Ka por hi ka long kaba kongsan ha ka jingim jong manla uwei-pa-uwei u briew, ha kaba baroh ki ju sngewtynnad ban ïoh pyndep ïa la ki kam ki jam ha ka por kaba biang bad kylluid. Lehse, kane ym tang ba ka pynhun ïa ka mynsiem hynrei ka wanrah ruh ka jingkmen ban lah pyndep ïa kawei bad sdang pat sa kawei.
Hynrei kumba ka paw mynta, kam don shuh ka jingpynhun mynsiem ne kmen ïa ki briew kiba beh ïa la ki kam bad kito kiba leit ban pyndep ïa la ki kam namar la sakhi ba baroh-baroh ki la don beit ha ka jingkyrkieh, ïa kaba ym lah ban tip na kaei ka daw. Hato dei ba ki leh suki jai ban mih leit pyndep kam ne dei ba ki kwah leh kyrkieh ha surok?
Ha kane ka jingïabeh por la ju sakhi ba ki nongleit nongwan, khamtam kito kiba leit da ki kali bad ar shaka, la i kumba kim don shuh ka por hynrei ban shu pynher sted bad ha ki jaka ba kham khim bad khapngiah lei khlem jingsalia ki pyrshang ban tur bad bsuh na katba lait ka jaka khlem da pyrkhat shuh ïa kiwei pat.
Kane ka rukom leh ka long kawei na ki daw jong ka jingwanrah ïa ka dheng kali kaba jur ha nongbah Shillong. Hooid ym lah ban len, ba ka jinglong-jingman jong ki surok ha nongbah Shillong ki long shisha kiba rit ha ka jingïar namar ba kam shym la don lypa kata ka rukom saiñdur ne ‘plan’ naduh ki por hyndai, naba ki ‘riewshemphang ha kito ki por kim shym la poi pyrkhat ba ka jingkharoi jong u khun bynriew bad ki kali kan long haduh katne kumba ngi sakhi mynta.
Lah ban pynkynmaw ba na ka liang ka Sorkar Jylla ruh dang shen ka la dep ban pyntip hapoh ka ïingdorbar thawaiñ kaba dang shu dep halor ki daw jong ka jingjur ka dheng kali. U Symbud Myntri Rangbah u Bah Sniawbhalang Dhar u la pyntip ba na ka jingwad bniah la lap ïa katto-katne ki daw jong ka jingkhapngiah bad dheng kali bad kine ki long ka Limited road width: 80% kaba ki surok ki duna ban ïa ka 7.5 m. Ka Limited road capacity: Ka jingpynïeng kali harud surok ka pynduna bad pynrit ïa ka surok da 30-40 persen bad ka jingnang kiew jong ka jingmih ki kali ki ‘riewshimet kaba kiew haduh 17.5 persen.
Kumta lah ban sngewthuh ba wat la ki surok ki long kiba rit hynrei imat kane kam rung ha ka jingmut jingpyrkhat jong ki nongñiah kali kumno ban ïa burom markylliang hapdeng para nongñiah kali, kaba long sa kawei ka daw jong ka jingkhapngiah bad dheng kali naba baroh-baroh ki ïaleh ban poi shwa nyngkong.
Sa kawei ka daw ka dei ka jingbym don ïa ki jaka kiba biang ba la mang kyrpang na ka bynta ban kyntiew bad pynhiar ïa ki nongshong kali kamai. La ju sakhi ba kiba bun ki kali kamai haba ki kyntiew ne pynhiar ïa ki nongshong kali, kim ju pyrkhat ïa kiwei, hynrei ban ïeng beit ha ka jaka kaba ki sngewbit. Kane kam dei ruh tang ïa ki nongñiah wat kito ki nongshong kali kamai ruh, la ju sakhi ba kiba bun kim ju treh ban khih na ka jaka ba ki ap kali, ki kwah beit ba ka kali kan ïeng beit thik ha ka jaka kaba ki don, tang shu tam khyndiat shakhmat ruh ki la phai dien noh bad bat noh da kawei.
Kawei pat ka daw ka long ba kum ki kali kamai kiba kamai ha kylleng ka nongbah, la sakhi ba kim don ïa ka jaka kaba biang bad paka ban pynïeng kali na ka bynta ban kyntiew ïa ki nongshong kali ban pynpoi sha ki jaka ba ki thmu ban leit. Kum ka nuksa kaba rit, ka dawbah ka dei ruh na ki bos saw ka Sorkar ha kaba lada phai tang ha Khyndai Lad bad Motphran ruh la lah ban sngewthuh ba balei ka jur ka jingkhapngiah, namar kim don jaka ïeng kaba paka ban ap bad kyntiew nongshong kali, hynrei ban ïeng ha surok bad kata ruh ym tang kawei ne ar tylli hynrei bun tylli. Te hangne ruh katno shuh ka jaka kine ki bos saw ki la bam. Nalor kane, wat ki taksi kamai ruh lah ban sakhi ba ki la shu ïeng kat haba ïoh bad katba dang ailad ki pulit pynïaid kali, kin ïeng beit lane da la ai ‘horn’ palat kiba bud nadien ba kin sa kynriah, lym kumta kin nym kynriah satia katba ym pat don ba kiew hapoh kali.
Kumta kaba donkam ha kane ka kynti ba mynta, ka long ba kum ki nongñiah kali, ngi dei ban ïa burom markylliang bad ban long ruh ka nuksa ha ka ban ïaleh ban pynsting ïa ka dheng kali da para nongñiah kali, ynnai da ap than ban leh lut ka Sorkar ne ki pulit pynïaid kali.
