Ngi pahuh ki kyntien Khasi hynrei ngim pyndonkam – ngi buh bujli da ki kyntien nongwei: Prof. Dkhar

"Ngi bun bha ki 'Adverb bad ki 'Adjective' ha ka ktien Khasi, hynrei lada ngim pyndonkam ïa ki, kin sa jah noh.

Shillong, Naiwieng 03

Ka Prof. Streamlet Dkhar, ka nonghikai kaba khlieh ïa ka tnad pule Khasi ha North Eastern Hill University (NEHU), ka la ong ba ki kyntien Khasi ki pahuh shaba palat hynrei ym shym la pyndonkam kynrei ïa ki naba la buh bujli noh ïa ki da ki kyntien nongwei.

“Ngi tip shai bha ba ka juk kaba ngi im mynta, ym dei ba ngi duna ïa kita ki kyntien Khasi, ngi pahuh palat, hynrei kaei pat kaba pynlong ïa ngi ka jaidbynriew ba ngim pyndonkam kynrei ïa ki – ïa kaba u longshuwa-manshuwa u la ai ha ngi, ngi klet noh ïa ki namar ngi la buh bujli noh ïa ki da kiwei pat ki kyntien nongwei,” ong ka Prof. Dkhar haba ai jingkren ha ka jingpyllait ïa ka kot “Ki Syrwet Ba La Jah” ba la thoh da u Bah Reniwell Majaw. Haba pynkynmaw ïa ki kyntien u Phadar H. Elias…”Haba ka ktien ka im, ka jaidbynriew ka im…im ka ktien, im ka jaidbynriew”, ka la ong ba ka ktien ka dei kata kaba ki briew ki kren bad ki thoh.

“Kaba ngi kren lehse ka lah ban long ba ka don bad ngi katba ngi dang ïa don, katba ngi dang ïakren-ïakhana, hynrei ka ktien thoh pat, lada ngi lah ban pynneh-pynsah ïa ka, ka ïai im, ïai sah bad ki nongpule ki ïoh ban pule na ka pateng sha ka pateng,” ong ka Prof. Dkhar.

Haba kren shaphang u nongthoh jong ka kot, ka la ong ba u (nongthoh) don jingmut eh ban kyntiew ïa ka thoh ka tar, ïa ka ktien ka thylliej bad kata ka dei ka jingthrang ba hakhmat eh jong u.

Haba kdew ba wat hapdeng ka jingïaid ka rta, u nongthoh um shym la shongthait, katei ka nonghikai ka NEHU ka la pynpaw ïa ka jingsngewtynnad halor ka jingai mynsiem bad jingkyrshan na ka liang ki bahaïing bahasem jong u.

Kumjuh, halor ka jingwanrah jong u nongthoh ïa ki kyntien Khasi (kum ka ‘thynron’) kiba ka jaidbynriew ka la pyndonkam ha ki por ki barim, ka Prof. Dkhar ka la ong ba ki khynnah ka juk mynta kim sngewthuh shuh ïa kine ki jait kyntien wat la kine ki kyntien ki long ki ban pynriewspah ïa ka jaidbynriew.

“Ngi bun bha ki ‘Adverb bad ki ‘Adjective’ ha ka ktien Khasi, hynrei lada ngim pyndonkam ïa ki, kin sa jah noh. Na kata ka daw nga sngewdei ban ai khublei shi kat dei ïa u nongthoh bad kitbok-kitrwiang na bynta ka jingkoit-jingkhiah ba un ïoh trei shibun kiei-kiei,” ka la ong.

Shuh shuh ka la bynrap, “Kawei-pa-kawei ka kot kaba mih na uno-uno ne kano-kano ka nongthoh, ngin shim beit da kaba burom ba ki long ki kot kiba kordor bad lada ngi don ïa kata ka bynta kaba ngi ong ba lada ka jaidbynriew jong ngi ka ieid ban pule, ngin ïa kyrshan keiñ da kaba ngi pule ïa ki kot Khasi.”

“Lada ngi lah ban peit ïa ki phlim, pule ïa ki ‘Novel’ Phareng ne kiwei-kiwei pat ki kot jong ka pyrthei, nga tharai ngin pynmlien ruh ban pule ïa ki kot ba la thoh da ki para nongthoh Khasi khnang ban kyntiew ym tang ïa ki nongthoh hynrei ïa ka jaidbynriew,” ka la ong.