Dr. Boss Lander Marthong, New – Nongstoin
Ha kine ki sngi ngi ïohi don ki briew kiba khih khohreh ban ai jaid noh ïa ki khun jong ki sha ka jaid jong ka meikha ym shuh sha ka jaid jong ka kmie kumba ju long baroh shi katta naduh hyndai hynthai bah jong ka jaidbynriew Khasi – Jaiñtia haduh mynta mynne riti dustur tynrai jong ka jaidbynriew jong ngi. Nga sngew lyngngoh balei kine ki katto katne ngut na ka jaidbynriew jong ngi ki Khasi – Jaiñtia ki kwah ban khynra noh naduh tynrai jong ka nongrim jong ka jaidbynriew bad ban shu kha lah noh sharud ïa ka nongrim tynrai bah jong ka jaidbynriew, ngi dang sngewdei ban pynneh ïa la ka Nongrim Tynrai ban ai jaid na ka kmie ym na ka jaid ka Meikha ne na u Kpa. La seng ïa ka Nongrim Tynrai jong ka jaidbynriew ha ka jingïadei Meikha bad khun kha kito kiba la ai jaid sha ka Meikha ne sha u Kpa kim don meikha shuh ban ai jingkyrkhu kyrdoh ïa ki, kim dei shuh ki khun kha jongno-jongno. Kiba bun ha Ri Khasi Jaiñtia ki dang bat pyrkhing bha ïa ka rukom kai kha kai man ne kai meikha kai khunkha kaba dang neh haduh mynta. Ki da don ki jingïalang kren kha markylliang ka meikha bad ki khunkha, ka meikha na ka liang u kpa ka da ai ki jingkyrkhu kyrdoh ïa ki khun kha kiba dei na kawei pat ka jaid ba ki da ïoh ïa ka jingkyrkhu U Blei ba kin koit kin khiah krad kin longbha manbha ka kamai kajih ban ïoh-ja ïoh-khaw kyrhai ban nangroi ka kur ka jaid jong ki khunkha. Bha shibun ba ym pat mih ki sengkur ba ai jaid na ka meikha ne na u kpa ka ban nang pynkulmar shuh shuh ha ka rukom kheiñ kur kheiñ jaid bynriew Khasi – Jaiñtia. Nga kyntu ïa ki seng kur jong ki Khasi ba ai jaid na ka kmie ban ym shah da lei lei ban wanrah kur na kawei pat na ki khun kha sha ka jaid ka meikha kaba don la ka seng kur ba la ju ai jaid na ka kmie ban ym kulmar ka rukom kheiñ kur kheiñ kha. Ka jaidbynriew ba kyrpang hangne ha sla pyrthei. Nga kum uwei u rangbah kur Marthong/Myrthong nga sngew dei ban kyntu ïa ki sengkur jong ka ri Khasi ba kin dawa ïa ka Khasi Hills District Council ban thaw aiñ ban ithuh ïa ki seng kur khasi ba ai jaid na la kmie ne kaba la long ka dustur ka riti tynrai naduh hyndai hynthai haduh mynta. Khnang ba ki jingtyllun ki por bad ki jingmut jingpyrkhat bapher bapher kin nym lah ban tyllep noh ia ka tynrai bah jong ka jaidbynriew khasi. Nga na ka seng kur Marthong/Myrthong ngim shah ïano ïano ban wanrah jaid ïa ki khun kha sha ka seng kur ba la seng na ka jaid ka kmie.
Ngim don hok ban khynra noh bad ban khalah noh sharud ïa ka nongrim tynrai jong ka jaidbynriew ba shim, jaid na ka kmie. Ngi sngewdei tang ban kham pynbha ha ka rukom sam bynta ne bhah bynta lem sha ki khun shynrang na ka kamai ki kmie ki kpa sha ki khun shynrang de haba ki don ka spah ka phew ban nym pynmih thylli ïa ki khun shynrang kumba ju leh naduh mynshuwa ha ka jaidbynriew Khasi jong ngi ha kane ka juk shai mynta nga ïohi da lade hi kito ki kmie ki kpa kiba don kyrhai ka spah ka phew ki la ju ai bynta lem ïa ki khun shynrang ruh kane ka long ka jingleh kaba dei ban leh da baroh haba don ka spah ka phew shibun, haba ym don eiei kata te ka la shu biang beit ïa ki khun kynthei ruh ym don eiei ban ai bynta. Haba ngi ai jaid na ka kmie ka jingieit kaba shikur ruh ka long kaba shong khia, kaba sngur bad ba nylla hynrei lada ngi la wanrah jaid noh nawei pat ka ïa ieit shikur kan kylla blad noh kan shong sting noh shibun. Mynta ba ngi shim jaid na ka liang ka kmie tang shu tip ba ngi ia dei shi jur ka jingïaieit shikur ka la rhem bha wat la ngi dei na kano ka jaka ruh.
