Ha ka Sngi Ba-Ar, ka Sorkar Pdeng ka la pynbna ba ka la pynhiar ïa ka dor jong ka tyndong lyer shet lane ka Liquified Petroleum Gas (LPG) da T. 200. Ki Myntri ki la wan sha ki lad pathai khubor ban ïaroh ïa u Myntri Rangbahduh, u Narendra Modi, halor ka rai ban pynhiar ïa ka dor jong kane ka mar bakongsan kaba la pyndonkam da ki phew klur tylli ki longïing longsem ha ka Ri baroh kawei. Ngi la ïohsngew ïa ka jingud jingnam jong ki nongshong shnong halor ka jingrem dor jong ka LPG kaba la ktah shikatdei ïa ka pla tyngka jong ki. Sa katto katne bnai, ka Ri kan sakhi ïa ka ilekshon ha ki jylla kum ka Rajasthan, Madhya Pradesh bad Chhattisgarh kiba dei ki jylla kiba kham bun ki MLA bad MP. Sa tang phra bnai eiei, ka ilekshon ban jied ïa ki MP Lok Sabha kan sa long ha kane ka Ri. Namarkata, ngi tip shai ba katei ka jingpynhiar ïa ka dor LPG ka dei beit namar kine ki ilekshon kiba la tied ïa ka jingkhang bah jong ka BJP.
Ngi kynmaw ba katto katne snem mynshwa, u Modi u la kyntu ïa ki nongshong shnong kiba kham don kham em ba kin kyntait noh ïa ka jingpynduna dor lane ‘subsidy’ ba ki ïoh halor ka LPG khnang ba ïa kato ka pisa yn lah ban pynïoh LPG ïa ki longïing longsem baduk. Ha kane ka jylla jong ngi ruh, la bun kiba la shim ïa ki LPG ban shet jingshet bad ban kyntait noh ïa u rnga, dieng bad umphniang sharak. Da shisha ka long kaba donkam ban kyntait ïa u rnga bad ka dieng namar ki kham pynjaboh ïa ka mariang nalor ba ki pynsyllen ïa ki khlaw ki btap. Dang nyngkong, ki bun bah kiba la shongshit. Hynrei suki-pa-suki namar ka jingkiew dor jong ka LPG, ki baduk ki la ïa lynñiar bad ki la hap ban iehnoh ïa kita ki tyndong lyer bad ban phai biang sha u rnga. Ngi dei ban sngewthuh ba ha India bad ha kane ka jylla, kiba bun ki dei ki baduk kiba hap ban ïakhun ban ïoh kamai bad ïa ka ja ka jhur. Kam dei kaba suk ïa ki ban siew ha ka dor kaba heh namar ka jingmih ka duna.
Ka BJP bad ka Sorkar Pdeng ki la sngewthuh ïa kine ki jingeh jong ki paidbah ba kam banse ban pynbna ïa ka jingpynhiar dor ïa ka LPG. Lada kam pynhiar dor, ka BJP ka lah ruh ban shah pynrem syndon ha ka ilekshon. Ngi kynmaw ba ka BJP ha ki snem 1997-1998, ka la shah rem ha ka ilekshon ha Delhi namar ka jingkiew dor jong u piat. Naduh kato ka por, ka BJP ka khlem lah shuh ban wanphai sha ka bor synshar ha Delhi. Kane ka seng kam pat klet satia ïa kaei kaba la jia ha kato ka por bad namarkata, ka sheptieng ba mynta ka kynti ruh, ki paidbah ha ka Ri kin bitar lep bad kin jied noh da kiwei pat ki seng. Ban ïalehkai bad ki paidbah ha kaba ïadei bad ka dor ka mur jong ki mar bakongsan kam dei ka kam kai. Sa tang lada kata ka seng saiñpyrthei kam don mon shuh ban jop ilekshon bad ban synshar biang, kan leh kumba ka kyllut. Hynrei ka seng saiñpyrthei kaba dang thrang hi ban jop ilekshon, kan ïaleh katlah katïai ban pynduna ïa ka dor ka mur jong ki mar ki mata bad khamtam eh ki marbam mardih bad ki mar bakongsan khnang ba kan ym shah ktah jur ha ka por thep ‘vote’.
Hynrei ngi sngewdei ban kynthoh hangne ba ha Meghalaya, ki paidbah kim da ïakhih khuslai than lada kiew dor makna. Ki sngap beit man-man. Kim long kum ki nongshong shnong sha rithor ki bym ju map ïa ka sorkar kaba ym lah ban pynhiar ïa ka dor ka mur jong ki mar ki mata. Hangne, ngi shem ba wat lada kiew dor sa katno-katno ruh, ki paidbah ba bun ki sngap beit bad ki thied beit khlem jingkhuslai. Lehse wat ka Sorkar Pdeng bad ka BJP ruh kin lyngngoh ïa kane ka rukom long jong ki nongshong shnong ka Meghalaya. Ngim tip na kaei ka daw ba ki paidbah hangne ki sngap mynthi beit, hynrei ka dei kaei-kaei kaba sngewdiaw lada ngi pyrkhat bha. Kum ki nongshong shnong ngi don ka hok ban kren bad mih sha surok haba la kiew dor shaba palat ki mar ki mata khamtam ki marbam mardih khnang ba ka sorkar kan sngewthuh ba kam dei ban kheiñ sting ïa ki paidbah.
Ha kawei pat ka liang, ngi dei ban sngewnguh ba ngi dang don ha ka Ri synshar paidbah bad ka Ri kaba bun ilekshon. Lada ym dei kumta, ka sorkar kan ym sngap wat tang khyndiat ruh ïa ka khia ka shon jong ki nongshong shnong, bad kan ym pynhiar ïa ka dor jong ka LPG ne kiwei pat ki mar ki mata bakongsan. Kum ki nongshong shnong ngi dei ban long barabor kiba peitngor ïa ka jingleh jingkam ka sorkar khnang ba kan ym shim sting ïa ka kam kaba ka dei ban trei na ka bynta jong ngi. Ym don sorkar khlem ki paidbah. Hynrei lada ki sorkar ki leh sting, ngi lah ban duh noh wat ïa ka synshar paidbah bad ka jinglong laitluid.
