Raphael Warjri
Ka rep dei ka bynta ba thung ba tep ïa u symbai haduh ba ynda shylluit, seilung bad u san u mer ban seisoh uba ih ba ïaw tat haduh ynda la poi ka aïom kheit aïom ot. Ynda la dep kheit dep ot pat don kiba phuh syntiew bad don kiba man symbai na u soh symboh. ïa kita ki symbai kiba mih ynda la iap stai u jyntang bad tlor ki sla ba sa lum lang ban thad ban syang ha tyngyier. ïa kata ka rukom ba syaw ïa ki symbai ha tyngyier la khot ba riang ïa ki symbai ha ban da sop pring, shwa ban leit thung biang ha lyngkha. Kumjuh ruh ka lyngkha risai ka dei ka ktien kynnoh kaba don la ka jingmut ba ïapher hapdeng ka lyngkha bad ka risai. Ka lyngkha ka dei ka khyndew ba ïar bah daiñ-ly-daiñ naduh nalor lum shaduh shapoh them, ka risai pat ka dei ka khyndew ka ba syriem kum ka kper ha khmat ne kyrpong iing trep ba ju pyndonkam ha kaba jied ne phrang ïa ki jynthung jyntep shwa ban long kiba bit ban shet ban tiew lane ban bam ban dih ki bynriew. Kum ka nuksa ka risai ka dei ka jaka ba ju shoh kba lane ba peh stait lane ba dung khaw, lane ba jied ïa ki jhur ne ki phan ban kynshew ïa kiba bit ban bam bad kyntait ïa kiba mong ne ba pyut.Kumta ka risai ka lah ban long ruh ha markhap ka lyngkha ha kaba mang jaka tang na ka bynta kata ka jingthmu ba ym ju thung ju tep.
Ha ka dustur Khasi ka don sa kawei pat ka rukom jong ka rep ka riang, kata ka dei ka bri ka bsah. Kane ka bynta ym dei shuh ha ka khyndew ba plie war ha ka sawdong sawkun ka mariang, hynrei ka dei hapoh jong ka khlaw ba ïeng kynjang ki dieng ki siej. Ka bri ka bsah ka dei bunsien tang ïa ki kynja soh kiba mih ha ki dieng, hynrei ki don ruh kiwei kiwei ki jynthung kum u tympew ha ki bri kwai. Kiwei kiwei ki soh barabor ki dei beit tang shijait, hynrei ki don katto katne ki jait soh ba dang ïadei kur ba ju lah ban thung lang ha kajuh ka bri ka bsah. Kita ki soh ba dang ïadei kur lah ban long kum u sohñiamtra, sohmyndong ne sohjew, sohnairiang, sohkwit bad kiwei kiwei. Kum kita ki jait soh ki ba dang ïadei kur ha ka rukom long symboh jong ka metbah lah ban thung ha kajuh ka bri ka bsah. Ha ka por mynhyndai haba dang duna briew, ki khlaw ki kham rben bad kham saphriang kylleng ka mariang, bad tang khyndiat ka khyndew ba shong ba sah ki bynriew bad kaba ki rep ki riang ban ioh la ka bam ka sa. Kumta baroh ka khlaw kaba don ki diengsoh lane kaba thung ruh, kynthup ïa ka ba ri u ngap u lwai, kaba siat sim bad beh mrad, kaba kheit ïa ki phlang ki kynbat ki dei ha u pud u sam jong ka bri, hynrei kiwei pat ki bynta ba la pynkhuid na ka bynta ban rep ban riang bad ban shong ban sah ki bynriew ki dei ka bsah. Ka bri ka dei kaba ri, bad ka bsah dei kaba sah. Na ka daw ba mynhyndai dei ki khlaw kiba kdup ïa ka khyndew kaba shong ba sah bad ba rep ba riang ki bynriew, kumta haba kdup lang shitylli la jer da ka ri- ka Ri Khasi. Kane ka jingbatai ka long na kawei ka tyllong, ha ka ba ym don shuh da kawei pat. Kumta ïa mynta lah ban sngewthuh ba ka Ri kum ka sawdong sawkun ba kdup ïa ki paidbynriew ka dei ka khyndew trai jong kita ki paidbynriew ba shong ba sah hangta. Ka kyntien Ri ka wan na ka Bri bad ka kdew hi ïa ka meiramew kaba ri ba sumar ia ki jynthaw. Ka kyntien Bsah kumba la batai ka lah ban long ba ka synrop na ki arkyntien Bsa bad Sah, ka ba thew ïa ka meiramew kum ka tyllong kaba bsa ba btiah bad kaba ai jaka ban shong ban sah.
Haba phai sha ka khlaw ka btap, baroh ki jynthung ba mih naduh ki phlang ki kynbat, ki dieng ki siej, wat ki jyrmi jyrteh, ki ñiut ki ñier, ki tit ki sohpailen ki dei ki ba mih bad thaw na ka meiramew ban pynlong ïa ka sawdong sawkun jong ka ma-riang. Ki diengbah ki diengrit ba mih khah iwei na iwei ban pynlong ïa ka lyngwiar jong ki dieng la tip kum ka khlaw, bad ka tnum kaba tap nalor da ki tnat bad ki sla dieng jong baroh ki dieng ha ka lyngwiar ba khot ka khlaw ka dei ka btap lane kaba tap. Ha ki bynta ba kynrei tang ki diengrit ba kat shirynñieng briew kiba tam ne duna khyndiat khynsoit, la ju jer kum ki law bniap. Ha kano kano ka khlaw ka ju don ka jaka ba hapdeng ka ba khlem soh jynthung bad ka long madan phlang ne madan khyndew ba ñiar ba ki diengbah kin san hangta. Kum ïa kata ka lyngkhot khyndew ba la ker sawdong da ka khlaw la tip kum ka mynsaiñ. Ka mynsaiñ ka dei ka jaka ba ki briew ki ju lum pynlang ia kino kino ki markhlaw ne marramew shwa ban kit sha la shnong ban ïaid lyngba ka khlaw. Ka ju don ka khep ba la ju tih nur sawdong pud jong kata ka jaka kaba lait bad dei sngi bha ba ki jer artat da ka mynsaiñ. Ha kane ka rukom ka pynsuk ïa ki briew ban kynshew ïa kino kino ki mar ba ki sei napoh khlaw, khnang ban ym sakma ha ba dei ban kit sha la shnong da kaba hap ban dang ïaid lyng-ba napdeng khlaw.
