Shillong, K’lyngkot 06
San ngut ki khynnah ki la shah ktah ha ka jingpang Human Metapneu-movirus (HMPV) hapoh ka ri.
Arngut na kine mynta ki dang don hapdeng ka jingshah sumar ha Chennai, ong u heh ophisar ka tnad ka koit ka khiah ha ka Lah Sngi U Blei.
U Myntri ka tnad ka koit ka khiah ka Sorkar Pdeng, u J.P. Nadda u la pyntikna ïa ki paidbah ba ki bor ba dei khmih ka koit ka khiah ki dang peitngor ïa ka jinglong-jingman, khamtam eh halor ka jingkiew jong ki nongpang kiba shah ktah ha ka HMPV ha China bad kiwei-kiwei ki ri marjan.
“Halor ki khubor ba dang shen ha kaba ïadei bad ka jingpang HMPV ha China, ka tnat ka koit ka khiah, ka ICMR (Indian Council of Medical Research) bad ka National Centre for Disease Control ki la khmih bniah ïa ka jinglong-jingman ha China bad kumjuh ha ki ri ba marjan,” ong u Nadda.
Ka India ka la lap ïa 5 ngut ki nongpang kiba shah ktah ha ka HMPV ha ka Lah Sngi U Blei. Ar ngut napdeng san ngut la lap ha Karnataka da ka Indian Council of Medical Research (ICMR) lyngba ka jingpeitngor kaba na ka por sha ka por na ka bynta ki jingpang ba bun jait kiba ïadei bad ka jingring bad pynhiar mynsiem. Hadien kane, la lap sa 2 ngut kiba shah ktah ha Chennai, katba sa iwei iba shah ktah i dei na Ahmedabad. U Nadda u la pynpaw ba “kam don kano-kano ka daw ban khuslai”, da kaba ban jur ba ki tnad ka koit ka khiah bad ki lad peitngor jong ka India ki long kiba husiar bad pynkhreh ban weng ïa kino-kino ki jingeh kiba mih haba ïadei bad ka koit ka khiah.
U Myntri u la pynshai ba u HMPV um dei u khñiang jingpang bathymmai; la pynithuh nyngkong eh ïa u ha u snem 2001 bad u la saphriang kylleng ka pyrthei mynta la bun snem. Une u khñiang jingpang u saphriang lyngba ka lyer lyngba ka jingring bad pynhiar mynsiem – kaba lah ban ktah ïa ki briew ha baroh ki rta, ha kaba ka jingkiew jong ka jingsaphriang la sakhi bha ha ka por tlang bad ha ki bnai sdang jong ka pyrem.
Ka tnad ka koit ka khiah, ryngkat ka Indian Council of Medical Research bad ka National Center for Disease Control, ki dang khmih bniah ïa ki jingtip halor ki khñiang jingpang ba ring bad pynhiar mynsiem bad kam shym la pynpaw ba ka don ka jingkiew kaba jur ha ki khñiang jingpang ba ju jia hapoh India. Shuh shuh la lum ïa ka jingïalang jong ka kynhun peitngor ha ka 4 tarik u Kyllalyngkot ban khmih bniah ïa ka jinglong-jingman ba mynta jong ka koit ka khiah, la pyntikna u Myntri.