Ha ka jaka jong T. 365.12 klur, pynlut T. 521.26 klur ban pyntrei ïa ka skhim SAUBHAGYA

Ïa kane ka kaiphod jong u CAG la wanrah ha ka Sngi Thohdieng hapoh Ïingdorbar Thawaiñ kaba dei ruh ka sngi bakhatduh jong ka Dorbar Synrai.

Shillong, Nailur 22

Ka kaiphod u Comptroller & Auditor General of India (CAG) ka la lap ba wat la u Cabinet Secretary ka Sorkar India u la maham lypa, ka rai jong ka Meghalaya Power Distribution Corporation Limited (MePDCL) ban ai kontrak ban pyntreikam ïa ka Pradhan Mantri Sahaj Bijli Har Ghar Yojana (SAUBHAGYA) ha ka dor ba la buh hi da ki kontraktor ka la ïalam sha ka jingpynlut kaba la lah ban kiar kaba long haduh T. 156.14 klur.

Ïa kane ka kaiphod jong u CAG la wanrah ha ka Sngi Thohdieng hapoh Ïingdorbar Thawaiñ kaba dei ruh ka sngi bakhatduh jong ka Dorbar Synrai.

Ha u Risaw 2017, ka Sorkar India ka la sdang pyntreikam ïa ka ‘Pradhan Mantri Sahaj Bijli Har Ghar Yojana – SAUBHAGYA’ ka ban ïaid lang bad ka skhim Deen Dayal Upadhyaya Gram Jyoti Yojana (DDUGJY) da ka jingthmu ban pynpoi bording sha baroh ki longïing longsem ha sor bad nongkyndong. Ïa ka SAUBHAGYA la pyntreikam da kaba ai pisa sha ki shlem sam bording/tnat bording jong ki jylla. 

Ka rukom bei tyngka na ka bynta katei ka skhim SAUBHAGYA ka long 85:15 hapdeng ka Sorkar India bad ka Sorkar Meghalaya. Ha Meghalaya, la jied ïa ka MePDCL ban pyntreikam ïa ka SAUBHAGYA.

Ka Sorkar Meghalaya ka la ai ïa ka shithi sha ka Sorkar India ha u bnai Rymphang 2018 ban pynpaw ba ka kwah ban pyntreikam ïa ka SAUBHAGYA, bad ha u Jymmang 2018 ka la phah ïa ka jingtyrwa/DPR kaba pyni ba ka jingpyntreikam kan kot sha ka T. 1,876.15 klur na ka bynta ban ai bording sha ki 1,49,826 tylli ki longïing. 

Na ka liang ka Sorkar India ka la mang ïa ka pisa kaba T. 657.06 klur, bad hapdeng u Jymmang 2018 bad Nohprah 2022, ka la pyllait ïa ka pisa kaba T. 525.30 klur ban pynpoi bording sha ki longïing. Nalor kane, ka sorkar Meghalaya ka la sei T. 148.67 klur hapdeng u Naiwieng 2019 bad Lber 2022. Ha kaba nyngkong, ka por ban pyndep ïa ka jingpyntreikam ïa ka SAUBHAGYA ka long ha u Nohprah 2018, hynrei la pynjlan shaduh u Nohprah 2020 da ka Sorkar India namar ka jingslem ka MePDCL ban aiti ïa ki projek. Ïa ka projek la lah ban pyndep haduh u Lber 2022 ha ka jinglut kaba T. 673.04 klur ba kynthup ïa ka pisa kaba T. 98.48 klur (Lber 2023) kaba hap ban siew sha ki kontraktor.

Haba peit ïa ki kot ki sla, u CAG u la kdew ba ïa ka SAUBHAGYA la pyntreikam ha ki ar bynta, ka banyngkong, ka long lyngba ka tnat treikam ha ka jinglut kaba T. 96.44 klur, bad kaba ar, lyngba ki kontraktor lane ki Turnkey Contractor (TKC) ha ka jinglut kaba T. 476.68 klur. 

Na ki kot ki sla ha u Naiwieng-Nohprah 2020 jong ka MePDCL, la shem ba ha ka banyngkong, ka MePDCL ka la thmu ban ai ïa ka jingpyntreikam ïa ka SAUBHAGYA sha ki TKC kiba la don lypa bad kiba pyntreikam ïa ka DDUGJY. Ki TKC jong ka DDUGJY ruh ki la mynjur ban pyntreikam ïa ka SAUBHAGYA ryngkat bad ka jingpynkylla ïa ki katto katne ki kyndon ba malu-mala.

Hynrei ka sorkar Meghalaya ha u Nailur 2018 ka la shim da ka rai ban khot ‘Tender’ ban pyntreikam ïa ka SAUBHAGYA ha ka dur ka ‘Turnkey Mode’ bad ban phiah ïa ka kam ha ki ar bynta, kawei ka Package A na ka bynta ka Khasi Jaiñtia Hills bad kaba ar ka Package B na ka bynta ka Garo Hills. Ïa ka ‘Tender’ la pynmih ha ka 26 tarik Nailur, 2018, hynrei la pynmih biang da kaba la pynkylla ha ka 9 tarik Risaw, 2018. Ha ki kot ‘Tender’ la don artylli ki kyndon (Clause 1.4 bad 30.2) ha kaba la thoh ba kiba thep ‘Tender’ kin ym shah jied lada ka dor kaba ki buh ka duna ne palat ïa ka 10% na ka pisa ba la mang ïa kane ka skhim SAUBHAGYA. Hynrei, ha ka ‘Tender’ ba la pynmih ha ka 9 tarik Risaw, 2018, la weng noh ïa kine ki artylli ki kyndon da kaba ai daw ba ki lah ban buh jingeh ïa kiba thep ‘Tender’ namar ka por ba la buh ban pyndep ïa ka projek ka long ha u Nohprah 2018.

Ki la don saw ngut ki kontraktor kiba la thep ïa ki ‘Tender’ jong ki bad ka MePDCL ban ïoh pyntrei ïa katei ka skhim SAUBHAGYA. Na ka bynta ka Package A, ha kaba ka jingmang tyngka ka long T. 173.60 klur, ka M/s Satnam Global Infra Projects Limited, New Delhi, ka la buh da ka dor kaba long T. 269.04 klur katba ka M/s Onycon Enterprises, Mumbai, ka la buh da ka dor kaba long T. 283.82 klur. Na ka bynta ka Package B kaba ka jingmang tyngka ka long T. 179 klur, ka M/s Satnam Global Infra Projects Limited ka la buh da ka dor kaba kot sha ka T. 325.11 klur katba ka M/s Onycon Enterprises ka la buh da ka dor kaba long T. 284.61 klur.

Hangne lah ban ïohi ba ka kompani kaba buh da ka dor kaba rit ka la tam da 55% ha ka Package A bad da 59% ha ka Package B na ka dor ba la mang.

Ha kawei pat ka liang, ka CAG ka la kdew ba u Cabinet Secretary ka Sorkar India u la pynlong da ka jingïalang lyngba ka ‘video conference’ ha ka 14 tarik Nohprah, 2018, ryngkat bad u Chief Secretary ka Sorkar Meghalaya bad ki heh ka Sorkar Meghalaya bad MePDCL. Ha kane ka jingïalang, u Cabinet Secretary u la ai jingmut ba ka Tender ba la khot na ka bynta ka skhim SAUBHAGYA dei ban pyndam noh, bad ïa ki kam yn pyntrei beit da ka tnat (Department). U Cabinet Secretary u la ong ba ki dor ba la ai da ki kompani (TKC) ki long palat ban ïa ka dor ba la mang bad lada khot ‘Tender’ thymmai, kan nang pynslem shuh ïa ka jingpyndep ïa ka projek.

Ka sorkar Meghalaya ka la mynjur bad ka jingai jingmut u Cabinet Secretary bad la ai jingmut ïa ka MePDCL ba kan bud katkum ki jingbthah u Cabinet Secretary. Hynrei watla la ai ïa ka jingkular ha u Cabinet Secretary, ka MePDCL ka la ïaid shakhmat ban ai ïa ka jingpyntrei ïa ki kam SAUBHAGYA sha kitei ki TKC ha u bnai Rymphang-Lber 2019, bad namarkata, kane ka long ka jingai jingmyntoi ïa ki kompani bad ka la wanlam ruh ïa ka jinglutksan kaba la lah ban kiar.

Na ka liang u CAG u la peit bniah ïa ki dor ki mur ba la ai da kitei ki kompani bad da ka tnat. La shem ba ka dor kaba la buh da ki kontraktor ka la tam palat ban ïa kaba buh da ka tnat bad kane ka la ïalam sha ka jingpynlut phut kaba la lah ban kiar bad kaba la kot sha ka T. 156.14 klur.

Ha ka jingshisha, u CAG u la kdew ba ka MePDCL ka la dei ban buh ba ka jingpynlut ha ka jingpyntreikam ïa ka SAUBHAGYA ha ka dor T. 365.12 klur ha ka jaka jong T. 521.26 klur, bad ïa kane ka pisa (T. 521.26 klur) la siew sha ki kompani. Namarkata, ka jingpyntreikam ïa ka SAUBHAGYA lyngba ki kontraktor ha ka jaka jong ka tnat ka la ïalam sha ka jingpynlut tam kaba T. 156.14 klur.

Haba u CAG u la kdew ïa kane, ka sorkar Meghalaya ha u Lber 2023 ka la jubab ba ka jingweng noh ïa ka Clause 30.2 ka long na ka daw ban ailad ïa ki kompani ba kin buh ïa ka dor katba ki sngewbit khlem da don ki jingkhanglad, kata, ban ailad ïa kiba thep ‘Tender’ ban buh da ka dor lajong khlem da ktah ïa ka jingpyntrei ïa ka kam, bad ha kajuh ka por, ban lait na ka jingkhot ‘Tender’ biang. Hynrei u CAG u la ong ba kane ka jubab ka khlem ïadei eiei bad ka jingai jingmut kaba la kdew da u Cabinet Secretary bad ïa kaba la mynjur ruh da u Chief Secretary bad u Additional Chief Secretary ba dei peit ïa ka tnat bording.