Shillong, Nailur 19
Ka sorkar u Narendra Modi ha ka Sngi Ba-Ar ka la wanrah ïa ka aiñ rew ban pynkylla ïa ki katto katne ki kyndon jong ka Riti Synshar khnang ban lah ban ai bhah 33% na ki konstitwensi ha Lok Sabha bad ki Ïingdorbar Thawaiñ ïa ki kynthei.
Kane ka aiñ rew ka dei kaba la tip kum ka The Constitution (One Hundred and Twenty-eighth Amendment) Bill, 2023, bad la wanrah ïa ka ha Lok Sabha da u Myntri ka tnat aiñ, u Arjun Ram Meghwal.
Ïa kane ka aiñ rew la wanrah ha ka Parliament bathymmai jong ka Ri kaba la treikam naduh mynta ka sngi.
Katkum kane ka aiñ rew, la thmu ban bsut ïa ki katto katne ki kyndon thymmai ha ka Riti Synshar kum ka Article 239A, 330A, 332A bad 334A, khnang ba yn lah ban pynurlong ïa ka jingai bhah ba 33% ïa ki kynthei ha Lok Sabha bad ki Ïingdorbar Thawaiñ jong ki jylla.
Nalorkata, kan don ruh ka bhah kyrpang ba 33% na ka bynta ki kynthei kiba dei ki Scheduled Caste lane Scheduled Tribe hapoh kane ka bhah ba 33% hi.
Ki kyndon jong kane ka aiñ rew kin treikam tat ynda la pyndep ïa ka ‘Delimitation’ lane ka jingpynbeit thymmai ïa ki konstitwensi hadien ba la pynmih ïa ki jingkheiñ jingdiah na ka khanasamari banyngkong naduh ba la pyntreikam ïa kane ka aiñ rew.
Kane ka aiñ kan kut noh hadien 15 snem naduh ba la sdang ban pyntreikam ïa ka. Hynrei kane ka aiñ rew ka lah ban bteng wat hadien 15 snem lada ka Parliament ka shna aiñ.
Nalorkata, sa kawei pat ka kyndon ka long ba kan don ka jingbujli ïa ki konstitwensi ba la ai bhah ïa ki kynthei hadien man ba la pynbeit thymmai ïa ki konstitwensi lane ynda la pyndep ïa ka ‘Delimitation’.
Haba la peit bniah ïa kitei ki kyndon kiba ïadei bad ka jingpynbeit thymmai ïa ki konstitwensi bad ka jingpynmih ïa ki jingkheiñ jingdiah jong ka khanasamari, ki don ki lad pathai khubor na New Delhi kiba la kam ba kane ka aiñ kan ïoh ban treikam pura naduh u snem 2029 bad ym hashwa kata.
Ka jingthmu jong kane ka aiñ rew ka long ban ai bynta kham bun ïa ki kynthei kum ki nongthaw aiñ ha ki jylla bad ha ka Ri. Kumba ka long mynta, ka jingdon ki kynthei kum ki MP lane MLA ka long tang kumba 14% eiei.
