Shillong, K’lyngkot 07
Ka komiti ki ‘riewshemphang halor ka koit ka khiah jong ka tnad ka koit ka khiah ka Jylla ha ka Sngi Ba-ar ka la khot ïa ka jingïalang hapoh ka jingpynïaid u Principal Secretary ban ïakren halor ki khubor ba ïadei bad ka jingpang Human Metapneumovirus (HMPV) kaba la mih ha ki lad pathai khubor bapher-bapher.
Ka komiti ka la peitngor ïa ka jingma kaba mynta bad khmih bniah ruh ïa ki lad jingpynkhreh jong ka tnad ka koit khiah ka Jylla ban ïakhun pyrshah ïa une u khñiang jingpang.
Ha kane ka jingïalang la ïoh ban pynsngew ba u HMPV um dei u khñiang jingpang bathymmai, hynrei uba la saphriang hapdeng ki paidbah la bun-bun snem mynta bad la lap ïa u ha u snem 2001.
Ha u bnai Nohprah 2024, la pyntikna ba tang 9 ngut ki la shah ktah ha ka jingpang HMPV napdeng 714 ngut kiba la suba shah ktah ha ka jingpang (HMPV) ha kylleng ka ri, ha kaba ym shym la don kano-kano ka jingïap.
Kane ka jingpang ka pynmih ïa ki dak ki shin ha ka liang ka rukom ring bad pynhiar mynsiem kiba long kum ka jingpang ‘Flu’ kum ka jingshit met, jyrhoh, set ryndang bad ka jingmih eitmut. Ki dak ki shin ki long kiba malu-mala bad ym shym la don kano-kano ka jingïap namar ka jingpang HMPV.
Ha kajuh ka por, ki jinglong-jingman ba mynta ki ïadei bad ki jinglong jong ka aïom bad kim pyni ïa ka jinglong pher ne ka jinglong-jingman kaba don jingma.
“La kyrpad ïa ki paidbah ban bud ïa ki kyndon ba kongsan jong ka khuid ka suba, kum ka jingsait-kti ba man ka por bad ka jingdeng ïa ki jingkah khmut bad shyntur ne ki ‘mask’ lada jia ba don kino-kino ki dak ki shin jong ka jingpang ‘Flu’, ban pynduna ïa ka jingma na ki jingpang ring bad pynhiar mynsiem,” ong ka kyrwoh na u Secretary ka tnad ka koit ka khiah ka Sorkar Jylla, u Ram Kumar S.
Ka kyrwoh ka ong ruh ba u HMPV u dei u khñiang jingpang uba ktah khamtam ïa ki khynnah kiba hapoh 14 snem ka rta bad ki nongpang kiba la tymmen. Kumta, kino-kino ki nongpang kiba don ïa kine ki dak ki shin kim dei ban pynslem ban ïoh ïa ka jingsumar kaba biang na ki ‘hospital’.
Shuh shuh ka tnad ka la bynrap ba ka Integrated Disease Surveillance Programme (IDSP) kan dang ïai bteng ban peitngor ïa ka jinglong-jingman bad ka aiti ban pyntikna ïa ka koit ka khiah bad ka jingshngaiñ jong ki paidbah ha kane ka aïom.
Na ka liang ka tnad ka koit ka khiah ka Jylla ka long ba la pynkhreh bad pynkhlaiñ ïalade ban ïakhun pyrshah ïa kino-kino ki jingeh kiba mih na ka jinglong-jingman jong ka jingpang.
