Rakhe ka West Jaiñtia ïa ka sngi pynneh pynsah mariang

Shwa kane ka tnad kam khlaw jong ka West Jaiñtia Hills District lyngba ka presentation ka la batai halor ka aiñ Wildlife Protection Act.

Jowai, Jylliew:

Ka pyrthei baroh kawei ka ju rakhe man la u snem ïaka 5 tarik u Jylliew kum ka sngi ban pynneh pynsah ïa ka Mariang bad ïa ki sawdong sawkun jong ka kumta ka bor pynïaid District jong ka West Jaiñtia Hills ruh ka la rakhe ïa kane ka sngi halor ka phang “Beat Plastic Pollution”.

Khnang ban pynduna ïa ka jingmih tdem, ka shle treikam u DC ka pyndonkam da ka bus ban kit ïa ki sahep bad nongtrei sorkar ban leit sha jingïalang kaba la long ha Bishop’s House Lumbihsyntu Mihmyntdu.

Ïa ka jingïalang la pynïaid da u S. Phanbuh Assistant Commissioner, West Jaiñtia Hills ha ka jingdonlang u kongsan u Deputy Commissioner ka West Jaiñtia Hills District u BS. Sohliya, IAS, u FB. Basan MCS, u M.A. Challam, u WK. Kharbuli, ki khynnah skul, ki nonghikai bad kiwei kiwei.

U Deputy Commissioner u BS. Sohliya ha ka jingkren u la ong ka jingri jiingsumar ïa ka mariang bad ïa ka sawdong sawkun jong ka, kam dei satia ka kam shisngi ne ka kam shisien shisnem hynrei ka dei ka kam kaba dei ban bteng baroh shisnem.

Kiwei de kiba la ai jingkren ki long u M.A. Challam MCS, u Dr. HH. Mohrmen, ka Kong Pynbeit Passah NIC bad kiwei kiwei kiba la pynkynmaw ba ka plastic kadei shisha kawei na ki daw kiba kongsan kaba pynjaboh ïa ka mariang bad ïa ka sawdong sawkun jong ka bad kadei ruh ka bym ju pyut satia bad lada thang ïa ka, ka pynmih ïa ka lyer bih kaba buh jingma ïa ka koit ka khiah.

Shwa kane ka tnad kam khlaw jong ka West Jaiñtia Hills District lyngba ka presentation ka la batai halor ka aiñ Wildlife Protection Act.

Hadien ka jingïalang la sam syrnod sha ki tnad treikam sorkar bad ki shnong kiba la shim bynta haki program bapher bapher jong ka World Environment Day.

Ka Khynroo Khyllood Committee Seinraij Jowai ryngkat ka jingiatreilang ka YessMeghalya, ka la rakhe ïa ka World Environment Day da kaba pynlong iaka jingialang pynsngewthuh halor ka phang “Beat Plastic Pollution with Special reference the Impact of Jowai Town” bad ïa kane ka phang la batai da ka ‘riew shemphang ka Kong Nilamroi Passah, Senior Secretary Martin Luther Christian University Shillong.

Ïa ka jingïalang la pynlong ha Yungwalieh ka Chilliangraij ba la pyniaid da u Rangbahmi Kynjin Chairman KKC Seinraij bad la ïoh ki kyntien nguhblei na u Kamnipaia Challam bad ki kyntien ai mynsiem bad kyntu kynpham na na u O.R.Challam, President Seinraij Jowai bad u Arwotki Sumer, General Secretary Seinraij katba u Sienmi Lato, Secretary KKC Seinraij ula ai ki kyntien khublei.

Ban khring ïa ka jingmut jingpyrkhat jong ki khynnah skul, la pyni ruh ïa ka Short Documentary film ha kaba ïadei bad ka jinglong jingman jong ka mei mariang ha kine ki sngi na kadaw ka jingbymnang u khun bynriew ban kheiñkor bad burom iaki jingkyrkhu jong ka.

Ka Nilamroi Passah kum ka ‘riew shemphang ka la ong, ha ki por mynshwa ym ju don ka jingïakren ha kaba ïadei bad ka Plastic Pollution, hynrei ha ki khyndiat snem ka United Nation ka la shimkhia bha ban ïakren shaphang ka Plastic Pollution namar ka ïohi ba ki plastic kadei ka bih kaba long ka jingpang ym tang ïa ka mariang wat ia baroh kiba don jingim.

Da kaba pynlong ïa kum kine ki jingïalang kan ïarap ïa ki khynnah skul kumjuh ki nongshong shnong kumno ban kiar na kaba pyndonkam ïa ka plastic bad kaei ka jingkyrkhu bad jingmyntoi lada rai kut ban sangeh na ka jingpyndonkam iaka plastic.

Hadien ka jingïalang ka Khynroo Khyllood Committee Seinraij Jowai ka la pynlong ïa ka jingthung dieng ha Khloo Langdoh ba la shim bynta da ki khynnah skul ka Chilliangraij SSA UPS, Chilliangraij Govt. LPS, Loompyrdi Iongpiah UPS SSA, Dulong Govt. LPS, Pohmusiang UPS SSA, Government Girls Hr. Secondary School, Jowai bad ka Panaliar UPS SSA bad ki riew rangbah ka Seinraij Jowai.

Ka long ka khubor lam sngewtynnad ba ka Seinraij SSA Lower Primary School, Mukhap nalor ka jingthung ïa ki tynrai dieng ha phyllaw jong ka skul, ka la bret ruh ïa ki seed ball ba ka la shna kyrpang sha ki jaka ba long syllen ba don hapoh u pud u ang ka shnong da kaba seed ball ïatreilang bad ka Dorbar Shnong Mukhap.

Ha kane ka jinglehkmen World Environment Day la shim bynta ruh da kiwei ki skul kynthup ka David Edward UPS Mukhap, Mukhap UPS-Secondary bad ka Lumlihoi UPS SSA haka jingdonlang u kongsan u MLA u Nujorki Sungoh bad u T. War, District Soil and Water Conservation Officer (T) Division Jowai

Ïa ka jingïalang la pynïaid da u S. Sungoh Chairman shnong Mukhap bad la ïoh ki kyntien kyntu kynpham na ki riew rangbah kiba kynthup u R.Lapasam, Waheh shnong Mukhap, u S.Lamare (Chairman Watershed Committee Wahiongnoh Mynsar) bad u T.War, DSWCO (T), Division Jowai.

U Nujorki Sungoh ha ka jingkren u la kyntu ïa ki nongshong shnong ban long ki briew kiba tip ban kheinkor ïa ki jingkyrkhu ka mei mariang bad ka jingthung iaki dieng ki siej, ka jingïada ïa ki um ki wah kadei ka kamram ba hakhmat jong u ne ka nongshnong shnong.

Hadien ka jingialang la sam khusnam sha ki khynnah kiba jop haka jingiakop Drawing Painting Competition.

Ka Society for Environment Protection and Sustainable Development bad ka Hynñiewtrep Integrated Territorial Organization (HITO) Khliehtyrshi Area ki la rakhe ïaka sngi pynneh pynsah mariang ne World Environment Day da kaba thung ïaki tynrai dieng ha shnong Khliehtyrshi.

Ha kane ka sngi la don lang u Chairman ka Society for Environment Protection and Sustainable Development u WN Dkhar, u Secretary u Simon Dhar ryngkat ki nongïalam bad ki dkhot nongkitkam ka HITO Khliehtyrshi.

Kine nongïalam na ar seng ki la kyntu ïa ki nongshong shnong ban shim ka jingkitkhlieh ha ka ban ïada bad pynneh pynsah ïa ka mariang da kaba kiar na ka jingpom pathar ïa ki dieng ki siej ha ki khlaw ki btap.