
Srinagar, ïaïong:
Ki la don kumba 94 tylli ki jingjia pluh khlaw ha Jammu & Kashmir ha kine ki 11 sngi ba la dep, kaba la wanrah ïa ka jingsngewkhia kaba jur halor ka jingshngaiñ jong ka mariang ha ka Union Territory (UT). Ka jingkiew jong ki jingpluh khlaw kam dei tang ba ka buh jingma ïa ki jingthaw ba im jong ka J&K hynrei ka buh jingma ruh ïa ka jingshngaiñ jong ki nongshong shnong bad ki jingtei.
Ki tyllong khubor ba thikna ki ïathuh ba ki don haduh 94 tylli ki jingpluh khlaw ha J&K naduh ka 24 tarik, Lber haduh ka 3 tarik, Ïaïong. Ïa kum kine ki jingjia la ïohlum jingtip ba ki la jia ha ki 15 tylli na ki 20 tylli ki distrik ha J&K. Ka jingpluh khlaw kaba bun tam ha ka shisngi ka long 35 tylli ha ka 2 tarik, Ïaïong bud sa 18 tylli ha ka 3 tarik, Ïaïong.
Ka district ba shaphang Shathie jong ka Kashmir jong ka Anantnag ka dei kaba la shah ktah jur bha, ha kaba la sakhi ïa ka pluh ding kaba la jan man la ka sngi. Ki distrik Pulwama, Budgam, Ganderbal bad Bandipora kiba don ha ka Kshaid ruh ki la ju jia man ka por ba ki khlaw ki bthei.
Ka pluh khlaw ka la jia ruh ha Rajouri, Ramban, Reasi, Doda, bad Poonch ha ka thaiñ Jammu. Halor ka jingkiew kaba shyrkhei jong ka jingpluh khlaw, ka tnad pynïaid khlaw ka la pynmih ar tylli ki jingpynbna khlaw kiba dang treikam na ka bynta ka UT.
Kawei na ki jingpynbna, kaba treikam haduh ka 10 tarik, Ïaïong, ka maham ïa ka “jingma kaba jur bha na ka ding khlaw” hajan Purmandal bad Kathua. Ka NDMA ka la pynmih ïa ka jingbthah kaba ai jingmut ïa ki briew ba kim dei ban dih duma hajan ki jaka ba don ki jingthung jingtep. Nalor kata, ki bor pynïaid ki la kyntu ruh ïa ki nongshong shnong ba kim dei ban sheptieng lada jia ba kem ding kynsan kynsan. Ki la maham ruh ïa ki nongshong shnong ba kim dei ban rung sha khlaw haba ka ding ka dang klang.
Ka NDMA ka la kyntu ïa kito kiba leh ïa ki kam jngohkai pyrthei ba kim dei ban iehnoh ïa ki ding khlem da peit bad ka la khot ïa ki nongshong shnong ban khang ïa ki jingkhang bad ki thliew lyer.
Ki bor pynïaid ki la ai jingmut ruh ïa ki briew kiba sah hajan ki jaka khlaw ba kin pyllait ïa ki jingri, ban weng ïa ki tiar kiba lah ban bthei na ki phyllaw bad ban kiar na kaba pyrshang ban pyllip ïa ka ding.
“Ha ka jingjia ba kyrkieh, la ai jingmut ban wad jaka rieh ha ka pung ne wah. Lada ym don um hajan, ka jingthiah ha ka jaka kaba rit ryngkat bad ki jaiñ kiba sngem ne ka khyndew ka lah ban ai jingïada shipor na ki thylliej ding bad ka lyer,” la ong ka NDMA.
Kane ka jingkiew jong ka jingpluh khlaw ka la khring ïa ka jingmut jong ki nongsumar mariang, kiba khot ïa ka rukom treikam kaba kham khlaiñ ha kaba ïadei bad ki jingjia ba sngewsih, kynthup ïa ki lad jingïada na ka jingpluh ding kiba jur, ki tiar kiba kham bha, bad ki prokram pynsngewthuh kiba kham bniah ban ïohkem ïa ka jinglong kaba lah ban buh jingma ne ishyrkhei.
Katkum ka jingtip ba thikna, la ïathuh ba baroh ki don 1,553 tylli ki jingpluh khlaw ha ka jaka kaba 2,774.21 hektar ha u snem 2022-23. Nangta ka jingkheiñ ka la hiar sha ka 607 tylli ki jingpluh kiba kynthup ïa ka jaka kaba 987.24 hektar ha u snem 2023-24.
Dang shen, ka jaka jong ka synjuk ka la sakhi ym duna ïa ka 1,243 tylli ki jingjia ba shah thang khlaw kiba la ktah ïa ka jaka kaba heh haduh 3,503.7 hektar ha u snem 2024-25.
Ki heh sorkar ki ong ba ka sorkar ka la shim katto katne ki sienjam, kynthup ïa ka jingthaw ïa ka kynhun peitngor ha ka kyrdan jong ka jylla, ban bishar bniah ïa ka jingïaid shaphrang halor kane ka mat.