Ym kwah khmih bniah, dawa pynneh ïa ka ‘Status Quo’

Ka Garo Reservation Policy Coordination Committee (GRPCC) na Tura ka la aiti ïa ki jingai jingmut bad jingpynshai halor ka jingbym kwah ban wanrah jingkylla ha ka bhah thung kam kaba mynta.

Tura, Jylliew 03

Ka Garo Reservation Policy Coordination Committee (GRPCC) na Tura ka la aiti ïa ki jingai jingmut bad jingpynshai halor ka jingbym kwah ban wanrah jingkylla ha ka bhah thung kam kaba mynta.

Ha ka shithi ba la phah sha u Secretary ka Expert Committee halor ka State Reservation Policy, Bah L.K. Diengdoh, ka komiti kaba mihkhmat ïa ka jaidbynriew Garo baroh kawei ka la mih shakhmat bad ki jingai jingmut lem bad ki jingpynshai ba balei ym dei ban khmih bniah ïa ka bhah thung kam kaba mynta.

“Ngim kwah ban wanrah jingkylla ha ka bhah thung kam ba mynta namar ka mat treikam haba phai sha ka bhah thung kam, la pynlong aiñ da ki nongïalam ba ïohi jngai bad kiba la pynïoh ïa ka Jylla Meghalaya jong ngi da kaba buh jingmut ïa ki jinglong-jingman ha ka imlang-sahlang bad ka ïoh ka kot jong ki jaidbynriew Khasi-Jaiñtia bad Garo jong ka Jylla kiba kynthup ïa palat 80% ka jingbun paid ha ka por ba thaw ïa ka Jylla bad ïa ka Jylla la pynkha na ka Assam na bynta ki jingmyntoi jong kine ki jaidbynriew,” la ong ka komiti ha ka shithi.

Ka komiti ka la kdew ba ïa ka bhah thung kam la pynlong aiñ ym ha ka jingbun paid ne ‘geographic segmentation’ jong ka Jylla, hynrei halor ka jingsahdien jong ki jaidbynriew jong ka Jylla, khamtam ki Garo kiba la sahdien bha ha katei ka por.

“Hashuwa, ngi la pynpaw ïa ka jingpyrshah jong ngi ban ïaid shakhmat bad ka jingkhmih bniah bad ban wanrah jingkylla ha ka bhah thung kam – shimet bad kum ka kynhun lem bad kiwei-kiwei ki kynhun seng kum ka Tura Garo Senior Citizens Forum, Garo Graduate Union, bad kiwei-kiwei haba ïadei bad ka jingpynkhie im biang ïa kane ka mat na ka por sha ka por ban knieh noh ïa ka bhah jong ki Garo,” la ong ka komiti.

Ha kajuh ka por, ka A’chik Holistic Awakening Movement (AHAM) ha ka Lah Sngi U Blei ka la phah ïa ki jingai jingmut sha ka Expert Committee halor balei ba dei ban pynneh ïa ka ‘status quo’ haba ïadei bad ka bhah thung kam ba mynta bad balei ym dei ban khmih bniah ïa ka.

“Ka phang bad ki nongrim jong ka bhah thung kam ba la thaw da ki nongïalam ba pynïoh ïa ka Meghalaya, la pynkha ha ryngkat ka jingpyrkhat halor ka jinglong-jingman ka imlang-sahlang, lariti bad ka ïoh ka kot jong ka Jylla, naba ki nongïohi jngai kiba la pynwandur ïa kane ka mat treikam ki la ithuh ïa ka jingshah peit poh ha ki por mynbarim bad ki jingtynjuh ha ka liang ka imlang-sahlang bad ka ïoh ka kot ba la mad da ki ‘riew shimet jong ki jaidbynriew trai-ri. Ka jingïohi jngai jong ki nongïalam ka Jylla ka la ïalam sha ka ban thaw ïa ka mat treikam kaba ym tang ba ka thmu ban pynbeit ïa ki jingshah leh bym hok hynrei ban pyntikna ruh ba ki jaidbynriew trai-ri ki lah ban kiew ha ka imlang-sahlang ha ryngkat ki jingkylla bathymmai da ka jingthmu ban kynjoh ïa ka thong jong ka imlang-sahlang kaba ïa long kumjuh ha baroh ki liang hapoh ka Jylla,” la ong ka komiti.

Shuh ka seng ka la pynpaw ïa ka jingpyrshah jur haba ïadei bad ka kano-kano ka jingpynkylla ïa ka bhah thung kam, khamtam haba ïadei bad ka bhah ba 40% ïa ki Garo bad kyntu jur ïa ka Expert Committee ban pynneh ïa ka ‘Status Quo’ jong ka bhah thung kam.