Leit pynkyndit ka KSU ïoh kum bakla ka KHADC halor ka mat uranium, lynti rel bad jingpynkylla ïa ka 6th Schedule

U la ong ba ka KHADC kam dei ban ai jingbit da lei lei ruh haba ïadei bad u uranium bad kumjuh ruh ka jingshna ïa ka lynti rel.

Shillong, Jylliew 28:

Ka Khasi Students’ Union (KSU) lyngba ki nongkitkam kiba thymmai ha ka samoi treikam jong ka seng, ka la leit ban pynkyndit ïa ka Khasi Hills Autonomous District Council (KHADC) halor ka mat uranium, lynti rel bad ka jingpynkylla ïa ka khyrnit bahynriew jong ka Riti Synshar, ha kaba ka la mana ba horkit hordang ka Council kam dei ban bakla khamtam ban ai kano kano ka jingbit. 

Ka KSU lyngba u President, Bah Lambokstarwell Marngar ryngkat u General Secretary Bah Donald Thabah bad kiwei ki nongkitkam ki la ïakynduh ïa u Chief Executive Member (CEM) u Bah Pynïaid Sing Syiem ha ka jingdonlang u Dy CEM u Bah Pynshngaiñlang N Syiem ban pynsngew ïa kitei ki mat.

U Bah Lambokstarwell u la ong ba ka seng kan wan ban pynsngew ïa kitei ki mat bad kyrpad ïa ka KHADC ban nym ai jingbit la ka dei tang ban khlong ïa ka sboh uranium ne ban tih ïa u uranium namarba ka Sorkar Pdeng kam pat sangeh haba ïadei bad ka jingthmu jong ka ban ïoh tih ïa u uranium ha kane ka Jylla ka ïaid sop sop.

U la ong ba ka KHADC kam dei ban ai jingbit da lei lei ruh haba ïadei bad u uranium bad kumjuh ruh ka jingshna ïa ka lynti rel.

Haba kylli halor ka rel kit mar, u la ong katba ym pat don ki aiñ khamtam ka ILP, ym don jingmut ban ïakren la ka dei ka rel kit briew ne rel kit mar, namarba wat lada dang ïaid tang da ki trok ruh, kiba ki wan ki ïoh rung katba mon.

Halor ka jingpynkylla ïa ka Khyrnit Bahynriew, u la ong ba ka KSU ka la pynsngew halor ka jingpynkylla ïa kane ka aiñ katkum ka Riti Synshar ba kan nym ktah ïa ka jaitbynriew.

Na ka liang u CEM u la ong ba ka EC ka la kren shai sha ka KSU ba ka KHADC kan nym ai jingbit ban khlong ne tih ïa une u mar poh khyndew uranium.

U Bah Pynïaid u la ong ruh ba ka Council ka khlem ai jingbit sha ka tnat Railway ne Sorkar Jylla ban shna lynti rel kat bym don ki aiñ ïada.

Halor ka jingpynkylla ïa ka Khyrnit Bahynriew, u la ong ba ka Sorkar India ka phah ki kot ki sla na ka bynta ban ai jingmut ha ka wat kaba khatduh, bad ka EC kan rah ki jingpynsngew sha ka Sorkar Jylla halor ka jingpynkylla kaba tip kum ka125th Constitutional Amendment bad yn sa leit ïakynduh biang ïa ka Sorkar Jylla halor kane ka mat.

“Ngi kwah ba ka Sorkar Jylla kan khot noh biang ïa ka jingïalang ïa baroh lai tylli ki ADC ban ïakren halor kane,” la ong u CEM, uba la bynrap ba ka EC ka pdiang sngewbha ïa ki jingai jingmut na ka KSU halor kine ki mat.

Haba ïadei bad ka ‘resolution’ ban pyrshah ïa ka Uniform Civil Code (UCC), u CEM u la ong ba kan don ka jingïakynduh ha ban pynkhreh ïa ki bynta kiba dei ban pynrung ha ka resolution ha ka 30 tarik mynta u bnai ha ryngkat ki briew kiba tip ïa ka aiñ na ka bynta ban phah sha ka National Law Commission.