
Tura, Jylliew 02
Ki nongshong shnong ha ki jaka thor jong ka Ri-lum Garo ki la pynpaw ka jingbitar lep hadien ba ki ‘dumper’ ba kit palat pud, kiba lah ba dei na Bhutan, ki la ïai bteng ban kyrthom ïa ka bynta bathymmai ba la maramot jong ka surok AMPT ha West Garo Hills (WGH).
Katkum ka jingtip na ki nongshong shnong, da ki spah tylli kitei ki kali ba kit palat pud (jingkhia kumba 50-60 MT) ki la pyndonkam ïa ka surok AMPT hapdeng ka Sign Board (hajan Agia) bad Dalu (khappud Bangladesh, WGH) jan man ka sngi kum shi bynta jong ka jingïateh ban shah ïa ka jingshalan maw hapdeng kine ki ar ri, ha kaba ka India ka ïatehlok tang na bynta ka lynti ïaid. Wat la ym shym la don mano-mano kiba don jingwit halor kaei kaba jia – kaei kaba jia pat ha ka jingshisha ka long mar khongpong.
Katkum ka jingïathuh ki ophisar ka tnad PWD, ka surok AMPT hapoh PWD – NEC ka dei ka surok jong ka Jylla ïa kaba la shna ban shan ïa ka jingkhia kaba duna (12 MT bad hapoh) wat la kiba bun ki kali ki ju kit palat pud ïa kaei kaba la buh. Hynrei, da ka jingwan jong ki trok kit maw na Bhutan, ka jinglong-jingman ka la kylla bak-ly-bak.
Kawei-kawei ka trok ka wan ha ryngkat bun tylli ki shaka bad ka jingkhia (hashuwa, jan 80-90 MT) bad mynta kumba 50-60 MT u maw.
Kine ki jingkit khia ki la buh jingeh ïa ka surok ha kaba wat ki bynta ba la dep shna thymmai ruh ki la ngat ha kane, ha ka por ba pynïeng ïa kine ki kali harud surok.
“Ngi la ngiah shisha halor kaei kaba jia. La jan 5-6 snem mynta, ngi la don ïa ka nuksa kaba isangsot na bynta ka surok. Mynta ba la dep maramot ïa ka surok jong ngi bad la long pyndonkam, kine ki trok ba kit palat pud ki la sdang ban long ka daw ka jingjulor jong ka surok,” la ong u nongshong shnong ka Hallidayganj u bym kwah pynpaw kyrteng.
Ka bynta thymmai ba la pynbha ka sdang na Rajabala bad ka bteng jan kumba 40 km sha Gonglanggre ha kaba ka ïakynduh ïa ka surok Tura – Selsella hajan Garobadha. Ka jingmaramot ïa ka surok ka la wan hadien ka jingtuklar na ka Meghalaya High Court hadien ki jingkyrpad ba la ujor da ki nongshong shnong.
Ka jingkit kaba khia eh kaba ka surok ka lah ban shan ka long 30 MT wat la ki kali kiba ïaid lyngba ki khia arshah (ban ïa kaei kaba la shah).
“Ki kontraktor shna surok ki la trei bha ïa ka kam, wat haduh ban kynthup shuh nalor kiwei-kiwei ki jingdonkam ki bym shym la don, na bynta ki paidbah. Ngi sngewnguh ïa ka jingtrei shitom jong ki hynrei kaei kaba jia mynta ka la pynbitar shisha ïa ki briew. Balei ka Sorkar ka la shah ïa kane ka jingkit palat pud lyngba kane ka surok watla ki la tip shai ba kane kan sa pynjulor ïa ka surok? Ngi kyntu ïa ka Sorkar ban shimkhia ïa kane ka kam bad pyntikna ba ngin ym duh ïa ka surok kaba treikam ha ki sngi ban wan namar ka jingbym shimkhia jong ki,” u la ong.
Ym shym la ïoh ban kynjoh ïa ki bor distrik, PWD ne ophisar ka tnad Transport ban ïoh jingshai halor kane ka bynta.