Pynbna u Dy CM ban mang T.5 klur duna ka surok rong ban poi sha jaka lehniam

Ka Dorbar Raid jong ka Raid Nongpoh, Nongpoh Elaka Sirdarship ha ka sngi Saitjaiñ ka la pyndep ïa ka jinglehniam Shad Sajer ba shisien shi snem ryngkat ka tem ka put, ka shad tynrai bad...

Nongpoh, Lber 30

Ka Dorbar Raid jong ka Raid Nongpoh, Nongpoh Elaka Sirdarship ha ka sngi Saitjaiñ ka la pyndep ïa ka jinglehniam Shad Sajer ba shisien shi snem ryngkat ka tem ka put, ka shad tynrai bad kiwei kiwei de ki jingleh kai tynrai kumba la ïalam da ki longshwa-manshwa naduh hyndai-hynthai.

Ïa kane ka jinglehniam Shad Sajer jong ka Raid Nongpoh la pynlong ha u Lum Wyrtoh, u lum uba ki longshwa-manshwa naduh hyndai-hynthai ki wan ban buhai shnong nyngkong ha shwa ba kin hiar pat sha ki jaka them kiba la tip mynta kum ka shnong Nongpoh.

Ha kane ka sngi la wan ban ïadon ryngkat da u Bah Prestone Tynsong, Symbud Myntri Rangbah ka jylla, u Bah Mayralborn Syiem, MLA ka Nongpoh, ka Kong Rona Khymdeit, MDC ka Nongpoh, u Deputy Commissioner ka Ri Bhoi, u Abhilash Baranwal nalor kiwei kiwei de ki ophisar Sorkar, ki nongïalam na ki Raid bapher-bapher ka Ri Bhoi, ki nongïalam jong ki seng bapher-bapher bad ki paidbah kiba la wan na kylleng ki jaka. La ïadon ryngkat ruh ha kane ka sngi da u Bah Linus Lyngdoh, Lyngdoh ka Raid Nongpoh, u Bah Dines Syngkli, Daloi ka Raid Nongpoh, u Bah S Syngkli, Secretary ka Raid Nongpoh nalor kiwei kiwei de.

Ka jinglehniam Shad Sajer ka dei kawei na ki jinglehniam kaba kyrpang eh jong ka Raid Nongpoh bad ïa kane ka jinglehniam la ju pynlong man la u snem ha ki por kiba mynshwa bad dei tad haduh u snem 2004 ba kane ka jinglehniam ka jah noh. Na ka liang jong ki nongïalam ka Raid Nongpoh ka sdang ban pynkhie im pat ïa kane ka jinglehniam mynshem snem, kata ha u 2024 bad bteng biang ha ka sien kaba ar mynta u snem 2025.

Kum ban shu ïathuh khyndiat, ka lehniam Shad Sajer ka dei kum shi bynta ban ai nguh ai dem ïa U Blei nongbuh nongthaw halor ka jingkyrkhu jingkyrdoh ka jong u ïa ki jingthung jingtep, ka koit ka khiah, ka kamai-kajih jong ki khun ki hajar baroh bad ruh ha kajuh ka por ban ai nguh ai dem ïa ka ‘Lei Lukhmi lane ka kmie jong u kba u khaw.

Ha kane ka sngi, la pynphuh-pynphieng lyngba ki jingshad tynrai ba kynthup naduh ka jingshad Mastieh, shad Shutwait, ka shad Rah Kynthei, ka jingtem duitara, ka jingïathong kiew siej, ka jingïatan tyllai bad kiwei kiwei de ki riti ki dustur tynrai jong ki khun ki hajar ka Raid Nongpoh.

Haba kren ha kane ka sngi, u Bah Prestone Tynsong, Symbud Myntri Rangbah ka Jylla u la ong ba ka Sorkar Jylla naduh u snem 2018 ter ter, ka jingangnud hi ka long kumno ban kyntiew ban pynneh-pynsah ïa ka riti ka dustur bad ka niam ka rukom jong ki menbarim. Ha ki jaka ba i donkam ka Sorkar ka ‘design’ ne pynwandur kumno ba ki khun ki hajar, ki Raid ki Hima ne Elaka ki lah ban pynneh pynsah ïa ka riti ka dustur bad ka niam ka rukom.

Halor ka jingeh kaba ki paidbah ki kynduh ban poi sha u Lum Wyrtoh namar ka jingsniew kaba palat jong ka surok kumba la pynpaw naduh ki nongïalam Raid, ki nongïalam shnong bad ruh ki nongïalam Balang, u Bah Prestone Tynsong ha kane ka sngi u la ai ka jingkular ba ka Sorkar kan mang haduh T.5 klur duna na ka mang tyngka jong u snem 2025-26 ban shna ïa ka surok rong kaba paka ban pynsuk ïa ki nongleit nongwan ba kim donkam ban khuslai shuh nangne shakhmat.

Shuh shuh, na ka liang u Bah Prestone u la kyntu ruh ïa ki nongïalam jong ka Raid ba kin thaw da ka Society ban ïoh ïa ki lad jingïarap ba kyrpang lyngba ka tnat Tourism jong ka Sorkar Kmie na ka bynta ban pynbha bad kyntiew ïa kane ka jaka bad ynda hadien ba ka Sorkar ka la dep ban shna bad pynbit pynbiang ïa ki jingdonkam, ïa kane ka jaka hap ban pynïaid pat da ka Society kaba la thaw da ka Raid, ka ban long ruh kum shi bynta ban pynmih pisa na ki jingdonkam jong ka Raid.

Ha kane ka sngi, la ïoh ruh ïa ka jingkren na u Bah Mayralborn Syiem, ka Kong Rona Khymdeit, bad kiwei kiwei de kiba la ai ka jingïaroh ïa ki nongïalam ka Raid Nongpoh kiba la lah ban pynkhie im biang sa shisien pat ïa kane ka jinglehniam lehrukom kaba kyrpang jong ka Raid bad kyntu ruh ïa ki nongïalam jong ka Raid ba kin pynbiang ïa ki jingthoh jingtar shaphang jong kane ka jinglehniam lehrukom ban lah pat ban thaw ryntih ïa ki aiñ ki kanun (codify) ban ïada bad pynneh pynsah ïa kane ka Shad Sajer.