
Shillong, Lber:
Ka karkhana thiar ksai ryndia ka la kyntiew bha ïa ka ïoh ka kot jong ki nongshong shnong ka thaiñ nongkyndong ka jylla Meghalaya, kaba la noh synñiang haduh 22.6% jong ka jinglah pynmih ksai ryndia ha ka ri India hi baroh kawei. Hynrei kane ka jingpynmih ksai ryndia ka dang long hi tang ha ki 4 tlli ki distrik napdeng ki 11 tylli ki distrik jong ka jylla. Ka Ri-Bhoi distrik ka dei kawei na ki distrik ba la paw bha ha Meghalaya ha kaba ïadei bad ka jingpynmih ïa u ksai ryndia, ha kaba ka shnong Umden-Diwon ka dei ka shnong kaba nyngkong ban pynkylla ïa ka shnong baroh kawei kum ka shnong ba pynmih ïa u ksai ryndia. Katba kiwei kiwei ki shnong kum ka Khyrwang bad Nongtung ha Jaintia Hills ki dei ki shnong kiba dang lah ban ban kiew bha ha kane ka liang. Kumba long mynta, 350 tylli ki kor la pyndonkam, ka lad ka dang don ban nang kyntiew shuh shuh ïa ka jingbuh sa kumba 1,000 tylli ki kor thiar ksai ha Ri-Bhoi bad 5,000 tylli ha kylleng ka jylla. Ha ka jingpyrshang ban sngewthuh kham bha ïa ka jingpynmih ïa u ksai ryndia ha Meghalaya, ka CESF (Customized Energy Solutions Foundation) ka la pynlong ïa ka Silk Link workshop ha Shillong Vivanta Meghalaya.
Ka Netra Walawalkar, Director, CES Foundation ka ong, “Ka kam pynmih ksai ryndia ka don ïa ka bynta ba kyrpang bha ban kyntiew ïa ka ïoh ka kot ha Meghalaya, kaba la noh synñiang sha ka GSDP jong ka jylla bad ka long ruh kum kawei na ki lad aikam-aijam kaba kongsang, khamtam na ka bynta ki kynthei bad ka shnong ka thaw kaba dang duna ha ka ïoh ka kot. Ka jingpynïar ïa ka jingpynmih ïa u ksai ryndia ha baroh ki distrik kan plie ïa ka lad ba yn lah ban ïoh shuh shuh ïa ki briew kiba trei ïa ka kam bad nong synñiang sha ka ïoh ka kot kaba ïaineh. Da ka jingdon jong buh ngut ki briew kiba trei ïa ka kam, ka CESF ka kwah ban trei radbah ban pynklaiñ ïa ka Cleantech Eri silk Production ha kylleng ka jylla Meghalaya da kaba lah ban nang kyntiew ïa ka jingpynmih ksai, ban pynkup bor ïa ki nongthaiñ jaiñ, bad ban wanrah ïa ka jingkiew ha ka ïoh ka kot kaba ïaineh ha rukom treikam jong ka jingpynmih ksai hi baroh kawei”