamra ka barit bha hynrei ka dei lyngba ka jingtrei shitom bad ka jingthrang ba un sa lah ban nang ïai kiew bad ong ba kane ka dei ha ka sien kaba nyngkong eh ba un die bad pyninam ïa ki mar jong u shabar ka Jylla Meghalaya.

Haba ïoh ban ïakren bad u Bah Namshrang ha ka sngi sdang jong ka ïew pyninam kaba la tip kum ka World Food India, 2024 ba la pynlong da ka Ministry of Food Processing Industries ka Sorkar India kaba la sdang ha ka 19 tarik u Nailur 2024 bad kut ha ka 22 tarik ha Bharat Mandapam, New Delhi, u la ong ba ka jingai kyrteng jong u ïa ki mar kiba u la shna bad pynmih da ki “Nongrep” ka dei kum shibynta ban ai burom ïa ki nongrep kiba la trei shitom ban pynmih ïa ki mar rep jong ki na ka bynta u paidbah.

Ki mar kiba u Bah Namshrang u la pynmih ki kynthup naduh ki musli-musla, u shynrai Lakadong, u sohmarit nalor kiwei-kiwei ki mar.

U Bah Namshrang u la pynpaw ïa ka jingsngewkmen bad ka jingai khublei ïa ka tnat Food Processing kaba la plie lad plie lynti ïa ki nongseng kam lajong ba kin don bynta ha katei ka ïew pyninam kaba heh bha hapoh ka Ri India ban pyninam ïa ki mar jong ki.

U la ïathuh ba ïa kane ka kompani “Nongrep” u la sdang ha kine ki khyndiat bnai kiba dang shu dep bad ha kine ki bnai ki ban sa wan pat, un sa plie ïa ka karkhana kaba kham heh ha Mawlai hynrei ïa mynta pat u dang leh bad shna ïa kine ki mar ha ka ïingsah kaba don ha Jaïaw ha kaba u buh 8 ngut ki briew kiba ïarap kam hapoh ka karkhana jong u.

Haba kylli la u lah ïoh jingïarap nangno-nangno? U Bah Namshrang u la ïathuh ba u khlem ïoh jingïarap satia nangno-nangno ruh hynrei u la pynlut hi nalade bad u la shu shim da ka ram ban pyntyllun ïa ki kam shakhmat.

U la ïathuh ba naduh ka rukom song bad ka jingpynkhreh ïa kitei ki mar u la leh hi nadong shadong ha kaba u la ïoh ïa ki jingïaroh na kiba bun bah namar ba kum uwei na ki nongseng kam lajong u barit, u la lah pat ban song bad pynkhreh ïa ki mar ha ka dur kaba kiwei ki kompani ki kham heh ki leh.

U la ong ba wat la kane ka dei ka sngi kaba nyngkong jong kane ka ïew pyninam bad ka ïew ïadie-ïathied hynrei u khmih lynti pat ba un dang lah ban die ïa kitei ki mar ha ki sngi ki ban wan ha katei ka ïew pyninam.

Shuh shuh ym tang katta, u Bah Namshrang u la ïathuh ruh ba ha kine ki ar- bnai ki ban sa wan, un sa plie sa ïa kawei pat ka dukan kaba die bad buh ïa ki mar ba bunjait kiba la shna bad pynmih napoh ka Jylla kaba don ha Sohra kaba la ai kyrteng ka “Souvenir Shop” bad ong ba lyngba kane kan long ruh kum ka lad ai kam ai jingjam ïa kiwei pat ki samla kiba kyrduh kam-kyrduh jam.

U la ong ba kum u briew uba trei kam lajong um don por tang ban shongthait wat tang shiteng kynta ruh ha kaba u la ong ba haba pynleit jingmut ha kano-kano ka kam, kaba sdang kan long kaba eh.

“Ban sdang hi kan long kaba eh, ngi ruh ngi mad jingeh shibun ha kaba sdang bad ym don ba ïarap hynrei lada phi don kata ka jingthrang yn nym don ba lah ban ïeng pyrshah hynrei lada phim don ka jingthrang ban ïeng ha la ki jong ki kjat, phin nym lah hi ruh ban poi shaei-shaei ruh. Phin hap ïaishah, ki jingeh kiba bun phin ïakynduh hynrei suki-suki phin sa kiew”, la ong u Bah Namshrang.

Katba, ka Kong Golda Talang kaba dei na ka Laskeiñ Block kaba hap hapoh ka West Jaiñtia Hills District ka dei ka trai bad kaba shna bad die ïa ki mar kum u sohphoh Khasi, ki jingbam thiang kiba kynthup kum u Amla Candy, Ginger Candy, ki ashar sohphan, ki jamyrdoh nalor kiwei-kiwei naduh u snem 2018.

Ka la ïathuh ba ïa kitei ki mar ka la pynïaid bad die kham bun hapoh Jowai katba ha Shillong ka la shu die malu-mala bad ka la ïathuh ba ha ki por mynshwa, ka la leh tang marwei ïa katei ka kam hynrei mynta pat, la leh lang ïa katei ka kam da baroh shiïng-shisem.

Ka la ïathuh ba ka la shu ïoh jingïarap na ka Sorkar tang malu-mala lyngba ki lad ai jinghikai bad ki tiar-ki tar bad kumta ka khmih lynti ba ka Sorkar kan dang lah shuh-shuh ban noh jingïarap khamtam lei-lei ba ka ïew ïadie-ïathied ka long kaba duna bha.

Shuh-shuh katei ka longkmie ka la ai mynsiem ruh ba kumba ka long, ka Jylla Meghalaya ka dei ka Jylla kaba kyrduh kam-kyrduh jam bha. Kumta ka la kyntu ïa ki samla ba kin ym dei ban lehraiñ ban trei ban ktah ïa kano-kano ka kam-ka jam hynrei ki dei ban trei beit katba ki ïoh namar kan long ka lad jingïarap ïa ki hi kumba ka la ïarap ïa ka ban pynbit-pynbiang ïa ki khun ki kti haïing-hasem.

“Nga kyntu ïa ki khun samla la ki dei ki khynthei ne shynrang ba kim dei ban lehraiñ hynrei ki dei ban trei beit ïa kano-kano ka kam kaba ki ïoh bad lada don kino-kino ki jingeh kiba wit, ki dei ban tur shaphrang bad ban ym pynsngew than ïa kita ki jingeh”, la ong ka Kong Golda.