Imphal, Iaïong:
U Myntri Rangbah jong ka jylla Manipur, u N Biren Singh ha ki khyndiat sngi kiba la leit noh u la pyntip ba ka Sorkar Jylla ka la dep ban thaw ïa ka Population Commission bad ka la bthah ruh ïa ka Sorkar Pdeng ba kan pynsdang ïa ka jingpyntreikam ïa ka National Register of Citizens (NRC) na ka bynta ban leit pynphai ïing noh ïa ki nongbuhai shnong beaiñ kiba dei na ka ri Bangladesh bad kumjuh ruh na ka ri Myanmar.
Ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor, na ka liang u Myntri Rangbah u la pyntip ba ka Sorkar Jylla ka la dep ban lum jingtip bad ithuh ïa ki nongbuhai shnong beaiñ kiba na ka ri Myanmar bad Bangladesh; hynrei na ka liang ka sorkar ka donkam ban bud ïa ki katto katne ki kyndon aiñ kiba kyrpang hashwa ban leit pynphai ïing ïa kitei ki bar ri.
U la pyntip ba ka sorkar jylla ka la bthah ïa ka Sorkar Pdeng ba kan pynsdang ïa ka NRC ha ka jylla Manipur bad kumjuh ruh ban thaw noh ïa ka population commission.
U Myntri Rangbah u la pyntip ba ïa ka population commission la thaw na ka bynta ban lum ban lang jingtip shaphang ki nongshong shnong trai muluk jong ka jylla Manipur bad kumjuh ruh ban ithuh bad lum jingtip shaphang ki nongshong shnong kiba shu wan ban buhai shnong beaiñ ha Manipur.
U la ïathuh shuh shuh ba ki dkhot jong ka population commission kin sa pynlong da ka sorjamin ha man la kawei ka thliew ïïng kat kum ki kyndon jong ka Inner Line Permit (ILP) da kaba khmih bniah naduh u snem 1961.
U la ïathuh shuh shuh ba ïa ki nongshong shnong jong ka jylla yn phiah ha ki 2 bynta – ki nongshong shnong trai muluk jong ka jylla bad ki nongshong shnong ba pura jong ka jylla.
Kito ki nongshong shnong kiba wan ban shong ban sah ha ka jylla Manipur hashwa u snem 1961, yn kheiñ ïa ki kum ki nongshong shnong ba pura.
Kat kum ki jingïoh lum jingtip la ïathuh ba ki la don bun tylli ki seng samla pule bad kiwei kiwei ki seng trei mon sngewbha kiba la dawa na ka sorkar jylla ba ka dei ban pyntreikam noh ïa ka NRC ha ka jylla Manipur.
Na ka liang ki nongïakhih ki la kynnoh ba ka jingsdang ban kynrei jong ki nongbuhai shnong beaiñ na ka ri Myanmar, Nepal bad Bangladesh ki la wanrah ïa ka jingktah kaba jur ïa ki nongshong shnong trai muluk jong ka jylla Manipur bad ktah ruh ïa ka riti ka dustur, ka ïoh ka kot bad ka jingithuh kyrpang jong ki nongshong shnong trai muluk jong ka jylla.
Na ka liang kitei ki seng ki la dawa na ka sorkar jylla ba ka dei ban leit pynphai ïing noh ïa baroh ki nongbuhai shnong beaiñ kiba la wan ban shong ban sah beaiñ hapoh u pud u sam jong ka jylla Manipur.
Ka Manipur ka dei ruh kawei na ki jylla ha kaba ka jingwan buhai shnong jong ki briew na kiwei pat ki jaka ka la jur bha wat lada ka sorkar ka la pyrshang ban teh lakam ha kaba iadei bad kane.
Na ka por sha ka por ka sorkar ka la shim khia ban leit khynra sha kylleng ki jaka ban kem ia ki poiwir kiba la shong la sah ha kane ka jylla khlem da long satia ki trai shnong ba paka ne kiba don ia ki kot ki sla kiba biang ki ban pynshisha.
