Shillong, Jylliew 12:
Ka jingïalang jong ka Project Approval Board (PAB) hapdeng ka tnat pule puthi ka Sorkar India bad ka tnat pule puthi ka Sorkar Meghalaya ka la sei madan ïa ka jingduna ha ka jingpynrung skul bad ka jingjyllei ka jingpep skul shiteng por ki khynnah ha Meghalaya.
Ïa katei ka jingïalang la pynlong ha ka 24 tarik Ïaïong, 2023 ban ïakren halor ka Annual Work Plan & Budget (AWP&BI 2023-24) na ka bynta ka SAMAGRA SHIKSHA jong ka jylla Meghalaya. Ïa kaba kum katei ka jingïalang la pynlong ruh bad baroh kiwei pat ki jylla. Hynrei ki jingïakren ïathir ha kitei ki jingïalang la pynmih paidbah dang shen.
Kawei ka bynta ba la ïakren ka long halor ka jingduna ka jingpynrung skul ïa ki khynnah. Haba peit bniah ïa ki jingkheiñ jingdiah ha ki ar snem, kata, 2020-21 bad 2021-2022, la shem ba ka jinghiar ha ka jingpynrung skul ïa ki khynnah ka long da palat 1 lak ngut ha baroh ki jait skul. Ha ki skul sorkar bad ki skul ba ïoh jingïarap na ka sorkar, ka jinghiar ha ka jingpynrung skul ka long da 86,616 ngut.
Sa kawei pat ka bynta ka dei ka jingjyllei ha ka jingpep skul ki khynnah ha kaba ha ki klas rit (Elementary Level), ka jingpep skul ka long 10.1 na ka 100 bad ha ka Secondary Level ka long 21.7 na ka 100. Kane ka kham heh shuh-shuh ban ïa kaei kaba long ha ka Ri baroh kawei, kata, 2.0 na ka 100 ha ki klas rit bad 12.6 na ka 100 na ka Secondary Level. Na ka liang ka tnat pule puthi jong ka Sorkar Pdeng ka la bthah ïa ka sorkar Meghalaya ba kan pynduna ïa kane ka jingpep skul shiteng por jong ki khynnah.
Shuh shuh kawei pat ka bynta ka long ka jingbun palat ki nonghikai ha ki klas rit ha kaba la lap ba ki don 2,922 ngut ki nonghikai kiba tam na kaei kaba donkam. Ha kawei pat ka liang, ka la don ka jingkiew ha ka jingdon tang iwei i nonghikai ha ka Primary bad Upper Primary Level.
La shem ba 10 na ka 100 (542 tylli) ki skul Primary ha Meghalaya ki dei kiba don tang iwei i nonghikai, katba ki don 7 tylli ki skul Upper Primary kiba don tang iwei i nonghikai.
Nalorkata, la shem ruh ba ka don ka jingduna ha ka jingpynphai biang ïa ki khynnah sha ki shlem jingpule. Ha u snem 2022-23, ka sorkar jylla ka la lah ban pynphai biang tang 1,931 ngut (23 na ka 100) ïa ki khynnah kiba la pep skul, katba baroh ki khynnah kiba la dep ban ithuh ba ki la pep skul ki don haduh 8,468 ha ka rta 6-14 snem.
Ha ka kyrdan Secondary, ym shym don kaiphod ban pyni wat tang ïa uwei ruh u khynnah ban pynrung ha ka shlem NIOS watla kiba kum kita ki khynnah kiba la donkam ban phah leit pule ha NIOS ki long 1,340 ngut. Namarkata, ka tnat pule puthi ka Sorkar India ka la kyntu ïa ka jylla ba kan shim ïa ki sienjam ban pynthikna ba baroh ki khynnah kiba la pep skul kin leit phai biang sha ki jingpule jong ki.
