Shillong, Naitung 02:
Ka jingdon jong ki khyllung ba dang shu kha kiba la khlad noh ne ka ‘Infant Mortality Rate’ (IMR) hapoh East Khasi Hills ha u snem 2022-23 ka long 39.25%.
“Haba ïanujor bad ki snem ba la leit, kane ka la hiar watla ka jingdon jong ki khyllung kiba ïap ka dang kiew haba ïanujor bad ka ri baroh kawei,” la ong ka District Medical & Health Officer (DM&HO), East Khasi Hills, Dr. A. Lyngdoh.
Ka la ong ruh ba ka tnad ka ju ïai pynlong ïa ki prokram ha ki shnong ki thaw na ka por sha ka por ban pynsngewthuh paidbah khamtam sha ki longkmie armet haba ïadei bad katei ka bynta – ban phikir, ban phah peit bniah ïalade bad ban leit kha beit ïa ki khyllung ha ki jaka sumar namar ki don ïa ki briew kiba la pyntbit ha kane ka liang.
Ka Dr. Lyngdoh ka la kyntu ruh ba ki longkmie hadien ba la dep kha, ki dei ban ai beit thik tang da ka buiñ na bynta 6 bnai kynthih khnang ban ïada ïa ki khyllung na ki jingpang ba bun rukom.
Haba ban jur halor ka jingai tika, ka la ong, “Ka tika ka dei kaba donkam bha na bynta ki khyllung namar kane kan ïada ïa ki na ki jingpang kum ka jingpang dap shadem, ñiangpyrsit, pynhiar kiba long ruh ki daw jong ka jingïap ki khyllung ba dang shu kha. Ka jingïoh ïa ka jingpang ha ka snam, ka jingkha ïa i khyllung ha ïing, ka jingkha bym dap bnai ne ka jingkha ïa i khyllung iba duna ka jingkhia ruh ki long ki daw kiba ïalam sha ka IMR.”
Nalor kane, ka Dr. Lyngdoh ka la ïathuh ba ka jingïap jong ki khyllung ba dang shu kha ka dei ruh namar ka jingwan dier por palat sha ki jaka ai jingsumar.
Ha kajuh ka por, ka la ong ba wat hapdeng ka jingdon jong 76 tylli ki Sub-Centre hapoh ka distrik kiba khmih ïa kumba 10 lak ngut ki briew, ha kawei ka liang, ki don pat ki jaka ba ka tnad kam lah ban kner ïa ka jingshakri namar ka jinglong-jingman jong ka jaka khamtam ka jingbym biang ki surok.
“Ka jingthang ïa ki shawla ruh ka dei kawei na ki daw kaba ïalam sha ka jingïap jong ki khyllung ba dang shu kha,” ka la ong.
Haba kylli, ka la ong ba ka tnad ka dang bteng ïa ki prokram IEC ha ryngkat ka jingïasnoh kti lang bad ki Village Health Council (VHC) ha baroh ki shnong kum shi bynta ban ai jingkyrshan bad pynsngewthuh sha uba bun balang halor katei ka bynta.
Shuh shuh ka DM&HO ka la bynrap ba ka jingdon jong ki khyllung ba dang shu kha kiba khlad noh (ha man ki 1000 ngut kiba im) ha East Khasi Hills ha u snem 2021-22 ka long 38.09%, katba ha u snem 2022-23 ka long 39.25%.
