Ka Constitution jong ka Ri India Article16 Clause 4(A) 4(B) ka shah ia ki jylla lane State Government ban buh ia ka Reservation Policy. Ban pyntreikam pat ka long katkum ka jingibit ka sorkar jylla ba la pynshong nongrim katkum ka jingdonkam ha la ki jylla jylla. Namar kata ka daw ba ki jylla ki ju pynkylla ia ka Reservation katkum ka jingdonkam ha la ki jylla jong ki. Kum ka nuksa ka jylla Telangana ka la pynkylla na ka 6 p.c sha ka 10p.c ia ki Tribal hangto bad la pynshong nongrim na ka jingbun briew (Population), khlem da ap ia ka jingmynjur ka sorkar pdeng (central govt). ka sorkar Telangana tang hapoh 8 snem ka la pynkylla ia ka Reservation Policy namar ki Tribal ki lah bun ban ia kaba 8 snem mynshuwa.
Haba phai sha ka Meghalaya naduh u snem 1972 ka jingbun ki Khasi, Jaiñtia ha ka jylla ha ka lah tam lypa ban ia ki Garo. Katkum ka census 1981 ka jylla ka don baroh 1335819, na kane ki Khasi, Jaiñtia ki la long 829392 kaba long 62% na ka total ha ka jylla baroh kawei. Ki Garo pat ki don tang 506427 kaba long 37.91 % na ka jingbun briew ha ka jylla. Ha u snem 1991 ruh katkum ka census ha ka jylla Meghalaya ka long 1774778 Khasi, Jaintia ki don 1105848 i.e., 62.31% na ka jylla, ki Garo pat tang 668930 kaba long 37.69 % na ka jingbun briew ha ka jylla.
Kumjuh ha u snem 2011 ka jylla ka don 2966899 Khasi, Jaintia 186347 kaba mut 62.80 % bad ki Garo tang 1103542 lane tang 37.20 % na ka jingdon briew ha ka jylla.Namar kata naduh basdang ka jingbuh Reservation ha Meghalaya 40 p.c Khasi – Jaintia 40 pc Garo ka long ka bym shongnia ei ei. La 50 snem tam ngi la shah, ka la dei ka por ba mynta ka sorkar Meghalaya kan pynheh noh ia ngi ki Khasi – Jaintia namar wat ka sorkar India ruh kawei na ki daw ba kongsan ban ai reservation ia ki Scheduled caste. Scheduled Tribes bad kiwei pat dei na ka census (Population). Namar kata ka shongnia bad shong hok ban pynkylla noh (Review) ia ka Reservation Policy ha Meghalaya ban wanrah iaka jingbishar bahok bad ba shisha.
A. S. Mawlong
Nongïaleh Hill State
Meghalaya
