Tura, Naiwieng 05
Ka jingïalap ilekshon jong ka Congress na bynta ka ilekshon shiteng samoi ban wan ha Gambegre ha ka janmiet Sngi Ba-ar ka la poi ha ka shnong Daren Agal hapoh ka jingïalam u MP ka Tura, u Saleng A. Sangma uba la kynnoh pyrshah ïa ka Sorkar kaba mynta bad kumjuh ïa ka TMC.
Kane ka jingïalang ka la sakhi ruh ïa ka jingdon lang u President ka MPCC bad MP barim ka Shillong, Bah Vincent H. Pala uba la wan sha ka jingïalang kum ka jingai mynsiem ïa u kyrtong ka Congress, u Jingjang M. Marak, ha ryngkat ki MLA barim ba kynthup ïa ka Deborah Marak bad u S.G. Esmatur Mominin lem bad u Jingjang bad bun bah ki nongtrei Congress.
Haba kren ha ka jingïalang, u Saleng u la kynthoh ïa ki mat treikam jong ka Sorkar ba mynta da kaba kynnoh ba ka long khapnap bad ka trei tang ban pynhun ïa katto-katne ngut hapoh ka kynhun jong ki bad ban pynbiang ïa kito kiba don ha ka bor.
“Haba nga sdang kum u MLA bad leit kylleng-kylleng ha shuwa ki tamasa, ki don bun kiba kyrpad pisa na ngi ban thied khaw. Hynrei kane ka la kylla katkum ka por bad kane ka la jah noh hapoh ka samoi kaba nyngkong. Ym don uwei ruh ha Gambegre kiba wad khaw naba la lah ban pyndep ïa kane ka jingdonkam ba kongsan. Ha une u snem ba la dep, kane ka la wanphai biang namar ka jingbamsap jong ka Sorkar kaba mynta”, ong u Saleng ha ka jingïalang.
U la kdew ïa ka jinglong pyrshah paidbah jong ka NPP da kaba kdew ruh ïa ka jingshalan be-aiñ ïa u kwai na Bangladesh kaba la ktah shi kat dei ïa ki nongrep trai-ri.
“Mynshuwa, kawei ka byrni ka shong dor T.6000 hynrei mynta pat ka poi tang kumba T.2000-3000. Yn kynnoh ïano ïa kane lait na ka Sorkar kaba la ai lad ïa kane kajuh ban jia khlem ka jingkhanglad. Kane kajuh ka pisa ba la ïoh ha ka rukom ba be-aiñ mynta yn pyndonkam ban ai jingai sngewbha ïa phi”, u la ong.
U la kdew ruh halor ka jingnang kiew jong ki kam dih drok – kaba mynta ka la pynktha khlieh ïa ka Jylla. Haba pynsngew ba shiphew mynshuwa, ki jingkheiñ ki long tang da ki hajar hynrei ki la poi sha ki lak tang ha ka por kaba lyngkot, u MP u la ong ba ka dei ka jingplied khmat ïa baroh bad donkam ban shimkhia ïa kane.
“Nga sngewlyngngoh ban ïohi ba ki kam – ba ka kam ba ïadei bad ka MGNREGS ka dei ka jingjop jong ki. Kumno ka pisa na ka Sorkar Pdeng kaba la mang na bynta ki baduk kan long ka jingjop jong ki,” la kylli u Saleng.
“Ngi dei ban kitkhlieh ïa la ki jong ki ‘vote’. Ngi la duh noh la bun snem. Mynta ki briew ki kdew kti para ma ki. Pyrkhat katno snem la don naduh ba ka Meghalaya ka la ïoh ïa ka Jylla lajong bad mano ba bat ïa ka bor synshar ha kito ki por. Ka jingbakla jongno ba ka Ri-lum Garo ka sahdien mynta la bun tylli ki snem? Pyrshang ban pyrkhat biang. La khot ïa ka Meghalaya kum ka jaka pdeng ka pule-puthi kaba paka tam, hynrei mynta la khot ïa ka kum ka jaka kaba sniew tam ha ka pule-puthi”, la pynpaw u Saleng.
Halor ka roi ka par ha Gambegre, u Saleng u la kylli, “Uei u MLA jong phi naduh u snem 2008 haduh u snem 2012? U P.A Sangma u dei u MLA na Tura ha kato ka por hynrei kaei kaba u la leh na ka bynta ki shnong hapoh Gambegre kum ka Daren Agal, Chengkurigre, Bolkuchiring, Nawalgre, Darengre, Robarogopgre, Manguagre, Doldegre bad kiwei? Baroh ki wan kum ki suri kum snieh langbrot ban khring ïa ki ‘vote’ jong phi bad ngi hap ban husiar bha ïa kata,” haba kdew ïa baroh ar – NPP bad TMC.
Haba kynthoh ïa ka NPP bad Myntri Rangbah ka Jylla, u Conrad Sangma namar ka jingai tiket sha ka kurim lajong, u Saleng haba jer kyrteng ïa ki katto-katne, u la ong ba ki don shibun ki nongtrei seng kiba dei hok (ha ka seng) kiba lah ban shah jied.
“Hato ka Sorkar ka leh hok ïa kiba duk?,” u la buh jingkylli.
Da kaba kdew nuksa halor ka jingshah kynnoh ka Sorkar ban lum khajna na kiba duk lyngba ki khyrdop (monopoly) dang shen, u Saleng u la ong ba ka long pyrshah ïa ki kyndon.
“Ngan khang shi syndon ïa kane! Hapoh kano ka ‘Section’, kaei ka kyndon ba ka Municipal (Municipality) ka la buh ïa ka khyrdop?” u la kylli.
Hashuwa, u President ka MPCC, u Bah Pala u la pan jingkyrshan na bynta u Jingjang da kaba pynpaw ba donkam ban kyntiew ïa ka jingnang kiew ka Congress.
“Hadien ka jingjop jong u Saleng, ka lyer ka Congress ka la beh ha kylleng ka Jylla. Da ki hajar ngut na baroh ar – NPP bad TMC ki ïasoh bad ngi. Ngin sa ïoh ïa ka jingpynïasoh jong jan baroh kawei ka TMC ha ki jaka kum ha Nongthymmai ha ri Khasi bad kumjuh ha Ri-lum Jaiñtia. Phi la ai 18000 ‘vote’ ïa u Saleng ha ka ilekshon MP bad 11000 ha ka ilekshon MLA. U kyrtong jong ngi un kit ïa kane ka lyngkor ba la aiti da u Saleng,” u la ong haba kyrpad ïa baroh ban jied ïa u kyrtong jong ki.
Na ka liang u Jingjang u la kyrpad ïa ka jingïalang ban shaniah ha u naba un leh katba lah ban pyndep ïa ka pateng ba la iehnoh da u Saleng ha ka konstitwensi.
“Ki briew ki ong ba nga ïai kren shaphang u Saleng ha ki jingkren jong nga. Hato kam dei ka jinglong tynrai ne ngan kren shaphang u Mukul Sangma ne u Conrad. Ka jingïohi jngai jong u na bynta ka konstitwensi, kaba u la ïalam la 11 snem, ka donkam ban bteng bad ngan pyntikna ba kan urlong”, la pynpaw u Jingjang.
