
Nongpoh, Jymmang 13
Ki shipai jong ka ri India bad France ha ka Lah Sngi U Blei ki la sdang ïa ka jingkilan met (military exercise) kaba hynñiew, kaba la ai kyrteng ‘Shakti’ ha Umroi, Ri Bhoi District, ka jaka kaba la pynbit-pynbiang katkum kane ka juk stad kaba mynta kaba la tip kum ka Foreign Training Node.
Kane ka jingkilan met kan sdang naduh mynta ka 13 tarik u Jymmang 2024 bad kan kut pat ha ka 26 tarik u Jymmang 2024.
Ha kane ka sngi plie ïa kane ka jingkilan met ki shipai, la wan ban ïadon ryngkat da u Thierry Mathou, uba dei u nongkit ‘tien Syiem ka ri France sha India, u Major General Prasanna Sudhakar Joshi General Officer Commanding 51 Sub Area bad kiwei kiwei ki heh shipai jong ka ri France bad India.
Ha kane ka jingkilan met, kumba 90 ngut ki shipai jong ka ri India kiba kham bun na ka Rajput Regiment ki la wan ban ïashim bynta ha ryngkat ka jingïadon lang ki shipai suiñ bad shipai duriaw jong ka ri nalor kiwei kiwei. Na ka liang jong ka ri France pat la wan ban ïashim bynta da 90 ngut ki shipai kiba dei na ka 13th Foreign Legion Half-Brigade (13 DBLE).
Kum ban shu kdew hangne, kane ka jingkilan met hapdeng ki shipai jong ka ri India bad France la ju pynlong shisien ha man la ka ar snem, bad ka sien kaba khatduh kaba la pynlong ïa kum kane ka juh ka jait jingkilan met, ka la long ha u snem 2021 ha ka ri France.
Ka thong ba kongsan jong ka jingpynlong ïa kane jingkilan met ‘Shakti’ ka long ban pyntbit bad pynkhlaiñ shuh shuh ïa ka rukom treikam jong ki shipai ka ri India bad France ban ïakhun pyrshah ïa ki kam pyntriem jong kiba hap hapoh ka Chapter VII jong ka United Nations Mandate. Kane ka jingkilan met kan shim khia kyrpang ïa ka jingïakhun kiba hap khamtam ha ki jaka khapsor bad ki jaka ba long lum bad ka jingmyntoi kaba ki shipai na baroh ar tylli ki ri kin ïoh lyngba kane ka jingkilan met kan long ban ïoh ka jinghikai ban pynkhlaiñ ïa ka bor met bad ruh ban pynjanai ïa ka rukom ïakhun pyrshah ïa ki kam pyntriem lyngba ka jingïa aibuit mar kylliang.
Ki jinghikai kiban pynlong lyngba kane ka jingkilan met kan kynthup ruh ban kurup ïa ka jaka kaba pyndonkam da ki lehnoh lane ki ehrang, ban thaw ïa ka Joint Command Post, ban thaw ïa ka Intelligence & Surveillance Centre, ban pynïoh ïa ka jaka hiar liengsuiñ kaba shngaiñ, ban thaw ïa ka jaka ban pynhiar bad kit ïa ki shipai kiban ïakhun (Small Team Insertion & Extraction), Special Heliborne Operations, Cordon & Search Operations nalor ka jingpyndonkam ïa ki drones bad kiwei kiwei de.
Kane ka jingkilan met ‘Shakti’ kan ïarap ruh ïa kine ar tylli ki ri ba kin ïa ai buit mar kylliang ha ki rukom bapher-bapher ban ïakhun pyrshah ïa ki kam pyntriem ba kan wanrah ruh ïa ka jingïadei bad jingïajan hapdeng kine ki ar tylli ki ri ka pyrthei.