P. Skhemlon
Ka pyrthei hi naduh mynhyndai, bad haduh kine ki sngi kiba mynta ka dang wad bad ïai wad ïa ki lad ki lynti kumno ban wanrah la ka jingsuk hapdeng ki ri bapher bapher, bad khamtam ka jingsuk kaba ki kwah ban wanrah ka long hapdeng ki Jaidbynriew ne para briew. Ka pyrthei hi baroh kawei kumba ngi ïohi bad kumba long mynta ka ïaksaid bad ka ïa pisa kumno ba kin ban wanrah ïa ka jingsuk. Ki nongïalam kynthup naduh ki nongïalam ha ka balang bapher bapher, bad kumjuh ki nongïalam ka saiñ pyrthei, ki sengbhalang ka sorkar ka aiñ ki shipai bad kiwei kiwei, ki ju ïakhih na ka por sha ka por ban wanrah ïa ka hynrei ka long kaba eh haduh katta-katta ban ïoh ïa ka. Hynrei ngeit phim ngeit kumba ka la thoh ha ka ktien U Blei bad khamtam kito ki khun ki jong U kiba ieid ban pule ïa ka, kumno la thoh bad kren ha ka ktien jong U, da lei lei phim ym shem ïa ka, ha ka jaka jong ka mih pynban ka jingbym suk bad ka jingjot. Kane ka dei ka jingshisha kumba la thoh ngi ïohi mynta ka bad dang mih ki sngi bad nang ïaid ki por ka jingsuk kam don shuh hapdeng jong ngi. Ka daw bad ka dak kaba la paw shynna ka dei kane, ka jingmih jong ki seng kiengatiar ne seng lehnoh kaba la ishyrkhei ban iohi da la ki khmat bad ïohsngew la ki jong ki shkor kaba la long lajan ha baroh ki ri ka pyrthei, kynthup ïa ka ri India baieid jong ngi bad la jan baroh ki jylla kiba don hapoh jong ka. Kynthup ïa ki jylla Khristan bad ki bym dei ki jylla Khristan ruh kumjuh. Ka ktien U Blei ka la dep kren lypa ka jingjot ka wan bad kin ïa wad ïa ka jingsuk te ym don satia (Ese 7 : 25), kane ka dei ka jingkylli ba hap ban kylli ha lade marwei marwei shimet. Balei ka long kumne ? Ka jubab ka la shai ïa ngi iwei pa iwei bad khamtam kito ju ieit ban pule ïa ka ktien jong U Blei namar ba kim tip ïa u tynrai ka jingsuk.
Ka ktien U Blei ka la dep ïathuh shai kdar ha ngi ba ka jingsuk kaba ka pyrthei ka donkam bad ïai wad la kular lyngba U Khyllung Jisu uba dang kha, une dei keiñ u khun U Blei uba long syiem ka jingsuk (Isa 9 : 6) ïa kane ka khubor la pynbna dei lyngba ki Angel ba ïa ka jingsuk ha ka pyrthei ka wan dei lyngba ka jingkha ïa u nongpynim uba dei U Jisu Khrist keiñ ha Betlehem lada ngi pule bniah ïa ka ktien U Blei ngi lap bad shem ïa kane ka jingshisha. Ba ïa ka jingsuk ka pyrthei la aiti ha U Trai Jisu lyngba ka jingïap bad ka jingmih pat ka jong U. Katkum ki dak bad ki shin kiba paw ba ka pyrthei kam ioh ia ka jingsuk namar ba shibun ki mynsiem kiba kordor kiba dei ki khun ki jong U kim treh bad ki da kyntait ban pdiang ïa U Jisu hapoh ka dohnud bad ka mynsiem ka jong ki.
La jan baroh napdeng jong ngi ju ïa shimbynta ban ïa rwai ha ïing Mane lane hapoh ki ïing ki sem ki jong ngi ha kum kane ka por Khristmas na ka bynta ban pynkhraw bad kyntiew nam ïa ka jingwan jong u Mesaia.
Sngewbha pyrthei U Trai la wan
Ka pyrthei kan ïanguh
Ki dohnud baroh kin ïa khreh
Ban burom syiem ïa U.
Kumno ka jingim U Jisu ka la sdang
Ym kum ma ngi ki briew shwa ba yn kha ïa U Jisu ha ka pyrthei u la im ha bneng kum u Angel (Ioanis 8 : 23). U la long u jingthaw ba nyngkong jong U Blei bad U la ïarap ha ka ban thaw ïa kiwei pat ki jingthaw. Dei tang ïa U Jisu ba Jehoba u la thaw hi da lade, Namarkata la khot ïa U Khun ba la kha marwei jong U Blei (Ioanis 1 : 15- 14). U Jisu U long U nongkren jong U Blei namarkata la khot ïa u U Ktien (Kolosai 1 : 15 – 16).
Balei U Jisu U Wan sha ka pyrthei.
U Blei u la phah ïa la u khun sha ka pyrthei da kaba pynkynriah ïa ka jingim jong U sha ka kpoh jong thei sotti kaba kyrteng ka Mary. Kumta U kpa jong U Jisu U dei U Blei ym u briew (Loukas 1 : 30 – 35). U Jisu U la wan sha pyrthei (1) Ban hikai ïangi ba ngin tip ïa ka jingshisha shaphang U Blei.
(2) Ban pyni nuksa ïa ngi kumno ba ngin leh ïa ka mon ka jong U Blei wat hapdeng ki jingeh kiba ngi ju ïakynduh man la ka sngi. (3) Ban aiti ïa la ka jingim kaba janai kum ka jingsiew spah (Mathaios 20 : 28).
Mynta ngi la poi sha u bnai Khristmas jong snem 2024, u bnai ba ka pyrthei baroh kawei ka juh rakhe man la u snem kum ka jingkynmaw ïa katta ka jingkha bad ka jingwan long briew jong U Jisu sha kane ka pyrthei. Bad ka long kaba dei bad ka sngewdei eh ba ka pyrthei kan leh kmen bad leh burom ïa kane ka jingkha jong u ne u briew uba khrawtam, ïa uba la tip ruh kum U Syiem ki Syiem bad ka jingsynshar ka jong u kan long naduh ka duriaw haduh ka duriaw bad naduh kaba kut kata ka wah ka duh ba kut kata ka khyndew (Sekha 9 : 10).
Bun bun napdeng jong ngi haba ngi rakhe ïa kane ka sngi jong ka jingwan long briew jong U sha kane ka pyrthei la ïohi teng teng kumba ngi shu pyndon burom ne pdiang burom ïa U Jisu tang kum uta U khyllung hapoh ka shyngoid da kaba ngi ïa wah ki Khlur ne decoration light hapoh ki phyllaw ne baranda ki jong ngi. Hato katto-katne ngut napdeng jong ngi kiba la puson bad kylli halade marwei shimet shimet ? Hato u dei uei une? Uba phyllaw u nongsylla, U Blei bakhraw, U Kpa bymjukut, U Syiem ka jingsuk (Isa 9 : 6). U nongpynïasuk ïa kaba u kpa jogn u uba ha bneng u la phah bad aiti noh ban long ka jingpynïasuk ïa ngi ki bynriew bad u Blei. Bad bun bun ruh napdeng jong ngi ngi ju ïa shim bynta ha ka ban ïa rwai lang ia kane ka jingrwai ha kum kane ka sngi.
To wan ha dohnud jong nga Trai Jisu
Don jaka ha dohnud jong me ïa nga.
Kum kiba ngeit bad kumjuh ruh kum ki khun jong u, to ai keiñ ba ka jingrakhe ïa kane ka Khristmas jong u ne u snem kan nym long shuh tang ban ïaleh thaw burom ïa U Jisu tang kum uta u khunlung hapoh ka Shyngoid ïa wah ïa ki khlur, dieng khristmas ne pynitynnad thaba ding hapoh la ki ïing ki sem lane ban ïaleh kmen ne ïaleh burom da ka jingdih ban pynsngewbha kum ka kyiad bad kiwei kiwei ki jingdih ban pynbuaid ryngkat bad ki kyntien ki bym ïahap dur ïahap sur bad ka imlang ka sahlang. To ai ba mangi baroh kiba ïa shim bynta ha kane ka Khristmas ngin kham ïa pyrkhat bad ïa puson janai kumno ban pynkhraw ïa u kum u syiem ka jingsuk ha kum kane ka por, namar ka jingbymman bad mutlop jong nga bad jong phi bad ki jong ki Jaidbynriew baroh.
Baroh ngi ïa tip ba ka jingrakhe ïa ka Khristmas ka la kot bad kynjoh da ki hajar snem kat haduh mynta hynrei wat la ka la slem to ngin ïai kynmaw bad ngin buh ha ka jingdwai marwei la marwei hapoh ka jong ka jong ka dohnud bad ïa ka jingmut jingpyrkhat ka jong ngi kawei ka sngi sha kawei pat, namar ngi tip ka don ka bor kaba phylla ïa kito kiba lah ïoh ïa ka jingpynim kaba na U Trai Jisu. U Blei jong ngi uba long u Kpa jong ngi uba ha bneng uba la phah ïa la jong u khun b’la kha marwei U Jisu Khrist ban long lem bad ngi u da hikai, u da ïahap bad u da pynkhiah ïa kiba pang namar u long u Doctor ka met bad ka mynsiem u da beh noh ïa ki ksuid bad shi bun ki kam bah u la leh. Ka jingkha ïa U Jisu Khrist sha kane ka pyrthei ka long kum ka dienjat ha ka ïor lane ha u shyiap, namar ngim lah ban tip bad ïohi ïa U Jisu hangno u don mynta. Hynrei kat kum ki jingthoh ba la thoh ha ka Ktien U Blei la pynsa sakhi bad pynshisha ïa ki dienjat ki jong U hadien ka jingïaid lynti ka jong U na Betlehem Judia shaduh Golgotha. Bad u da khot ïa ngi ale to bud ïa nga.
Na ka bynta ki jong ngi ki baieit bad khot kyrpad ïa ka kyrteng ka jong U ha la ka sngi, ka khubor ba bha jong ka Khristmas ka dei kawei na ki lad ba bhatam ban ïoh ïa ka jingsuk ha nga ha phi da kaba ngi kloi bad kohnguh bad pdiang ïa u Nongpynim U Jisu Khrist keiñ. Namar baroh ngi long ki khun kiba la siewspah ki jong U. Namar kata ngi long kiba dei hok ban ïoh pateng ïa ka jingsuk kaba na U Blei kaba la palat ïa ka jingshem phang baroh da kaba ïasyllok haba jar jar ryngkat bad ka jingdwai (Phil 4 : 6 – 7).
Haba Jingim jong ngi kum ki briew ba kynja doh ngi ïa kynduh shibun ki jingeh kum ki jingpang, ki jingsngewsih, ki jingkhuslai bad kiwei kiwei. Hynrei kynmaw barabor ba ngim dei ban leit sha kita ki nongleh byrtong ne kiwei kiwei haba ngi ïa kynduh ïa kine ki jingeh. Kynmaw barabor ban peit sha U Jisu bad pyntip bad ïathuh ha U ki jingeh kiba phi ïa kynduh, namar long u lok ba ïa jan eh bad ngi ha kano-kano ka por ba ngi don kam ïa U, bad ïathuh bad pan na u ïa ki jingdonkam ki jong phi. Pan te yn sa ai, wad te yn sa shem, tied te yn sa plie (Mathaios 7 : 7). Kumta kane ka khubor jong kane ka Khristmas ka khot bad wer ïa nga bad ïa phi kiba dei ki khun kiba la siew spah ki jong ba ngin long ki nongkitkhlieh ban pynbna ïa ka khubor ba bha hapoh ki balang ki shnong ki thaw ki Office Trai kam bad kiwei kiwei ïa kata ka jingsuk keiñ bad ïa ki bynriew baroh ba u nongpynïasuk bakhraw tam uba dei u Nongpynim jong ngi U Trai Jisu keiñ.
Khublei Khristmas basuk bad ba kmen ïa phi baroh ki nongpule
