Shillong, Jylliew:
Ka dawai sboh kaba la kylla long kum ka mat ïakren kaba shongshit bha ha shwa ka ilekshon MLA 2023 mynta ka la poi sha ki nongrep lyngba ki nongsam lane ki distributor kiba la ïoh ïa ka license lyngba ka tnat kam rep ka Sorkar Jylla.
Kane ka la urlong biang mynta hadien ba ka Sorkar Jylla ka la pynsangeh ïa ka subsidy na ka bynta ki dawai sboh sha ki nongrep ha ka 12 tarik u Jylliew, 2014 halor ka nongrim ban pynduna ïa ka jingktah ki dawai sboh kum ka Urea, DAP, MOP bad SSP ïa ka koit ka khiah ki nongshong shnong.
Ha u snem 2022, kata ha ka por ba u Bah Banteidor Lyngdoh u dang peit kum u Myntri ïa ka tnat kam rep ka Sorkar Jylla, ka tnat ka la pynmih ïa ka Office Order ha ka 9 tarik u Nailar ban shah ïa ki nongrep ban bteng biang ban pyndonkam dawai sboh hadien ka jingangnud kaba la neh phra snem eiei.
Ka jingwanrah ïa ka Office Order ban shah pyndonkam dawai sboh biang ka long ha ki katto katne ki jaka rep namar ba la ïohi ïa ka jingdonkam na ka bynta ki mar rep kum u phan, sohsaw, kubi, phul bad kiwei kiwei ki jingthung kiba donkam dawai sboh.
Ha ki phra snem, ka jingïoh dawai sboh ki nongrep ka la long lyngba ki ïew ki hat ha kaba ki hap ban shu thied tuh ha ka dor kaba rem bha bad kiba die ruh ki shim kabu.
Dei ha ka 22 tarik Nailar, 2022, u Bah Banteidor lem bad ki ophisar ki la pynbna paidbah ïa katei ka Office Order da kaba ai ka burom ba ka dei ka jingjop ki nongrep ha ka shnong Mawkatheiñ ha kaba da ki hajar ngut ki nongrep na kylleng ki shnong ki la wan ban sakhi.
Tang shisngi hadien, kata ha ka 23 tarik u Nailar, 2022 u Bah Banteidor u la leit ban ïakren ïa kane ka mat bad u Myntri Khynnah ba dei khmih ïa ka tnat Chemicals and Fertilizers ka Sorkar India u Bhagwant Khuba ha Delhi ban bhah dawai sboh noh ïa ki nongrep ka Jylla lyngba ka MeCOFED.
Kumta hadien katto katne bnai, mynta ka dawai sboh ka la poi bad ki nongrep ruh kin ïoh ban thied ha ka dor kaba duna ryngkat ka subsidy na ki nongsam kiba la ïoh license.
Kum ka dak ka jingpyllait paidbah ïa ka dawai sboh, u Bah Banteidor, MLA ka Mawkynrew bad uba dei mynta u Chief Advisor ha ka tnat kam rep ka Sorkar Jylla, u la aiti ïa ki song dawai sboh sha ki nongsam dawai sboh ha ka jingïalang pynshai paidbah ha Thynroit ha ka 26 tarik mynta u Jylliew, 2023 bad ban sam sa sha ki nongrep ka thaiñ Mawkynrew.
Ha kane ka jingïalang, la donlang ki ophisar ka Directorate of Agriculture, ki nongïalam shnong ba kynthup ïa u Sordar ka Thynroit, Bah Harkin Warjri, u Sordar ka shnong Jongksha, Bah Olet Kharsahnoh, ki nongïoh license ban sam dawai sboh, ki nongrep lem bad ki nongshong shnong.
Haba kren ha katei ka jingïalang, u Bah Banteidor u la kyntu ïa ki paidbah ban klet noh ïa ka politik hynrei ban ïatreilang na ka bynta ka jingmyntoi jong ki paidbah.
“Ngam kwah ban leh politik ïa ka im ka ïap jong ki nongrep hynrei ban ïatreilang bad ban ai jingkyrshan na ka bynta ka jingmyntoi jong ki”, u la ong da kaba kyntu ruh ïa ki ban ïatylli mlon ym ban ïapait ïapra namar kane kan ktah ïa ki khamtam haba ïadei bad ka jingdie ïa ki mar rep kiba ki pynmih.
“Ka dawai sboh kaba pyllait mynta ka sngi kan don ha ki jaka die kiba la ïoh licence bad kam long kum kato ka dawai kaba pylliat da mano re ha shuwa ka ilekshon kaba tang hadien ba la dep pyllait, ka trok kaba wan kit dawai tang shiphang ka la jah noh,” u la ong.
Ha kane ka sngi ki ophisar na ka tnat kam rep ki la ai jingai jinghikai halor kumno ban pyndonkam ïa ka dawai ha ki jingthung khnang ba kan ym don jingktah. Ki la batai ruh ïa ki jait dawai kiba biang ban pyndonkam na ka bynta ki jingthung kiba ki thung bad kumno ki dei ban leh lada ka khyndew ka la duna ka jingsboh.
Kumta na ka liang ki nongïalam shnong bad ki nongrep ki la pynpaw ïa ka jingkmen ba ka jingangnud ka la urlong bad ki ai khublei ïa u MLA uba la trei shitom ryngkat ki ophisar ka tnat kam rep ban pynïoh biang ïa kaba kim shym la mutdur shuh.
