Shillong, Risaw 31
U MLA ka North Shillong Konsti-twensi, Bah Adelbert Nongrum u la ong ba ka long kaba eh ïa u ba un batai ïa ka jingshimpor jong ka Sorkar Jylla ban plie bad weng noh ïa ki jingker nar ne ki ‘barricade’ napoh ka Them Ïew Mawlong namar ba na ka liang ka High Level Committee (HLC) hapoh ka jingïalam jong u Chairman bad uba dei u Symbud Myntri Rangbah ka Jylla, u Bah Prestone Tynsong ki khlem shym la kynthup satia ïa u kum u dkhot hapoh katei ka komiti wat la u dei u nongmihkhmat jong ka thaiñ.
Kum ban shu kdew, ki bor pynïaid distrik ka East Khasi Hills ha ka 30 tarik u Risaw 2024, ki la pynbna ban plie noh ïa ka jingïaid ki kali na ka surok jong ka Them Ïew Mawlong kaba pynïasoh ïa ka Ïew Mawlong sha Bimola kata naduh ka 4 tarik u Naiwieng 2024.
Katei ka surok ka dei kaba la khang ïaid kali naduh u bnai Jymmang 2018 hadien ka jingmih ki huri-hura hapdeng ki Khasi bad Harijan kiba shong ba sah ha katei ka jaka hadien ba ki Harijan ki la shoh la dat ïa ki ar ngut khynnah Khasi kiba dei ki khun jong u nongñiah bos saw namar ba katei ka bos ka la kah ïa ka lynti jong kawei ka harijan kaba dang rah um ha katei ka jaka kaba la pynlong ban mih syndon da ka huri-hura kaba jur bha. Kumta na ka liang ki paidbah na kylleng ka Bri u Hynñiewtrep ki la leit ban hiar thma ïa ki Jaitbynriew Harijan hynrei namar ka jingkhanglad noh jong ki bor pulit ban hiar sha Them Ïew Mawlong ha katei ka por, ki paidbah da ka jingbitar ki la ïakhun sa bad ki bor pulit ha Motphran kaba la kylla long ruh kum ka madan thma hapdeng ki paidbah bad ki pulit bad kaba la neh da ki taïew.
“Kum u nongmihkhmat ka thaiñ, ki khlem kynthup ïa nga ban long kum u dkhot jong ka HLC, hynrei kumba sngewthuh ka jingbuh sah ïa ka ‘barricade’ mynta la hynriew snem ka dei imat ka jingthmu ban pyrshang ban pynklet ba ngin nym kynmaw shuh ïa ka jingdawa ban pynkynriah ïa ki nongshong shnong na katei ka jaka lane lehse ka dei ba ki thmu ban pynklet noh na ka jingmut ban nym dawa shuh ban pynkynriah ïa ki”, ong u Bah Adelbert.
U la ong ba kum u MLA wat ha ka sngi kut ka jingïalap ilekshon ha u snem 2023 ruh kata shwa ka 5 minit ban kut noh ka por, u la rai ba un nym leit da lei-lei ruh ban ïuhkjat hapoh Them Ïew Mawlong ban khroh ne pan ïa ka vote jong ki, hynrei u la ong ba ka bha ïa un ba un shah rem ban ïa kaba leit khroh ïa kitei ki jaidbynriew Harijan.
“Kum u MLA nga la kular ïa ki paidbah ka konstitwensi bad ïa ka jaidbynriew ba lano-lano ngan nym ïapeiñ bad ka lawei tang namar ka vote bad ha ka ilekshon jong u snem 2023 shuwa ban kut 5 minit ka por ban ïalap ilekshon, nga dang pynkynmaw ba ngan nym leit ban ïuhkjat ban pan vote na ki”, ong u Bah Adelbert.
U Bah Adelbert u la ong ba wat la u shong ha ka liang pyrshah hynrei ka kamram jong u kam dei ba un shu pyrshah beit ïa ka Sorkar hynrei ka dei ka kamram jong u ruh ban ai jingmut sha ka Sorkar bad ha kajuh ka por ban ai ka jingïaroh ïa ka Sorkar kaba la shim ïa kane ka sienjam ban plie noh ïa katei ka surok kaba la khang mynta la hynriew snem kynthih.
“Ka long kaba ym donkam baroh shikatta ba ki la khang ïa katei ka surok bad nga hap ban shim ruh ïa ka bynta ym ban shu ïaroh ïa ka Sorkar hynrei ban ai ruh ïa ka jingsngewlem ïa kito kiba shah ktah lyngba ka jingkhang ïa kane ka surok bad nga ngeit skhem ba ka la ktah palat ïa ki nongleit-nongwan”, ong u Bah Adelbert.
U la ong ba kane ka jingplie noh ïa katei ka jaka ka dei ruh ka jingïai tuklar jong ka ïingbishar ka Jylla, ka Meghalaya High Court namar da ka jingkhang ïa katei ka jaka ïaid ka la wanrah ïa shibun ki jingeh bad kaba kham kongsan ka dei ka jingdheng kali kaba jur bha ha kitei ki bynta.
U Bah Adelbert u la kyntu ruh ïa ka Sorkar bad ïa ki bor pynïaid distrik ba ki dei ban kiar na kaba pyndonkam ïa ka kyntien “Punjabi Line” ne “Harijan Colony” hynrei ban pyndonkam beit da ka kyntien kaba dei kaba long ka “Them Ïew Mawlong” khnang ba kan nym don kano-kano ka jingïalam bakla hadien-habud.
Ha kaba ïadei bad ka jingdawa jong ka Harijan Panchayat Committee (HPC) ban ym pynpra ïa ka Gurudwara bad ka ïingmane blei, u Bah Adelbert u la ong ba lada ym pynpra ruh ïa kitei ki ïingmane hynrei kim dei pat ban pynthut ïa ka leit-ka wan jong ki paidbah bad ki dei ban buh beit thik tang ïa ka jaka lehniam ym ban wanrah pat ïa kiwei-kiwei ki jait jingthmu.
“Ha ka por ba nga long CEM ka KHADC, nga la ong ba lada dei ba kin pynneh ïa kata ka jaka mane blei ruh hynrei ki dei ban mih pat na katei ka jaka da kaba suk namar ba ki dei ki nongshongwai ha kane ka Jylla jong ngi bad wat la ngi burom ïa ka jingnoh synñiang jong ki ban shakri ïa ki kmie-ki kpa tymmen jong ngi ha ki por ba la leit hynrei ngim lah pat ban shu ïasuk ïa ka bit-ka biang jong ka Jylla bad ka jaidbynriew hi baroh kawei”, ong u Bah Adelbert.
U la ong ba u ngeit skhem ba ka don ka jingshah pynïaid da ki bor na sha Delhi namar ha ka jaka ban buh ïa kitei ki nongap pahara hapoh Them Ïew Mawlong sha ki jaka khappud hynrei la buh pynban ïa ki ha katei ka jaka kaba ym don satia kano-kano ka jingjia.
“Balei phim rah ïa kito ki nongïada sha kiwei pat ki bynta jong ki thaiñ khappud kiba don ka jingïakajia ha ka jingtam pud ne ka jingshah ñion beiñ jong ki briew jong ngi hynrei ïa kane ngan ieh ha ka Sorkar ba kan jubab ïa kaei ka jingthmu ba ki buh ïa ka ‘barricade’ baroh shikatta”, bynrap u Bah Adelbert.