
Jowai, Lber 21
U Deputy Commissioner (Election), West Jaiñtia Hills u la pyntip hadien ba ka Election Commission ka Ri India (ECI) ka la pynbna ïa ka tarik ilekshon MP, ka Model Code of Conduct (MCC) ruh ka la treikam mardor naduh kane ka sngi. Ka Model Code of Conduct kan neh haduh ka 6 tarik Jylliew hadien ba la dep pynbna ïa ki nongjop ha kane ka ilekshon. Kumta, kine ki sngi ki long kiba donkam ïa baroh kum ki nongsynshar shnong kiba peit ïa ka bha ka miat ka shnong ka thaw ban tip bha ïa ki aiñ ki kanun bad ban long ruh kiba husiar.
Ïa ka Model Code of Conduct la thaw da ka jingmynjur lang da ka ECI bad ki seng saiñ pyrthei ban pynthikna ban ym don kano-kano ka jingïoh myntoi shiliang jong kano-kano ka seng lane ki kyrtong. Kumta, donkam ban peit bad ïasngewthuh lang ha ka ban peit khmih bha ba ki kyndon jong ka Model Code of Conduct ki ïaid beit ïaid ryntih. Yn ym don kano-kano ka seng lane u kyrtong ki ban leh kino-kino ki kam lane kren ki ktien kiba lah ban pynmih ka jingïashun para briew ha ki bynta kiba ïadei bad ka jingngeit, ka ktien ka thylliej lane ki ban wanrah ka jingpynïapher jaidbynriew.
Lada don kano-kano ka jingkren pyrshah ïa kano-kano ka seng lane kyrtong, ka dei ban thew ïa ki kam kiba ki la trei lane ïa ki polisi treikam jong ki. Kan ym don kano-kano ka jingkren beiñ ïa ki kam shimet lane ki kam pohïing jong u briew. Shuh shuh, ym dei ban shu kynthoh lane pharep khlem da don ki sabut bad ki sakhi ba biang.
Ym dei ban ïalap ilekshon na ki rynsan ïingmane ha kano-kano ka por. Baroh ki seng bad ki kyrtong ki dei ban kiar na ka jingpynbam pisa, sam jingbam, sam kyiad, lane ban byrngem-byrsit ïano-ïano. Ym dei ban pynlong jingïalang hajan ki polling station lane ban dang ïalap ilekshon 48 kynta shwa ïa ka kynta kaba la buh ban thep vote khatduh (close of poll). Ym bit ruh ïa kano-kano ka seng lane kyrtong ban pynbiang kali ïa ki nongthep vote.
Dei ban ïa burom kylliang ïa ka ïing ka sem jong baroh bad ban kiar na kaba pynlong jingïalang lane jingïakhih pyrshah ïano-ïano ha ïing ha sem jongno-jongno lada dei ha ïing u/ka kyrtong lane ki briew.
Ki seng bad ki kyrtong kin bthah ïa ki nongkyrshan jong ki, ba kim dei ban pyndonkam ïa ki jaka, ki ïing lane ki kynroh jong ki briew shimet khlem da ïoh shwa ïa ka jingbit na ki trai ban buh dur lane lama lane ki poster.
Ki nongkyrshan jong ki seng bad ki kyrtong kin ïa burom mar kylliang ïa kiba ïaleh pyrshah bad ban ym pynwit ïa ki jingïalang lane proseshon jong kiba ïaleh pyrshah.
Ki jingïalang baroh ki dei ban don shwa ïa ka jingbit ba wan na ka shlem treikam u DC lyngba u Assistant Returning Officer bad da kaba la tip lypa ïa ki bor pulit. Ka jingpyndonkam ïa ki kor pynsawa kan don tang hadien kaba la ïoh jingbit. Yn ym shah ïa kino-kino khynnah ne khyllung ban pyndonkam ha ka jingïalap bad shongshit ilekshon ha ki shnong ki thaw. Kan ym don kano-kano ka jingïalap ilekshon shwa ïa ka 6 baje mynstep bad hadien ka 10 baje mynmiet. Lada don ki jingïaid proseshon jong ki ar seng kiba ïa pyrshah, kin ïakut shwa khnang ban ym don ka jingwit iwei-ïa-iwei. Kine ki proseshon ki lah ban don katno katno tylli ki kali ruh hynrei ki seng bad ki kyrtong kin hap ban pyni ïa ka jinglut jingsep baroh.
Yn ym don kano-kano ka jingthang tyngshop pyrshah ïa kino-kino ki briew. Ha ka sngi thep vote, la ailad ïa u kyrtong ban pvndonkam tang lai tylli ki kali ha kaba leit peit polling station. Lada don ki Myntri kiba leit ïalap ilekshon, ki dei ban pyndonkam tang da ki kali shimet bad ym da ki kali ba ki ïoh na ka sorkar.
Kum ki shnong ki thaw ym lah ban khang ïano ïano ruh ban ïalap ïa u kyrtong lane seng hapoh kane ka por jong ka Model Code of Conduct. Ka shlem treikam jong u District Election Officer bad ki Assistant Returning Officer kin buh ïa ki Static Surveillance Team bad ki Flying Squad kiban ïaid bad don ha ki shnong bapher bapher. Kine ki team ki kynthup ïa u Magistrate bad ki pulit kiban trei kam lem bad ka jingrikod video. La kyrpad ïa baroh ki shnong ban ai ïa ka jingïatreilang kaba pura ïa kine ki team.
Ïa kine ki phang, ka ECI ka la buh ryntih ban ïabud kyllum khlem da don ka jingpeit shiliang khmat ïano ïano. Kum ki nongshong shnong, don ka kamram ban leh katba lah khnang ba baroh salonsar kin bud ïa kine ki kyndon.
U DC u la pyntip bad la kyrpad ïa ki paidbah ba lada don kino-kino ki briew kiba pynkheiñ ïa kine, dei ban ai khubor mar-mar sha ki bor ka district bad ki pulit. Lane ban phone ïa ka control Room ha une u No. 1950 bad 03652-295229 jong ka shlem treikam DC lane da kaba ai jingtip ha ka cVIGIL app (kaba lah ban download na Play Store Lane Apple Store) bad ki bor kiba ïadei kin leh ïa kaba donkam. U Deputy Commissioner, u la kyrpad ïa ki nongpynïaid shnong, seng saiñ pyrthei bad kumjuh ruh na ki nongshong shnong ban ïatreilang bad ki bor pynïaid jong ka District kumba juh long ban ïoh ïa ka ilekshon kaba jop.