Chandigarh, Naiwieng:
Naba ka jinglong-jingman jong ka lyer ha Chandigarh katkum ka jingkhmih bniah na ka (AQI) la ong ba ka la palat ïa ka 500 mark lane ka kyrdan ‘kaba jur tam ka jingjaboh’ naduh kine ki khyndiat sngi ba la leit, ha kaba ki bor pynïaid distrik, ki la ong ba ka la thmu ban phah khang shwa shipor ïa ki skul.
Hashwa kane, ha ka Sngi Palei ka AQI jong ka Chandigarh ka la kot sha ka 501 – ka sien kaba nyngkong ha kine ki bun snem ba la dep. Nangta ha ka por 10 baje mynstep, ka Air Quality Index jong ka Chandigarh ka long 456 bad 451 ha ki jaka peit bniah jong ka Sector 22 bad Sector 53. Ha ka 12, ka AQI ka long ha ka 460 bad 455 ha kine ki jaka peit bniah, kawei hadien kawei pat. Ka AQI ka long 363 ha ka jaka peit bniah jong ka Sector 25.
Ki heh jong ka sorkar Chandigarh, ki ïathuh ba ïa ka rai ban khang ïa ki skul, yn sa shim, lada katei ka jinglong jingman, ka dang ïai bteng. Uwei u heh ophisar u la ong, “Shen yn sa shim ïa ka jingkhot jingïalang ban ïakren halor kane ka mat. La ïoh ïa ki jingai jingmut na ka bynta ban khang shwa ïa ki skul. Ka jingïalang ka dang ïaid na ka bynta kane kajuh ka jingthmu.”
Ha kajuh ka por, u MP ka seng Congress u Manish Tewari u la kyntu ruh ïa u nongpynïaid ka UT ban pyrkhat ban khang noh ïa ki skul, lada ka jinglong jingman ka dang ïai bteng. Ïa ka AQI la kheñn ba ka long kaba ‘bha’ hapdeng 0 bad 50, bad ka don ha ka kyrdan ‘ba shubiang’ hapdeng 51 bad 100. Hynrei naduh 101 haduh 200, ka AQI ka don ha ka kyrdan ‘ba pdeng’.
Katba la kheiñ ba ka long kaba kham shah ktah lada ka long hapdeng 201 bad 300, ‘ka long kaba kham sniew shuh shuh lada ka long naduh 301 haduh 400, bad lada ka poi ha ka kyrdan ‘ba la jur palat ka jingjaboh’ ka paw ba ka long hapdeng 401 bad 500.
